Τα στοιχεία για την πορεία της φαρμακευτικής αγοράς τα χρόνια της κρίσης είναι απόλυτα, αποδεικνύοντας την άκρατη στοχοποίηση των φτηνών φαρμάκων κι δη των γενοσήμων κατά τη διάρκεια της κρίσης. Ο αντίκτυπος των μειώσεων τιμών προκάλεσε μια δραματική για την ελληνική βιομηχανία στρέβλωση, η οποία αναγκάστηκε να δεχτεί ισχυρές απώλειες χωρίς να αποκτήσει παράλληλα τους εύλογους όγκους που αντιστοιχούν στις μειώσεις αυτές.
Όπως σημείωσε ο πρόεδρος της ΠΕΦ κ. Θεόδωρος Τρύφων στην πρόσφατη με θέμα «Clawback & Φαρμακευτική Δαπάνη» διοργάνωσε η Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ) και ο Σύλλογος Αντιπροσώπων Φαρμακευτικών Ειδών και Ειδικοτήτων (ΣΑΦΕΕ), η μείωση της δαπάνης έρχεται από τρις πυλώνες: μείωση τιμής, εκπτώσεις (rebate) και clawback. Στατιστικά διαπιστώνεται λοιπόν ότι ενώ τα γενόσημα κατέχουν μόλις το 18% της δαπάνης του ΕΟΠΥΥ, το διάσημα αυτό έχουν συνεισφέρει διπλάσια στο ποσοστό μείωσης της συνολικής δαπάνης.
Συγκεκριμένα ενώ συνολικά η μέση τιμή στα φάρμακα μειώθηκε το διάστημα 2012-2018 κατά περίπου 20%, στα γενόσημα ή μείωση έφτασε στο 57%. Κι αυτή η μείωση χωρίς να εξασφαλιστεί αύξηση όγκου. Ο κ. Τρύφων μάλιστα ανέφερε το παράδοξο το οποίο είχε επισημανθεί πολλές φορές στους Θεσμούς, ότι τα φτηνά φάρμακα έχαναν κατά μέσο όσο του 12% της αξίας τους το χρόνο, ενώ τα ακριβότερα μόλις 2% και χωρίς μάλιστα να αποκτούν καλύτερα μερίδια.
Μάλιστα η κατάσταση αυτή δείχνει χειρότερη αν δούμε τη σύγκριση σε διάστημα 10ετίας, δηλαδή 2009-2019. Διαπιστώνεται ότι τα γενόσημα έχασαν το 86% της τιμής τους, τα off patent το 12% ενώ τα on patent κέρδισαν 37% (μέση τιμή). Παράλληλα όσον αφορά στους όγκους τα on patent κέρδισαν 19%, τα γενόσημα 17%, ενώ τα off patent έχασαν το 18%.
Επίσης τα παραπάνω επιβεβαιώνονται και από τα επίσημα στοιχεία του ΕΟΠΥΥ. Ενώ τα τελευταία χρόνια η δαπάνη στα ιδιωτικά φαρμακεία δείχνει σημάδια σταθεροποίησης, η δαπάνη για τα νέα ακριβά φάρμακα που διατίθενται από τα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ βαίνει συνεχώς αυξανόμενη συμπαρασύροντας το clawback
Συγκεκριμένα το 2012 η αξία των φαρμάκων από τα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ είχε διαμορφωθεί στα 527 εκατ. ευρώ για να εκτιναχθεί το 2019 στα 1.093 εκατ. ευρώ και να εκτιμάται φέτος στα 1.273 εκατ. ευρώ. Την ίδια ώρα τα ιδιωτικά φαρμακεία από πωλήσεις συνταγογραφούμενων φαρμάκων που αποζημιώνει ο ΕΟΠΥΥ 2.580 εκατ. ευρώ το 2012 έφτασαν πέρυσι στα 1.963 εκατ. ευρώ και φέτος αναμένονται στα 2.025 εκατ. ευρώ.
Επίσης ενώ τα μέτρα rebate και clawback ξεκίνησαν «δειλά» με επιβαρύνσεις το 2012 στα 219 εκατ. ευρώ για rebate και 79 εκατ. ευρώ για clawback, για φέτος οι εκτιμήσεις δείχνουν επιβαρύνσεις στην εξωνοσοκομειακή δαπάνη 501 εκατ. ευρώ και 817 εκατ. ευρώ αντίστοιχα. Βέβαια το 2012 η δημόσια δαπάνη του ΕΟΠΥΥ ήταν 2. 845 εκατ. ευρώ ενώ σήμερα βρίσκεται στα 1.945 εκατ. ευρώ.
Σύμφωνα με την ΠΕΦ τα βασικά προβλήματα εστιάζονται στα εξής:
– Οι υπόλοιπες χώρες της ΕΕ συγκρατούν τη δαπάνη των ακριβών νέων φαρμάκων με συμφωνίες ελεγχόμενης αποζημίωσης και Μνημόνια συνεργασίας. Για αυτό και οι χώρες αυτές εμφανίζουν καθόλου ή ελάχιστες υποχρεωτικές επιστροφές.
– Αντίθετα η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα όπου ο κύριος όγκος των επιστροφών προέρχεται από οριζόντια rebate και clawback.
– Οι υποχρεωτικές επιστροφές ανέρχονται στο υπερβολικό ύψος του 42% το οποίο επιβαρύνει τα γενόσημα και τα παλαιότερα οικονομικά φάρμακα παρά το γεγονός ότι παράγουν εξοικονομήσεις για το σύστημα.
– Τα τεράστια clawback ακυρώνουν κάθε άλλο μέτρο φαρμακευτικής πολιτικής και απειλούν τη βιωσιμότητα φαρμακευτικών προϊόντων και επιχειρήσεων
Οι προτάσεις φαρμακευτικής πολιτικής της Ελληνικής Φαρμακοβιομηχανίας
Η Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοβιομηχανίας προτείνει τα ακόλουθα μέτρα:
Προϋπολογισμός φαρμακευτικής δαπάνης
-Αύξηση του ορίου προϋπολογισμού της φαρμακευτικής δαπάνης
– Κάλυψη της δαπάνης των εμβολίων από λογαριασμό πρόληψης
– Λειτουργική λύση για την κάλυψη των ανασφαλίστων
Υποχρεωτικές επιστροφές (clawback)
– Δικαιότερος επιμερισμός του προϋπολογισμού του clawback-
– Υπολογισμός του clawback σε επίπεδο φαρμακευτικού προϊόντος
– Καθορισμός της σχέσης μεριδίων αγοράς/ανάπτυξης σε 75/25 και μόνιμη εξαίρεση των γενοσήμων και των παλιότερων φαρμάκων από την παράμετρο της ανάπτυξης με εφαρμογή από το β’ εξάμηνο 2019
– Αυτόματη δοσοποίηση των ποσών rebate και clawback
Έλεγχος του κόστους
– Άμεση ενεργοποίηση των επιτροπών αξιολόγησης και διαπραγμάτευσης
– Εφαρμογή των διαρθρωτικών μέτρων με στόχο:
– τον εξορθολογισμό της συνταγογράφησης και της ασφαλιστικής αποζημίωσης,
– τον έλεγχο του όγκου κατανάλωσης και
– τη συγκράτηση της αναίτιας υποκατάστασης των παλαιότερων οικονομικών από νεότερα ακριβότερα φάρμακα
– την αύξηση της χρήσης των γενοσήμων που παρά τις μεγάλες μειώσεις τιμών βρίσκονται καθηλωμένα στο 23-24%
