Ανησυχητικές διαστάσεις λαμβάνει το φαινόμενο της συστηματικής δημιουργίας οφειλών – Εκπέμπει σήμα κινδύνου το ΚΕΑΟ – Ποια είναι τα συνηθισμένα κόλπα που χρησιμοποιούν οι επιτήδειοι
Από την
Αγγελική Μαρίνου
Eταιρίες των οποίων οι υπεύθυνοι είναι άτομα τρίτης ηλικίας ή αλλοδαποί, επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε συγκεκριμένο τομέα (π.χ. καθαριότητα) και το προσωπικό τους ανήκει σε εντελώς άσχετες ειδικότητες (όπως νοσοκόμοι, νηπιαγωγοί, μάγειρες κ.λπ.), υπερχρεωμένα μαγαζιά, οι ιδιοκτήτες των οποίων δηλώνουν πάμφτωχοι, όμως η περιουσία των συζύγων και των παιδιών τους είναι τουλάχιστον εντυπωσιακή. Πρόκειται για κάποιες από τις συνήθεις «πατέντες» εισφοροδιαφυγής, μια και η εφευρετικότητα των παρανομούντων είναι αστείρευτη.
Σύμφωνα με το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ), ανησυχητικές διαστάσεις παίρνει το φαινόμενο της οργανωμένης εισφοροδιαφυγής και της συστηματικής δημιουργίας οφειλών. Συνηθέστεροι ύποπτοι είναι εταιρίες που δραστηριοποιούνται στους τομείς του τουρισμού, της εστίασης, της ψυχαγωγίας – κέντρων διασκέδασης, της παροχής υπηρεσιών φύλαξης και καθαριότητας κ.ά. Υψηλή παραβατικότητα εμφανίζουν και εκπαιδευτικοί όμιλοι, όπως και κέντρα αισθητικής. Πρωταθλητές στην παραβατικότητα αναδεικνύονται οι επιχειρήσεις εταιρικής μορφής κεφαλαιουχικού χαρακτήρα, κυρίως μονοπρόσωπες ΕΠΕ και Ιδιωτικές Κεφαλαιουχικές Εταιρίες (ΙΚΕ), που καταστρατηγούν τις διατάξεις της νομοθεσίας για την καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών.
Οι τρόποι με τους οποίους εκδηλώνεται στην πράξη αυτό το φαινόμενο ποικίλλουν. Σύμφωνα με το ΚΕΑΟ, οι συνηθέστεροι είναι οι εξής:
1 Δημιουργία οφειλών από επιχειρήσεις με σημαντικό κύκλο εργασιών, που ανήκουν σε επιχειρηματίες χωρίς προσωπική περιουσία, τα δε περιουσιακά στοιχεία που αυτοί ή άλλες επιχειρήσεις τους διέθεταν στο παρελθόν έχουν διοχετευτεί σε τρίτους.
2 Δημιουργία οφειλών από εταιρίες χωρίς περιουσιακά στοιχεία και με εικονικούς υπευθύνους, που δηλώνουν ως έδρα κάποιο λογιστικό ή δικηγορικό γραφείο, εμφανίζουν πολλά παραρτήματα, ασφαλίζουν προσωπικό άλλων επιχειρήσεων και στο τέλος πτωχεύουν.
3 Δημιουργία οφειλών από εταιρίες με διαχειριστές, μέλη ή διευθύνοντες συμβούλους πρόσωπα χωρίς περιουσιακά στοιχεία ή πρόσωπα κατά των οποίων δεν έχει νόημα η λήψη αναγκαστικών μέτρων είσπραξης. Τέτοια πρόσωπα είναι συνήθως:
■ Υπερήλικοι, συνηθέστερα γονείς ή στενοί συγγενείς του επιχειρηματία, καθώς και άτομα πολύ νεαρής ηλικίας.
■ Οικονομικοί μετανάστες / αλλοδαποί με κατοικία την έδρα της εταιρίας.
■ Κάτοικοι εξωτερικού χωρίς περιουσία στην Ελλάδα.
■ Υπάλληλοι της επιχείρησης, των οποίων η εμπειρία / προϋπηρεσία δεν δικαιολογεί την τοποθέτησή τους σε θέσεις ευθύνης.
4 Σύσταση νέας επιχείρησης με την ίδια έδρα, το ίδιο αντικείμενο εργασιών και τον ίδιο διακριτικό τίτλο με επιχείρηση που δημιούργησε οφειλές και κατόπιν έπαψε να υποβάλλει Αναλυτική Περιοδική Δήλωση (ΑΠΔ). Στη νέα αυτή επιχείρηση ασφαλίζεται και το προσωπικό της παλιάς.
5 Δημιουργία οφειλών μεγάλου ύψους από επιχειρήσεις (συνηθέστερα εταιρίες φύλαξης ή καθαριότητας) που αναλαμβάνουν έργα ως υπεργολάβοι και παρουσιάζουν μεγάλη αύξηση στον αριθμό των εργαζομένων. Πολλές φορές στις εταιρίες αυτές ασφαλίζεται και το προσωπικό του πραγματικού αναδόχου του έργου. Για την αντιμετώπιση των παραπάνω περιπτώσεων, που έχουν συσσωρεύσει στο ΚΕΑΟ οφειλές οι οποίες ξεπερνούν τα 200.000.000 ευρώ, άμεσης προτεραιότητας ζήτημα είναι ο ασφαλής εντοπισμός των εικονικών υπευθύνων για τον καταλογισμό των εισφορών σε αυτούς που πράγματι ωφελούνται από την παράνομη δραστηριότητα. Τα πρόσωπα αυτά έχουν την υποχρέωση αλλά και την οικονομική δυνατότητα να αποκαταστήσουν τη ζημία των ασφαλιστικών οργανισμών που προκλήθηκε από τη δραστηριότητά τους.
Επιπρόσθετα, στο ΚΕΑΟ εντείνεται ο έλεγχος αφερεγγυότητας των Κοινών Επιχειρήσεων που είναι οφειλέτες, ο οποίος προκύπτει από στοιχεία που αφορούν:
■ Την υποβολή ΑΠΔ χωρίς την καταβολή εισφορών,
■ τη δραστηριότητα της επιχείρησης (επιχειρήσεις καθαριότητας, φύλαξης, εκπαιδευτικοί όμιλοι, κέντρα αισθητικής),
■ το αν πρόκειται για επιχειρήσεις εντάσεως εργασίας,
■ τα χαρακτηριστικά των υπευθύνων (π.χ. υπέργηροι, αλλοδαποί, απασχολούμενοι στις επιχειρήσεις ως υπεύθυνοι),
■ τη νομική μορφή των επιχειρήσεων (μονοπρόσωπες ΕΠΕ, ΙΚΕ)
■ το αν οι ειδικότητες των απασχολουμένων στην επιχείρηση είναι άσχετες με τις δραστηριότητές της (ενδεικτικά αναφέρεται η περίπτωση επιχείρησης με δραστηριότητα «καθαρισμοί» με απασχολούμενους μάγειρες, νοσοκόμους και νηπιαγωγούς).
Ερχεται υπουργική απόφαση για διαχωρισμό των ανεπίδεκτων είσπραξης
Με την κατάργηση των κριτηρίων για τη διαβίβαση των θεωρητικά εισπράξιμων οφειλών από τα πρώην ασφαλιστικά ταμεία αναμένεται να ενταχθούν στο ΚΕΑΟ πολλές οφειλές, οι οποίες εμφανίζουν πολύ χαμηλή ή μηδενική εισπραξιμότητα. Ενδεικτικά, στην κατηγορία των οφειλών χαμηλής εισπραξιμότητας εντάσσονται οφειλές για την είσπραξη των οποίων έχουν ληφθεί επανειλημμένα αναγκαστικά μέτρα είσπραξης χωρίς αποτέλεσμα, οφειλές προσώπων που έχουν αποβιώσει και οι κληρονόμοι αποποιήθηκαν την κληρονομιά, οφειλές επιχειρήσεων που έχουν πτωχεύσει ή βρίσκονται σε αδράνεια κ.ά.
Ο διαχωρισμός των ανεπίδεκτων είσπραξης περιλαμβάνει τον ενδελεχή έλεγχο των οφειλών και καταλήγει στην καταχώριση στο βιβλίο ανεπίδεκτων είσπραξης όσων από αυτές κριθεί ότι πληρούν τις προϋποθέσεις του νόμου. Για την ενίσχυση αυτής της δράσης έχει δρομολογηθεί η έκδοση υπουργικής απόφασης, με την οποία θα καθοριστούν τα ελάχιστα στοιχεία που πρέπει να ερευνώνται ώστε να γίνεται ο χαρακτηρισμός των οφειλών, καθώς και η θέσπιση διάταξης για λήψη πληροφοριών από τρίτους φορείς, προκειμένου να διευκολυνθεί ο έλεγχος. Για 791 περιπτώσεις, που αντιστοιχούν σε ποσό συνολικής οφειλής ύψους 109.798.556,08 ευρώ, διαβιβάστηκε το πόρισμα στην κεντρική υπηρεσία, προκειμένου, μετά την εισήγηση της τελευταίας και τη σύμφωνη γνώμη του φορέα, να διαχωριστούν οι οφειλές ως χαμηλής εισπραξιμότητας με απόφαση διοικητή. Αξίζει να σημειωθεί ότι από το σύνολο των υπό επεξεργασία περιπτώσεων, έπειτα από ενέργειες των Περιφερειακών Υπηρεσιών του ΚΕΑΟ, υπήρξαν 1.063 οφειλέτες που ρύθμισαν ή εξόφλησαν τις οφειλές τους.
πηγή: δημοκρατία
