Η πανδημία του κορωνοϊού καθιστά ακόμα πιο επείγουσα την ενίσχυση των επενδύσεων και της παραγωγικότητας, προκειμένου να διαφοροποιηθεί η ελληνική οικονομία και να βελτιωθεί η δημιουργία θέσεων εργασίας, τονίζει ο ΟΟΣΑ στη νέα έκδοση της έκθεσης Going for Growth.  «Παρά τη συνεχιζόμενη πρόοδο στις μεταρρυθμιστικές προσπάθειες, όπως η ψηφιοποίηση της δημόσιας διοίκησης, εντούτοις η γραφειοκρατία, το χαμηλής ποιότητας ρυθμιστικό πλαίσιο και το αργό σύστημα δικαιοσύνης καταστρέφουν το επιχειρηματικό περιβάλλον», τονίζει ο οργανισμός. Σε συνδυασμό με τα σημαντικά κενά στις δεξιότητες του εργατικού δυναμικού, εμποδίζεται η υψηλή ανάπτυξη και αποθαρρύνονται η καινοτομία και οι επενδύσεις, στοιχεία απαραίτητα για την ανάκαμψη από την πανδημία και τη βιώσιμη ανάπτυξη.

Ο ΟΟΣΑ εντοπίζει τις 20 μεταρρυθμίσεις που πρέπει να γίνουν σε 5 τομείς.

Δικαιοσύνη

  • Επιτάχυνση κωδικοποίησης νόμων και κανονισμών.
  • Βελτίωση της αποτελεσματικότητας της δικαιοσύνης μέσω περισσότερης εκπαίδευσης του προσωπικού και μέτρησης των επιδόσεων των δικαστηρίων.
  • Συνεχιζόμενη ψηφιοποίηση της δημόσιας διοίκησης.
  • Καλύτερη επικοινωνία της διαθεσιμότητας και των πλεονεκτημάτων των εναλλακτικών μηχανισμών επίλυσης διαφωνιών.

Η αναποτελεσματικότητα της δημόσιας διοίκησης και το  βαρύ ρυθμιστικό φορτίο επιβραδύνουν την  αποδοτικότητα του κράτους, επιδεινώνουν το επενδυτικό κλίμα και αποθαρρύνουν την ανάπτυξη των επιχειρήσεων, υπονομεύοντας την παραγωγικότητα, επισημαίνει ο ΟΟΣΑ. Η βελτίωση της αποτελεσματικότητας της δημόσιας διοίκησης και του δικαστικού συστήματος χαρακτηρίζεται αναγκαία για την αντιμετώπιση τόσο της κρίσης του κορωνοϊού όσο και των μακροπρόθεσμων  προκλήσεων της ελληνικής οικονομίας.

Ο ΟΟΣΑ αναγνωρίζει ότι οι προσπάθειες της κυβέρνησης να μειώσει τη γραφειοκρατία και να βελτιώσει την πρόσβαση στις δημόσιες υπηρεσίες μέσω του ψηφιακού μετασχηματισμού αποφέρουν καρπούς και τονίζει ότι θα πρέπει να συνεχιστούν. Η κωδικοποίηση των υφιστάμενων νόμων και κανονισμών, η καλύτερη εκπαίδευση του προσωπικού και των δικαστών και η ενθάρρυνση της χρήσης των εναλλακτικών μηχανισμών επίλυσης θα βελτίωνε την πρόσβαση στη δικαιοσύνη και το επιχειρηματικό περιβάλλον, θα ενίσχυε την εμπιστοσύνη στους δημόσιους θεσμούς και θα ενθάρρυνε τις επενδύσεις, σημειώνεται.

Τράπεζες – επενδύσεις

  • Επείγουσα υλοποίηση στρατηγικής για την αντιμετώπιση του αναβαλλόμενου φόρου και των κόκκινων δανείων που θα απομείνουν μετά τον Ηρακλή.
  • Εφαρμογή ενιαίου πτωχευτικού πλαισίου και καλύτερη ισορροπία ανάμεσα στα δικαιώματα των πιστωτών και των δανειστών καθώς και γρηγορότερη επιβολή των εγγυήσεων.
  • Ενίσχυση των δημόσιων επενδύσεων για να στηριχθεί η ανάπτυξη και η βιωσιμότητα του περιβάλλοντος στις δημόσιες μεταφορές, την καινοτομία και τη διαχείριση απορριμμάτων.
  • Εκπαίδευση του προσωπικού στις διαδικασίες πληρωμών συμπεριλαμβανομένου και του τοπικού επιπέδου, για να στηριχθεί η ταχύτερη υλοποίηση.

Ο ΟΟΣΑ αναγνωρίζει ότι η πρόοδος στη μείωση των κόκκινων δανείων έχει επιταχυνθεί, όμως τονίζει ότι τα NPLs παραμένουν υψηλά και σε συνδυασμό με τον αναβαλλόμενο φόρο, περιορίζουν τα κεφάλαια και την κερδοφορία των τραπεζών και τη δυνατότητά τους να χρηματοδοτήσουν το κεφάλαιο κίνησης και τις νέες επενδύσεις των επιχειρήσεων.

Το πτωχευτικό σύστημα είναι κατακερματισμένο, με αποτέλεσμα να καταλήγει σε έναν μεγάλο αριθμό στρατηγικών κακοπληρωτών και να επιβραδύνει την αντιμετώπιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων.  Τονίζοντας την ανάγκη τόνωσης των επενδύσεων,  ο ΟΟΣΑ χαρακτηρίζει το σχέδιο Ηρακλής ως βοηθητικό για τη μείωση των κόκκινων δανείων, ενώ προσθέτει ότι το ενιαίο πτωχευτικό πλαίσιο αναμένεται να αντιμετωπίσει τις χρεοκοπίες αποτελεσματικότερα. Όμως, η πανδημία κινδυνεύει να φέρει νέες χρεοκοπίες και άρα απαιτούνται άμεσες προσπάθειες για την αντιμετώπιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων που απομένουν και για τη βελτίωση της ποιότητας των κεφαλαίων των τραπεζών.

Οι δαπάνες για τις δημόσιες επενδύσεις ήταν μικρότερες σε σχέση με τους στόχους των προϋπολογισμών τα τελευταία  χρόνια. Για να αξιοποιηθούν στο έπακρο τα κονδύλια του EU Next Generation και να διπλασιαστούν οι επενδυτικές δαπάνες, όπως προγραμματίζεται, η ποιότητα και η ταχύτητα της υλοποίησης των δημόσιων επενδύσεων θα πρέπει να βελτιωθούν, τονίζει ο ΟΟΣΑ.

Απασχόληση

  • Πρόσληψη πιο εξειδικευμένων συμβούλων και χρήση εργαλείων δημιουργίας προφίλ στις δημόσιες υπηρεσίες απασχόλησης.
  • Ανάπτυξη συστήματος voucher που επιτρέπει σε όσους αναζητούν εργασία να επιλέξουν τον ενδιάμεσο που προτιμούν, συμπεριλαμβανομένων και των υπηρεσιών απασχόλησης του ιδιωτικού τομέα.
  • Ενθάρρυνση των ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης να αναπτύξουν μαθήματα προσαρμοσμένα στις επαγγελματικές ανάγκες και τις πρακτικές συνθήκες των ώριμης ηλικίας φοιτητών.
  • Βελτίωση της εκτίμησης και πιστοποίησης της ποιότητας των εκπαιδευτικών προγραμμάτων των ενηλίκων.

Παρά την υψηλή ανεργία πριν από την πανδημία, οι ελλείψεις περιζήτητων δεξιοτήτων εμποδίζουν τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και την αύξηση της παραγωγικότητας, καθώς οι εργοδότες συχνά δεν μπορούν να βρουν εργαζόμενους με τις απαιτούμενες δεξιότητες. Η ενίσχυση των ενεργών προγραμμάτων απασχόλησης, η εκπαίδευση και η επαγγελματική κατάρτιση θα βοηθούσαν όσους αναζητούν εργασία να βρουν τις ευκαιρίες που εμφανίζονται μετά την κρίση του κορωνοϊού. Επιπλέον, η ενίσχυση των δημόσιων υπηρεσιών απασχόλησης θα βελτίωνε τη σύνδεση εκείνων που αναζητούν εργασία με τους κατάλληλους εργοδότες και θα βοηθούσε να διαμορφωθούν τα κατάλληλα προγράμματα κατάρτισης, σημειώνει ο ΟΟΣΑ. Ο οργανισμός συστήνει την απασχόληση πιο εξειδικευμένων συμβούλων, την ανάπτυξη ψηφιακών εργαλείων και τη  σύνδεση  των  δημόσιων και ιδιωτικών υπηρεσιών αναζήτησης εργασίας.

Συστήνεται, επίσης, να ενθαρρυνθεί η τριτοβάθμια εκπαίδευση να αναπτύξει μαθήματα προσαρμοσμένα στις ανάγκες των φοιτητών ώριμης ηλικίας και να εκτιμηθεί καλύτερα όπως και να πιστοποιηθεί η ποιότητα των προγραμμάτων κατάρτισης ενηλίκων, προκειμένου να αναβαθμιστούν οι δεξιότητές στη μετα-πανδημική οικονομία. Η ανάπτυξη των ψηφιακών δεξιοτήτων των ενηλίκων χαρακτηρίζεται κρίσιμη, με δεδομένες τις αλλαγές της ψηφιοποίησης και του αυτοματισμού.

Εκπαίδευση

  • Πιο μακροπρόθεσμα συμβόλαια για τους καθηγητές που να επιβραβεύουν τις αποδόσεις, χωρίς την ανελαστικότητα των σημερινών μόνιμων συμβάσεων.
  • Πλήρης εφαρμογή του υποχρεωτικού παιδικού σταθμού για τα 4χρονα και διεύρυνση της πρόσβασης των μικρότερων παιδιών στην πρώιμη εκπαίδευση και φροντίδα.
  • Μεγαλύτερη διοικητική αυτονομία για τα ιδρύματα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

Οι φοιτητές είναι συχνά απροετοίμαστοι για την αγορά εργασίας, έχοντας κυρίως αδύναμες ψηφιακές δεξιότητες. Η βελτίωση της ποιότητας της εκπαίδευσης θα πρέπει να στοχεύει στη θέσπιση κινήτρων για την αναβάθμιση των δεξιοτήτων, μέσω καλύτερης ποιότητας συμβολαίων για τους καθηγητές, αυξημένης αυτονομίας των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και επιβράβευσης των επιδόσεών τους, αναφέρει το ΟΟΣΑ.

Οι πρόσφατες μεταρρυθμίσεις για την καλύτερη σύνδεση της επαγγελματικής εκπαίδευσης με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας μπορούν να αναπτυχθούν περαιτέρω, επισημαίνεται.

Φτώχεια

  • Αύξηση των μεταβιβάσεων του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος και θέσπιση επιδομάτων για τους χαμηλόμισθους.
  • Αύξηση του παράγοντα αντιστοίχησης του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος για τα παιδιά.
  • Διασφάλιση ότι οι δικαιούχοι του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος συμμετέχουν ενεργά σε προγράμματα εργασίας και αποδέχονται θέσεις.
  • Ενίσχυση των πολιτικών για τη στήριξη των οικογενειών, με προτεραιότητα στη διευρυμένη πρόσβαση σε ποιοτική φροντίδα για παιδιά και ηλικιωμένους.
  • Ανάπτυξη στήριξης στο σπίτι για τους ηλικιωμένους.

Οι νέες οικογένειες χαμηλότερων εισοδημάτων, που εμφάνιζαν υψηλά ποσοστά φτώχειας πριν από την κρίση, επλήγησαν ιδιαίτερα από την πανδημία. Η συνέχιση του εκσυγχρονισμού των προγραμμάτων κοινωνικής προστασίας της Ελλάδας για να βελτιωθεί η προσβασιμότητα, η στόχευση και η αποτελεσματικότητα είναι σημαντική για την αντιμετώπιση των δυσμενών επιπτώσεων στη φτώχεια και την ενσωμάτωση, σημειώνει ο ΟΟΣΑ.