Διαβάζοντας την «Οδύσσεια» του Ομήρου βρίσκω συχνά λέξεις και φράσεις που διατηρήθηκαν ως σήμερα στη νεοελληνική γλώσσα και εκφράζουν όμορφες οδηγίες και μηνύματα για καλύτερη ζωή!
Άνδρες Αλφησταί χαρακτηρίζονται από τον Όμηρο οι εμπορευόμενοι και ναυτιλλόμενοι, που αποκτούν με κόπο πλούτο. Αυτοί που «ταξιδεύουν» για να βρουν και να φέρουν, να μαζέψουν πλούτο, κέρδη, πολύτιμα πράγματα (Τιμαλφή). Αλφή ή αλφά είναι το κέρδος. Δεν αποκλείεται στη ρίζα του αλφαίνω (εκ της αλός φαίνω), όπου δημιουργήθηκε η λέξη συνηθροισμένο της αλός ύδωρ, το νερό που αθροίζεται, συλλέγεται, η ελληνική γλώσσα να εφηύρε ένα σωρό χρήσιμες λέξεις, όπως αθροίζω, συναθροίζω, αλίζω, Αλιαία-Ηλιαία=μέγιστη συγκέντρωση πλήθους (Ηλιαία ήταν το κυριότερο δικαστήριο του αρχαίου αθηναϊκού κράτους, το οποίο αποτελείτο από 6.000 δικαστές), αλέες, αλιείς (ψαράδες), αλφησταί (αυτοί που μαζεύουν πλούτο), αλφά, αλφάβητον (πρώτο γράμμα που ευρέθη επειδή παρά το άλφα το ευρίσκω), αλλά και το άλφιτον=άλευρον, πολύτιμο διά τη ζωή, όπως και το αλφάβητο της γλώσσας που φτιάχνει πολιτισμούς! Έξω από το Ρέθυμνο, υπάρχει ημιορεινός οικισμός με όνομα Αλφά, χωριό του φίλου μου Βασίλη Μουντάκη, κοντά στην «Ελεύθερνα», πλούσιο και από ένα είδος πολύτιμης πέτρας που λέγεται Αλφά και χρησίμευσε στο χτίσιμο και της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη! Η πέτρα αυτή «μάζευε» πλούτο στην περιοχή, και μαζεύει ακόμα. Ο αρχιτέκτονας Κωνσταντίνος Ηλιάκης, στο Ρέθυμνο, μου είπε ότι από τον Όμηρο ως σήμερα προμηθεύονταν και προμηθεύονται οι καλοί οικοδόμοι αυτό το είδος πέτρας, που και σήμερα λατομεία στην περιοχή κάνουν εξορύξεις (προτείνω οι αρμόδιοι περί τον πολιτισμό να αναδείξουν τη σημασία αυτής της πέτρας). Από εκεί καταγόταν και ο σπουδαίος λυράρης και τραγουδιστής Κώστας Μουντάκης.
Αλφά λέγεται και μια πολυετής πόαθάμνος (Στυπή η μακρόχλοη η ισχυρότατη), από τα φύλλα της οποίας βγαίνει μια πολύ ανθεκτική κλωστική ίνα, που ονομάζεται αλφά και χρησιμοποιείται για πολύ ανθεκτικό χαρτί, σανδάλια, ψάθες, σχοινιά κ.λπ.
Αλφά, λοιπόν, είναι το κέρδος, η κτήσις, αλλά και ο πλούσιος είναι ο αφνειός, ο από νηός=πλοίο, πλέοντας αποκτήσας πλούτο!
Ο γιδοβοσκός Μελανθέας, διηγείται ο Όμηρος στην «Οδύσσεια», κακομιλεί και κλοτσά τον Οδυσσέα (όταν επέστρεψε και πριν αναγνωριστεί η ταυτότητά του), καθώς περπατά από την καλύβα του Εύμαιου προς το παλάτι με τους μνηστήρες, λέγοντάς του: «Πολλά κέρδη θα έβγαζε αν με πλοίο πήγαινε μακριά απ’ την Ιθάκη να τον πουλήσει!». Προσέξτε ότι τα πολλά κέρδη, και από δουλεμπόριο, φέρνει το πλοίο! Άνδρες αλφηστές είναι αυτοί που με κόπο εμπορεύονται, ταξιδεύοντας «σε άλλα μέρη» με πλοία αλλά και με το νου, με νου και φαντασία που ταξιδεύουν, φεύγουν, πλέουν μακριά από τα συνηθισμένα, επειδή «ανιδρωτί», χωρίς ιδρώτα, πλούτος δεν συγκεντρώνεται! (Α+ιδρώς – ανίδρωτος – Ομήρου «Ιλιάδα» Ο228.)
Αυτά ισχύουν για άτομα, οικογένειες, ομάδες, εταιρείες, κράτη, ασφαλιστικές εταιρείες! Στην αρχή του 2020, σε ό,τι κάνουμε ας έχουμε κατά νου ότι «ανιδρωτί» δεν μπορούμε να γίνουμε «άνδρες αλφησταί». Προγράμματα, οργανώσεις, στόχοι, αποτελέσματα ΔΕΝ έρχονται «ανιδρωτί». «Όποιος δεν δουλεύει ούτε να τρώει», είπε ο Παύλος. «Χωρίς κόπους κανένας δεν μπορεί να ευτυχήσει», έγραψε ο Σοφοκλής. Ο Λέων Τολστόι υπογράμμισε κάτι ωραίο, ότι «δεν υπάρχει αληθινή ηδονή εκτός από εκείνη που δίνει η δημιουργικότητα. Είτε φτιάχνει κάποιος μολύβια είτε μπότες είτε ψωμί είτε παιδιά. Χωρίς δημιουργία δεν υπάρχει αληθινή ευχαρίστηση». «Με τον ιδρώτα του προσώπου σου να τρώγεις το ψωμί
σου», γράφτηκε στην Παλαιά Διαθήκη. Ο Σολομών υποστήριζε ότι «το τεμπέλικο χέρι φέρνει φτώχεια, όμως πλούτο φέρνει το εργατικό χέρι». «Καμία δουλειά δεν είναι ντροπή, μόνο η τεμπελιά είναι», δίδαξε ο Ησίοδος. «Με κόπο αποκτώνται τα καλά», λέει ένα αρχαίο ρητό. «Για να φας αμύγδαλο πρέπει να το σπάσεις», λένε οι Γάλλοι!
Στη σύγχρονη Ελλάδα της «ήσσονος προσπάθειας» και οικονομικής κρίσεως που της πήραν οι ξένοι τα πάντα, τα λιμάνια, τα χωράφια, τον ορυκτό πλούτο, τα αεροδρόμια, τις τράπεζες, τον γεωλογικό πλούτο και τόσα άλλα για 100 χρόνια, και προπαντός τα μυαλά των νέων παιδιών της, «για να γυρίσει ο ήλιος θέλει δουλειά πολλή», που τραγούδησε ο μεγάλος μας Μίκης Θεοδωράκης. Αν δεν εργαστούμε με ιδρώτα και φαντασία με τα πλοία του Νου και των χεριών μας θα είμαστε «άχθος αρούρης», όπως έγραψε ο Όμηρος. Βάρος της γης μας. Άχθος=βάρος! Άρουρα=έδαφος, γη (Ραψωδία υ379-«Οδύσσεια»), και είναι κρίμα να πιάνουμε τόπο (όπως τραγούδησε ο Κώστας Μουντάκης, από την Αλφά στους «μερακλήδες» αλλά και πολλοί άλλοι Κρήτες τραγουδιστές, όπου αποδεικνύεται και η συνέχεια της ελληνικής γλώσσας) σε μια τόσο όμορφα «καλλιεργημένη» γη των προγόνων μας «όπου τούτο το χώμα είναι δικό τους και δικό μας». Μπορούμε να αποτελούμε «κήπο» οπωροφόρων δέντρων (αλώη=κήπος, αμπέλι, αλώνι)!
Καλό 2020! Καρποφόρο με επιτυχίες!
Ευάγγ. Σπύρου, εκδότης «ΝΑΙ»
