Οι 9 μάρτυρες της ΕΟΚΑ, πίνακας του Γιάννη Γίγα
Του Αλέκου Μιχαηλίδη,
Καλησπέρα και χρόνια πολλά.
Αν ήταν εδώ ο ποιητής μας Βασίλης Μιχαηλίδης, θα ήταν αρκετό να αναγνώσει ένα κομμάτι από το «Η Κύπρος προς τους λέγοντας ότι δεν είναι ελληνική»:
Χρόνοι, που πάτε βουρητοί τζιαι δεν θεν να στραφείτε,
δικλάτε, δέτε πίσω σας, γυρίστε τζιαι σταθείτε,
δείτε κατάμματα τους λας που με κακολοούσιν
τζιαι βάρτε φως στ’ αμμάδκια τους ν’ αμπλέψουν να με δούσιν.
Δυστυχώς όμως, είχε άλλες υποχρεώσεις και έτσι θα υποστούμε τη δική μου εισήγηση.
Αγαπητοί φίλοι,
Είναι η μεγαλύτερη των τιμών να συμμετέχει κανείς σε εκδήλωση στο εθνικό κέντρο, στην Αθήνα, ειδικά σε εκδήλωση αφιερωμένη στην ΕΟΚΑ και ειδικότερα σε αυτόν τον χώρο, που περιστοιχίζεται από ανθρώπους που αντιλαμβάνονται ότι η Κύπρος είναι κομμάτι του Ελληνισμού. Για τούτο τον λόγο, θα σας παρακαλέσω να μου συγχωρέσετε την οποιανδήποτε συγκίνηση ή τουλάχιστον – και επειδή αρχηγού παρόντος πάσα αρχή παυσάτω – να κρίνετε επιεικώς την παρακάτω εισήγηση. Έρχομαι, άλλωστε, από μακριά.
Η Κύπρος δεν είναι μακριά. Ούτως ή άλλως, αν κάνει κανείς μια βόλτα στο Γκάζι (ή στα Εξάρχεια;) και ρωτήσει τους φοιτητές για την Κύπρο, οι μισοί θα υψώσουν τη γροθιά τους και θα αναφωνήσουν… «Ζήτω η Αγία Νάπα», ενώ οι άλλοι μισοί θα βαριανασάνουν λέγοντας «Το λύσατε το Κυπριακό ή θα σας έχουμε στο κεφάλι μας για άλλα 40 χρόνια;». Λες και τους βαραίνουν τα 2 δευτερόλεπτα τον μήνα που αφιερώνει η ΕΡΤ σε ειδήσεις που αφορούν το μεγάλο μας πρόβλημα. Αν δε πάει η κουβέντα στην ΕΟΚΑ, θα κοιτάζουν ο ένας τον άλλον σάμπως και «έφαγαν» γκολ στις καθυστερήσεις του τελικού ενός Παγκοσμίου Κυπέλλου. Προφανώς, υπάρχουν και εξαιρέσεις. Αλλά, εξαιρέσεις.
Στο θέμα μας. Θαρρώ, ο τίτλος της εκδήλωσης είναι ξεκάθαρος και δημιουργεί 2-3 απορίες: Πώς η Κύπρος της ΕΟΚΑ, η Κύπρος του Αυξεντίου, του Καραολή, του Παλληκαρίδη, του Μάτση έφτασε να ψάχνει και να «επαναφέρει» σχέδια Ανάν; Πώς ο κυπριακός Ελληνισμός που αποκαθήλωσε την πανίσχυρη τότε βρετανική αυτοκρατορία, οδηγήθηκε στην τουρκανταρσία του 1963, στην προδοσία του 1974, στην τουρκική εισβολή, στην κατοχή, στους οδυνηρούς συμβιβασμούς και τελικά στον εξευτελισμό της διαπραγμάτευσης για μια «περίλαμπρη» Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία, στο σχέδιο Ανάν του 2004 και στο σήμερα;
Καθοριστικά τα ερωτήματα.
Υποθέτοντας, λοιπόν, ότι σε αυτή την αίθουσα δεν υπάρχουν φοιτητές που αγνοούν ότι ΕΟΚΑ σημαίνει Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών, θα επιχειρήσουμε να απαντήσουμε τις απορίες, παραθέτοντας ουσιαστικά και περιεκτικά κάποια γεγονότα. Μετά από αυτά, ίσως καταλήξουμε και στο γιατί 12 χρόνια μετά το 76% του ΟΧΙ στο σχέδιο Ανάν 5, οι κυβερνώντες του ΔΗΣΥ και οι συγκυβερνώντες (εντός ή εκτός εισαγωγικών) του ΑΚΕΛ εργάζονται νυχθημερόν για ένα 6ο σχέδιο Ανάν, με άλλη ονομασία φυσικά και σε χειρότερη πια μορφή.
Ας ξεκινήσουμε όμως από την ΕΟΚΑ μας.
Μετά την αποτυχία της εθνικής ολοκλήρωσης, της Ένωσης, με το δημοψήφισμα του 1950, όπου 95,7% του λαού ψήφισε ΝΑΙ (να ένα καλό ΝΑΙ), η ανάγκη για ένοπλο αγώνα καθίστατο πια επιτακτική.
Η σκέψη για επαναστατική οργάνωση έγινε στην Αθήνα και στην οδό Ασκληπιού 36β, στην οικία του καθηγητή της Θεολογικής Σχολής Γεράσιμου Κονιδάρη. Στις 7 Μαρτίου 1953, στην παρουσία του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου, του Γεωργίου Γρίβα και άλλων 10 ατόμων, που αποτέλεσαν την Επιτροπή Προπαρασκευής Αγώνος Ενώσεως της Κύπρου μετά της Μητρός Ελλάδος, δόθηκε ο σχετικός όρκος. Αυτό και μόνο αποτελεί ακόμα έναν λόγο για τον οποίον είναι εξαιρετικά αναγκαίο να γίνονται εκδηλώσεις για την ΕΟΚΑ στην Αθήνα.
Αξίζει εδώ να αναφερθεί ότι ο Παπάσταυρος Παπαγαθαγγέλου, ο Παπα-Ανυπόμονος της ΕΟΚΑ, αυτός που όρκιζε τους αγωνιστές και μετέπειτα εξορισθείς με τον Μακάριο στις Σεϋχέλλες, είχε έτοιμους νέους για την οργάνωση μέσω της Ορθόδοξης Χριστιανικής Ένωσης Νέων, της ΟΧΕΝ. Ως γνωστόν, η συντριπτική πλειοψηφία των ανταρτών ήταν βαθιά θρησκευόμενη και αυτό δεν είναι καθόλου ευκαταφρόνητο.
Η ΕΟΚΑ, λοιπόν, «με αρχηγούς της έναν πιστολά κι έναν επίσκοπο» κατά τον Πέρρυ Άντερσον στο «Οι διαιρέσεις της Κύπρου», έπρεπε να στηριχθεί στους όχι πολύ περισσότερους από 200 αντάρτες, προτού ακολουθήσει ολόκληρος ο λαός, πλην τραγικών εξαιρέσεων και του επίσημου αριστερού ΑΚΕΛ. Και προτού αναλάβει δράση η Άλκιμος Νεολαία ΕΟΚΑ στους δρόμους, οι μαθητές δηλαδή, μα και η Πολιτική Επιτροπή Κυπριακού Αγώνα (ΠΕΚΑ), οι όχι πολύ περισσότεροι από 200 αντάρτες (και το τονίζουμε αυτό) έπρεπε να τα βάλουν με 28.000 περίπου πάνοπλους Βρετανούς στρατιώτες.
Και έτσι, πριν 61 χρόνια, την 1η Απριλίου 1955,πυροδοτήθηκαν οι πρώτοι εκρηκτικοί μηχανισμοί στην Κύπρο. Και σύμφωνα πάλι με τον Βρετανό Άντερσον «για τα επόμενα τέσσερα χρόνια η ΕΟΚΑ διεξήγαγε υπό την ηγεσία του Γρίβα έναν αντάρτικο αγώνα φονικής αποτελεσματικότητας, που το Λονδίνο δεν κατάφερε ποτέ να καταπνίξει». Προσθέτουμε, πως το Λονδίνο δεν κατάφερε ποτέ να καταπνίξει την ΕΟΚΑ, καθώς κατάφερε να συνδυάσει το αντάρτικο στα βουνά με τις διαδηλώσεις στους δρόμους των πόλεων. Κατάφερε να μετατρέψει τους Κύπριους χωριάτες σε ένα ανοχύρωτο ποτάμι αγωνιστών που θα έδιναν το αίμα τους για να ενώσουν την Κύπρο με την Ελλάδα. Κατάφερε να διατηρήσει ζωντανό το αντιστασιακό φρόνημα του λαού ακόμα και κατά την εκεχειρία, με τη γνωστή παθητική αντίσταση.
Και επειδή η Κύπρος είχε γεννήσει μια εξέγερση μοναδικής ισχύος, η Βρετανία, για να δαμάσει τους νησιώτες, που ήδη άρχισαν να κερδίζουν έδαφος, απέστειλε στο νησί τον στρατάρχη Σερ Τζον Χάρτινγκ. Ο Χάρτινγκ, ο οποίος ήταν Αρχηγός του Αυτοκρατορικού Γενικού Επιτελείου και γνωστός για τη σκληρότητά του, εξέφρασε την ανάγκη «να εγκαθιδρυθεί στρατιωτικό καθεστώς και η χώρα να κυβερνάται επ’ αόριστον ως ένα αστυνομικό κράτος» εφόσον απέκλεισε την αυτοδιάθεση ως λύση. Ως φαινόταν, οι Βρετανοί δεν θα επέτρεπαν στους Κυπρίους να κτίσουν μόνοι το μέλλον τους.
Δεν μπορούσε, άλλωστε, ένας Αυξεντίου, από ένα χωριό της Αμμοχώστου, τη Λύση, ένας Μάτσης, ένας Καραολής, ένας Παλληκαρίδης, 18 χρονών από την Τσάδα της Πάφου, να ρεζιλεύουν ολόκληρη αυτοκρατορία. Έπρεπε να βρεθεί ένας τρόπος να εκμηδενιστούν οι ελπίδες των Κυπρίων για αίσιο τέλος στην αιώνια σκλαβιά. Και αυτός ο τρόπος βρέθηκε στην Τουρκία, που από τη Συνθήκη της Λωζάνης το 1923 δεν ασχολήθηκε ξανά με το νησί. Οι Τουρκοκύπριοι μάλιστα εξέφραζαν παράπονα επί τούτου.
Στις 29 Αυγούστου του 1955, λοιπόν, οι Βρετανοί καλούν Τριμερή Διάσκεψη στο Λονδίνο για το Κυπριακό ζήτημα, με συμμετέχοντες τους ίδιους, την Ελλάδα και την Τουρκία. Η Αθήνα, δηλαδή, αναγνωρίζει πως η Άγκυρα έχει λόγο στο Κυπριακό και κάθεται στο ίδιο τραπέζι για να βρει λύση. Στις 6 Σεπτεμβρίου, ο Βρετανός ΥΠΕΞ Μακμίλαν παρουσίασε τη βρετανική πρόταση η οποία αφορούσε τη διατήρηση της βρετανικής κυριαρχίας και την εισαγωγή Συντάγματος.
Η Διάσκεψη όμως δεν ολοκληρώθηκε. Τα γεγονότα της Κωνσταντινούπολης, το πογκρόμ κατά των Ελλήνων μετά την έκρηξη-προβοκάτσια στο τουρκικό προξενείο της Θεσσαλονίκης, διέκοψαν τις εργασίες του Λονδίνου. Από την άλλη όμως, η Τουρκία μπήκε για τα καλά στο παιχνίδι της Κύπρου. Οι Βρετανοί είχαν πετύχει τον σκοπό τους, οδηγώντας το Κυπριακό σε ένα άλλο επίπεδο και εφαρμόζοντας ξανά το γνωστό δόγμα του διαίρει και βασίλευε. Από εκείνη τη στιγμή, η Τουρκία (μα και οι Τουρκοκύπριοι) θα έπαιζαν σοβαρό ρόλο στην εξέλιξη του αγώνα της ΕΟΚΑ. Και θα γινόταν αυτό, όχι με την ευθύνη των Ελλήνων της Κύπρου, μα με σαφή βρετανική ευθύνη. Άλλωστε ο ίδιος ο Γρίβας σε προκήρυξή του ξεκαθάριζε: «Θέλομεν αρμονικήν συμβίωσην με την τουρκικήν μειονότητα της Κύπρου όπως αρμονικά ζουν οι Έλληνες και Τούρκοι στην Ελλάδα. Ουδείς πολίτης έχει να πάθει τίποτε από εμάς».
Έφτασαν επομένως σε τέτοιο σημείο τα πράγματα, ώστε οι Βρετανοί χρησιμοποίησαν τους Τουρκοκύπριους ως βοηθητικούς αστυνομικούς. Οι επικουρικοί, όπως ονομάζονταν, εξαπέλυαν συχνά επιθέσεις εναντίον ανταρτών της ΕΟΚΑ με αποτέλεσμα να σκοτωθεί ένας Τουρκοκύπριος σε μάχη το 1958. Τότε, ανέλαβε δράση η τρομοκρατική ΤΜΤ του Ραούφ Ντενκτάς. Εξοπλισμένη από την Άγκυρα, η ΤΜΤ δρούσε ανάμεσα στις μάζες των Τουρκοκυπρίων και είτε οργάνωνε διαδηλώσεις με κύριο αίτημα τη διχοτόμηση της Κύπρου (επίσης βρετανική ανακάλυψη) είτε παρεμπόδιζε το έργο της ΕΟΚΑ.
Αξίζει εδώ να αναφερθούν ορισμένοι αριθμοί, διότι εδώ και καιρό επικρατεί μια συκοφάντηση κατά της ΕΟΚΑ, όσον αφορά τις δολοφονίες Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων. Γράφουν μάλιστα, όχι ότι γεννήσαμε έθνος ευτυχώς, μα ότι η ΕΟΚΑ δολοφόνησε περισσότερους Κύπριους παρά Άγγλους. Σύμφωνα, λοιπόν, με τον Βρετανό Richard Stiles σε έργο με τίτλο Mayhem in the Med: A chronicle of the Cyprus Emergency 1955-1960 που κυκλοφόρησε το 2010, οι απώλειες της Μεγάλης Βρετανίας στην Κύπρο από τον Απρίλιο του 1955 μέχρι τον Φεβρουάριο του 1959 ήταν 393. Από αυτούς οι 16 ήταν Κύπριοι Αστυνομικοί. Έξι Τούρκοι και δέκα Έλληνες. Οι 377 Βρετανοί. Παράλληλα, σύμφωνα με την Daily Telegraph του 2009, οι Βρετανοί στρατιωτικοί που σκοτώθηκαν από την ΕΟΚΑ ήταν 371. Και από την άλλη, σύμφωνα με μελέτη του «Συνδέσμου Αγωνιστών ΕΟΚΑ», οι Έλληνες που εκτελέστηκαν ή φονεύθησαν ως «συνεργάτες, πράκτορες του εχθρού ή άτομα που με τις ενέργειές τους έθεσαν σε κίνδυνο τον αγώνα και τους αγωνιστές», ανέρχονται στους 80.
Αγαπητοί,
Ο αγώνας της ΕΟΚΑ μπορεί να μην πέτυχε τον τελικό σκοπό, την Ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα, αλλά πέτυχε πολλά. Η ΕΟΚΑ είναι εκείνη που κατατάσσει τον κυπριακό Ελληνισμό στον ίδιο πήχη με τον ποντιακό Ελληνισμό, τους Κρήτες, τους Μανιάτες, τους Σαμιώτες, τους Μακεδόνες και κάθε αγωνιζόμενο κομμάτι της ελληνικής μας μοναξιάς. Οι 9 απαγχονισθέντες, ο Γρηγόρης Αυξεντίου, ο Κυριάκος Μάτσης, ο μαθητής Πετράκης Γιάλλουρος, ο Μάρκος Δράκος, ο Στυλιανός Λένας, ο Φώτης Πίττας, ο Ανδρέας Κάρυος, ο Χρήστος Σαμάρας και τόσοι άλλοι είναι εκείνοι που όχι μόνο «ανέστησαν» την ελλαδική αριστερά τη δεκαετία του 1950, αλλά μας βοήθησαν να επιβιώσουμε κατά τις μαύρες δεκαετίες της κουτσουρεμένης ανεξαρτησίας μας.
Και λέμε κουτσουρεμένης, γιατί προφανώς δεν δύναται ανεξαρτησία με Τουρκική Δύναμη Κύπρου, δεν δύναται ανεξαρτησία με ξένο επικεφαλής στο Ανώτατο Δικαστήριο, με χωριστά εκλογικά σώματα και Τουρκοκύπριο αντιπρόεδρο με δικαίωμα βέτο. Λεπτομέρειες που οδήγησαν σε ένα ανεφάρμοστο Σύνταγμα, στα 13 σημεία του Μακαρίου, στην άρνηση του αντιπροέδρου Φαζίλ Κουτσιούκ και στην τουρκοκυπριακή ανταρσία του 1963.
Λεπτομέρειες που δικαιολογούν τη φράση του Βρετανού Ρόμπερτ Χόλαντ: «Στην Κύπρο», γράφει, «η ελευθερία όπως την εννοούσαν οι περισσότεροι άνθρωποι δεν είχε κερδηθεί, η αυτοδιάθεση, όσο περιοριστικά κι αν οριζόταν, δεν εφαρμόστηκε».
Στις 21 Δεκεμβρίου 1963, λοιπόν, απεδείχθη και στους πιο αφελείς ότι η Κυπριακή Δημοκρατία ήταν καταδικασμένη, αν όχι σε θάνατο, σε κάτι χειρότερο, σε μια δηλητηριώδη διαίρεση, με βρετανικό πάντα δάκτυλο. Με αφορμή ένα περιστατικό στη Λευκωσία, όπου σε ανταλλαγή πυρών μεταξύ Ελληνοκυπρίων αστυνομικών και Τουρκοκυπρίων που αρνήθηκαν έλεγχο, σκοτώθηκε η Τζεμαλιγιέ, μια Τ/κ πόρνη, οι Τουρκοκύπριοι παραιτήθηκαν από την κυβέρνηση και οχυρώθηκαν σε θύλακες. Τον επόμενο χρόνο και ενώ οι συγκρούσεις συνεχίζονταν σε όλο το νησί, οι Βρετανοί συγκέντρωσαν ακόμη περισσότερο τον τ/κ πληθυσμό στους οχυρωμένους θύλακες και χάραξαν την Πράσινη Γραμμή, κατόπιν συνεννόησης με την Ελλάδα και την Τουρκία.
Η συνέχεια είναι περίπου γνωστή. Η Αθήνα, ο Γεώργιος Παπανδρέου δηλαδή, επέμεινε στο ότι η Κύπρος έπρεπε να τεθεί υπό νατοϊκό έλεγχο προκειμένου να μη μεταμορφωθεί σε μια νέα Κούβα, ο Γρίβας επέστρεψε και ανέλαβε την αρχηγία της νεοσύστατης Εθνικής Φρουράς, ενώ ελληνική μεραρχία εγκαταστάθηκε στο νησί για να απομακρυνθεί κακήν κακώς από τη Χούντα το 1967. Στις 15 Ιουλίου 1974, η Χούντα του Ιωαννίδη ανατρέπει τον Πρόεδρο Μακάριο με πραξικόπημα και ο Νίκος Σαμψών διορίζεται Πρόεδρος της Κύπρου. Οι Τούρκοι, που χρόνια περίμεναν την αφορμή, εισβάλουν στο νησί το πρωινό της 20ής Ιουλίου και καταλαμβάνουν μεγάλες εκτάσεις, καθώς η προδοσία ήταν εκείνη που διοικούσε πια τον τόπο. Η Αθήνα, πέραν της ΕΛΔΥΚ και άλλων ηρωικών μαχητών, ήταν εκκωφαντικά απούσα. Ακόμα και μετά την πτώση της δικτατορίας, την 23η Ιουλίου 1974 με το καραμανλικό «η Κύπρος κείται μακράν». Η Τουρκία, υπό το καθεστώς Ετζεβίτ και με θεατή τον βρετανικό στόλο –που παρακολουθούσε απαθής από τα κυπριακά χωρικά ύδατα– κατακτά παράνομα το 37% των εδαφών της Κυπριακής Δημοκρατίας, πράξη που ολοκληρώνεται στις 16 Αυγούστου. Η κατοχή ήταν πλέον γεγονός και η πορεία προς την καταστροφή συνεχιζόταν ακατάπαυστα.
Από την ΕΟΚΑ στα Σχέδια Ανάν, λοιπόν.
Έγινε ότι έγινε τη δεκαετία του 1960 και του 1970 για να καταλήξει η μισή Κύπρος να εκλιπαρεί για μια Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία. Όχι πολύ περισσότεροι από 200 αντάρτες τα έβαλαν με 28.000 Βρετανούς στρατιώτες για να μετατραπεί το πάθος εκείνο για την Ένωση, τη λευτεριά δηλαδή, σε πάθος για έναν «οδυνηρό συμβιβασμό». Έναν οδυνηρό συμβιβασμό που μετατρέπεται σιγά σιγά σε ιδεολογία, όπως διαφάνηκε εν ολίγοις από τον Νοέμβριο του 2002 μέχρι τον Απρίλιο του 2004 και τα πέντε σχέδια Ανάν. Όπως διαφαίνεται σήμερα που η τουρκικής προέλευσης – το σχέδιο επανάκτησης της Κύπρου καταστρώθηκε από τον Νιχάτ Ερίμ το 1956 – Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία απέκτησε εραστές, που γεμίζουν πότε με τις αναθυμιάσεις ενός νέου σχεδίου Ανάν και πότε με το μομέντουμ της εκλογής ενός κατοχικού ηγέτη ονόματι Μουσταφά Ακιντζί.
Η εικόνα είναι πολύ καθαρή. Οι χρυσές σελίδες της ΕΟΚΑ δεν γράφτηκαν μόνο από τους αντάρτες και τους ήρωές της. Γράφτηκαν, από όλο τον κυπριακό Ελληνισμό. Δεν υπήρξε πουθενά αλλού μαζικότερο κίνημα. Γυναίκες, παιδιά, νέοι και γέροντες το 55-59 ήταν όλοι ΕΟΚΑ. Εδώ είναι που τα βρήκαν σκούρα οι Βρετανοί. Ήταν αδύνατο να αντιμετωπίσουν μια οργάνωση στην οποία συμμετείχε ενεργά ολόκληρος λαός. Εξάλλου, αυτό είναι που είδαν Βρετανοί και Αμερικάνοι και ξεκίνησαν μετά την εισβολή μια συστηματική πλύση εγκεφάλου με στόχο την αποδόμηση της εθνικής αυτογνωσίας, της ταυτότητας, της ιστορίας και των ηρώων μας. Πίστευαν ότι θα μπορούσαν να αποτρέψουν επανάληψη φαινομένων λαϊκής επανάστασης, όπου ένας λαός ανατρέπει τους σχεδιασμούς τους. Το 2004 κατάλαβαν ότι τα μέτρα που πήραν όλα τα προηγούμενα χρόνια, απέτυχαν παταγωδώς. Ο λαός πήρε την απόφαση του ΟΧΙ, πριν από τα κόμματα και τους καθοδηγητές τους. Μαζικά. Λαϊκά. Όπως κάνει πάντα και όπως είμαστε σίγουροι ότι θα κάνει και στο επόμενο σχέδιο που θα βάζει σε κίνδυνο την εθνική του επιβίωση.
Κάτι που αγνοούν επιδεικτικά οι δύο τελευταίοι Προέδροι της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ο Δημήτρης Χριστόφιας, που ως άλλος Σάντα Κλάους, μοίρασε πλήθος δώρων στην τουρκική πλευρά κατά τη μαύρη πενταετία του και ο Νίκος Αναστασιάδης, που προφανώς δεν έχει την παραμικρή θέληση να αναγνωρίσει την ήττα της Ομοσπονδίας το 2004. Τη δική του ήττα.
Εν τέλει, αγαπητοί, ίσως να ήταν πιο ξεκάθαρος ο λόγος μου (θυμίζω ότι πρέπει να είστε επιεικείς) αν ο τίτλος της εκδήλωσης ήταν «Από την ΕΟΚΑ στα ΟΧΙ των σχεδίων Ανάν».Διότι και ενώπιον πολλών που ήταν παρόντες στη μάχη του σχεδίου Ανάν –αν και μικρός θυμάμαι πολύ καλά– ήταν και η ΕΟΚΑ παρούσα την 24η Απριλίου και μόνον αυτή μπορεί να είναι η εγγύησή μας στην Κύπρο για ένα ελληνικό αύριο. Με την ΕΟΚΑ, την τελευταία επανάσταση του Ελληνισμού, κατορθώσαμε να αποτρέψουμε τα τετελεσμένα του Μπούργκενστοκ, τον Απρίλη του 2004.Με τους ήρωες όρθιους δίπλα μας θα αποτρέψουμε και τα σημερινά τετελεσμένα. Τετελεσμένα που προμηνύουν ένα οδυνηρό φινάλε για τον κυπριακό Ελληνισμό.
Συντρόφισσες και σύντροφοι,
Η ΕΟΚΑ δεν προσφέρεται μονάχα για ιστορικές μελέτες. Η ΕΟΚΑ είναι το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον μας. Η ΕΟΚΑ καθορίζει την ημερήσια διάταξη, η ΕΟΚΑ μανιφεστοποιεί τον κοινό αγώνα Ελλάδος Κύπρου. Χωρίς την ΕΟΚΑ θα ήμασταν ακόμα αγροίκοι στη μέση του πελάγους, χωρίς την ΕΟΚΑ δεν θα ανταμώναμε όρθιοι στην αίθουσα Ρήγας Βελεστινλής εν έτει 2016. Σύντροφοι, στώμεν καλώς. Και στώμεν καλώς, όχι γιατί είμαστε ο περιούσιος λαός του Θεού, αλλά επειδή κατέβηκε του Αυξεντίου πως έπρεπε να καεί ολοζώντανος για την Ένωση, επειδή αποφάσισε ο Παλληκαρίδης «να βαδίσει χαρούμενος στην τελευταία του κατοικία» αφού «είναι καλό πράγμα να πεθαίνει κανείς για την Ελλάδα». Στώμεν καλώς, επειδή οι παππούδες μας μεγαλούργησαν μάγκικα, αντάρτικα, ελασίτικα και μακρυγιαννέικα για να μπολιαστούμε με το αίμα τους και να μπορέσουμε να πούμε ΟΧΙ το 2004. ΟΧΙ ξανά αν χρειαστεί.
Πάντα με τον νου –πού αλλού– στην Ελλάδα, όπως το υπογράφει ένας άλλος μεγάλος ποιητής μας, ο Δημήτρης Λιπέρτης και για να κτίσουμε επιτέλους, όχι μονάχα έναν πύργο ατίθασο απέναντί τους, μα μια πανελλήνια επιτέλους δημοκρατία που να μαλακώνει το χώμα στο οποίο κείτονται οι ήρωες της ΕΟΚΑ μας:
«Καρτερούμεν μέραν νύχταν να φυσήσει’ ένας αέρας
‘σ τούντον τόπον πον’ καμένος τζι εν θωρεί ποττέ δροσιάν.
Για να φέξει καρτερούμεν το φως τζιείνης της μέρας
ποννά φέρει στον καθέναν τζιαι χαράν τζιαι ποσπασιάν.
Την Μανούλλαν μας για πάντα μιτσιοί μιάλοι καρτερούμεν
για να μας σφιχταγκαλιάσει τζιαι να νεκραναστηθούμεν».
Καλή Ανάσταση.
*Εισήγηση που εκφωνήθηκε στην εκδήλωση που πραγματοποίησε την 1 Απριλίου 2016 το Άρδην με θέμα “Από τον αγώνα της ΕΟΚΑ στα σχέδια Αναν”