Του Αναστάσιου Λίμουρα – Ψυχολόγος Καποδιστρικακού Πανεπιστημίου Αθηνών

Η ανεργία αποτελεί ένα σοβαρό ψυχοκοινωνικό παράγοντα ο οποίος δημιουργεί έντονο άγχος καθώς και άλλες συναισθηματικές διαταραχές. Η εργασία δεν είναι μόνο πηγή οικονομικής συντήρησης του ατόμου, αλλά αποτελεί και κινητήρια δύναμη ευχαρίστησης, δομεί την αυτοεκτίμηση του και αυξάνει την παραγωγικότητα του. Η ανεργία διεγείρει ποικίλα συναισθήματα στο άτομο όπως: απογοήτευση, θυμός, θλίψη, ανησυχία, πικρία, απελπισία, αίσθηση ανικανότητας συντήρησης του εαυτού άλλα και της οικογένειας του, φόβο, καθώς και κατάθλιψη, η οποία σε μερικές περιπτώσεις συνοδεύεται και από αυτοκαταστροφική συμπεριφορά και συχνά αυτό μπορεί να αποβεί μοιραίο για τη ζωή του ατόμου

Ο ελλιπής επαγγελματικός προσανατολισμός των ατόμων, η αδυναμία σύνδεσης της αγοράς εργασίας με το χώρο της εκπαίδευσης, η εξέλιξη της τεχνολογίας, η αδράνεια του ιδιωτικού επιχειρηματικού τομέα κι ο περιορισμός των νέων επεκτατικών κινήσεων, η απουσία ανταγωνιστικής παραγωγής σε βιομηχανικά προϊόντα, αλλά και προϊόντα τεχνολογικής πρωτοπορίας, η εγκατάλειψη της υπαίθρου και της κοπιώδους γεωργικής εργασίας και η  αύξηση του αστικού πληθυσμού, οι άσχημες συνθήκες εργασίας στον ιδιωτικό τομέα, η απουσία επαγγελματισμού και εργασιακού ήθους, είναι απ’τα βασικότερα αίτια  της ανεργίας.

Ο αντίκτυπος της ανεργίας στην υγεία έχει αποτελέσει αντικείμενο πολλών επιδημιολογικών μελετών. Παράγοντες όπως το φύλο, το επαγγελματικό status, η χώρα διαμονής και η διάρκεια της ανεργίας φαίνεται να επηρεάζουν τη σχέση μεταξύ ανεργίας και ψυχικής υγείας.

Οι ψυχικές διαταραχές και ιδιαίτερα οι συναισθηματικές, κρίνονται πρωταρχικής σημασίας για την δημόσια υγεία καθώς κατατάσσονται στις πρώτες αιτίες που προκαλούν σημαντική έκπτωση της λειτουργικότητας και μάλιστα σύμφωνα με τον ΠΟΥ αναμένονται μέχρι το 2020 να καταστούν δεύτερες σε συχνότητα εμφάνισης , μετά την ισχαιμική καρδιοπάθεια

Το ζήτημα των επιπτώσεων της οικονομικής κρίσης στην ψυχική υγεία απασχολεί ιδιαίτερα την επιστημονική κοινότητα και τονίζουν την ανάγκη παροχής της κατάλληλης παρέμβασης από τα συστήματα υγείας.

Έχει επίσης επισημανθεί ότι οι επιπτώσεις της ανεργίας στην κατάθλιψη είναι ισχυρότερες όταν η ανεργία προκύπτει ως μη αναμενόμενο γεγονός.

Οι εργασιακές απαιτήσεις που ουσιαστικά είναι οι προσπάθειες που καταβάλλονται από τον εργαζόμενο ασκούν άμεση επιρροή στα επίπεδα κατάθλιψης που βιώνουν οι εργαζόμενοι. Χαρακτηριστικά δηλαδή στο περιβάλλον εργασίας που δεν αναγνωρίζονται ως τραυματικά ή αγχογόνα φαίνεται να έχουν άμεση απόρροια στην διάθεση και ψυχική υγεία του εργαζομένου, στοιχείο που επιβεβαιώνει ότι η επίδραση του εργασιακού περιβάλλοντος επεκτείνεται στη μη εργασιακή ζωή του εργαζομένου και την ψυχική υγεία του.

Η άμεση σχέση της κατάθλιψης με το εργασιακό περιβάλλον σφαιρικότερα αποδεικνύεται και από έρευνες οι οποίες φανερώνουν μια σειρά ερεθισμάτων, συνθηκών που έχουν άμεσο αντίκτυπο στη διάθεση και ψυχική κατάσταση του ατόμου.

Στοιχεία όπως οι διαπροσωπικές συγκρούσεις, η εργασιακή ανασφάλεια και αστάθεια, η έλλειψη στήριξης, η απουσία αυτονομίας, οι απρόσμενες μεταβολές, η ασάφεια ρόλων και καθηκόντων, ο εργασιακός φόρτος συνδέονται με την καταθλιπτική συμπτωματολογία που εμφανίζουν οι εργαζόμενοι. Καθένας από αυτούς τους παράγοντες διαθέτει ξεχωριστό βαθμό επιρροής στη ψυχική υγεία του ατόμου παρόλα αυτά ένα εργασιακό περιβάλλον που χαρακτηρίζεται από αυτά τα στοιχεία φαίνεται ότι συντείνει στην παθογένεια στην εκτός εργασίας ζωής του ατόμου.

Πηγή: http://www.healthloading.com