Το πρόβλημα πρόσβασης των επιχειρήσεων στην ρευστότητα, περιέγραψαν οι εκπρόσωποι των παραγωγικών φορέων οι οποίοι μετέχουν στη συζήτηση που εξελίσσεται σήμερα στην Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής και ζήτησαν «ελαστικοποίηση» των αυστηρών τραπεζικών κριτηρίων δανεισμού των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων.
Ο Ιωάννης Μπρατάκος, πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, είπε ότι σήμερα το σημαντικότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις είναι η ρευστότητα. Όπως επισήμανε ο κ. Μπρατάκος, οι επιπτώσεις της πανδημίας, η μείωση των εισοδημάτων, η πτώση του τζίρου, η μείωση των εξαγωγών, συνδυαστικά με το υψηλό κόστος του τραπεζικού δανεισμού, με το υψηλό κόστος των ασφαλιστικών και των φορολογικών επιβαρύνσεων, παρά τις πρόσφατες βελτιώσεις, καθιστούν την ελληνική μικρομεσαία επιχειρηματικότητα σε πολύ δύσκολη θέση. Ανέφερε εξάλλου, ότι «οι αστρονομικές αυξήσεις στο κόστος της ενέργειας, στο φυσικό αέριο και στις τιμές του πετρελαίου, εάν δεν είναι παρωδικές, θα δημιουργήσουν ακόμη μεγαλύτερα προβλήματα στην επιχειρηματικότητα». Ο κ. Μπρατάκος επισήμανε ότι το μέσο μέγεθος της ελληνικής επιχείρησης είναι κατά πολύ χαμηλότερο σε σχέση με τις άλλες χώρες της ευρωζώνης και το μικρό τους μέγεθος κάνει τις επιχειρήσεις μη ανταγωνιστικές και απαιτούνται κεφάλαια για να αυξηθεί το μέγεθος τους, απαιτείται να έχουν πρόσβαση σε χρηματοδότηση. «Οι τράπεζες δεν έχουν αναλάβει τον πολύ σημαντικό ρόλο που τους αναλογεί, παρά την απαιτούμενη ρευστότητα που έχουν ήδη λάβει», είπε και πρόσθεσε ότι οι προϋποθέσεις που απαιτούνται από τις επιχειρήσεις για να είναι αξιόχρεες και να λάβουν χρηματοδότηση, είναι αδύνατο να πληρούνται από τη συντριπτική πλειονότητα των επιχειρήσεων. «Οι τράπεζες καλούνται να αναλάβουν σημαντικό ρόλο έτσι ώστε να βοηθήσουν στην ανάταξη της ελληνικής οικονομίας και μάλιστα τώρα που είναι και απελευθερωμένες από τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Πρέπει να μειώσουν τη γραφειοκρατία, να περιορίσουν τους απαγορευτικούς όρους και να κάνουν σωστά τη δουλειά τους. Πρέπει να διαβάζουν σωστά τους ισολογισμούς, να μελετούν τα επιχειρηματικά σχέδια των επιχειρήσεων και να εξετάσουν τη βιωσιμότητα και την προοπτική των επιχειρήσεων και των κλάδων τους», είπε ο πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Ελλάδος και υπογράμμισε ότι είναι ανάγκη σήμερα οι τράπεζες να έρθουν σε συνεννόηση με τον ιδιωτικό τομέα και να διαδραματίσουν το ρόλο του σημαντικού αρωγού.
Ο Ιωάννης Χατζηθεοδοσίου, πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων Ελλάδος, επισήμανε ότι το 85% των επιχειρήσεων είναι εκτός δανεισμού. «Όταν η Ελληνική Ένωση Τραπεζών, στις συναντήσεις που κάναμε, αναγνωρίζει ότι το 85% των επιχειρήσεων είναι εκτός κάθε δανεισμού, ουσιαστικά αποδέχεται ότι δεν υπάρχει σήμερα στην Ελλάδα τραπεζική στήριξη στις επιχειρήσεις», είπε ο κ. Χατζηθεοδοσίου και επισήμανε ότι «40.000 επιχειρήσεις, το έτος 2020, πήραν κάποια μορφή δανεισμού, δηλαδή πήρε μόλις το 7% ενώ το 93% των επιχειρήσεων δεν είχε καμία μορφή δανεισμού». Στο κλίμα αυτό, ο πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων Ελλάδος εκτίμησε πως «όταν λέμε ότι τα προγράμματα ΕΣΠΑ και τα προγράμματα του Ταμείου Ανάκαμψης, θα προχωρήσουν μέσω των Τραπεζών, είναι σαν να λέμε, εκ προοιμίου, ότι θα εξαιρεθεί το 85% των επιχειρήσεων». Ο κ. Χατζηθεοδοσίου προειδοποίησε για αφελληνισμό των επιχειρήσεων και ζήτησε σχέδιο για το χρέος των επιχειρήσεων, ιδίως αυτό που δημιουργήθηκε στην πανδημία, και σχέδιο εκσυγχρονισμού των επιχειρήσεων. «Είναι θέμα πολιτικής βούλησης ποια οικονομία θέλουμε στο μέλλον. Εμείς θα υπερασπίσουμε τις μικρές επιχειρήσεις γιατί το κέρδος και για την Πολιτεία θα είναι μεγαλύτερο με τη σωτηρία τους παρά με το κλείσιμο τους», είπε ο κ. Χατζηθεοδοσίου.
Ο Γιώργος Καββαθάς από τη Γενική Συνομοσπονδία Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων, ζήτησε να προσαρμοστούν τα τραπεζικά κριτήρια στα ελληνικά δεδομένα. Όπως τόνισε, τα στοιχεία δείχνουν ότι το 93% των επιχειρήσεων στην Ελλάδα αποκλείονται από τον τραπεζικό δανεισμό και συνεπώς «το μεγάλο πρόβλημα είναι να προσαρμόσουμε τα τραπεζικά κριτήρια στα ελληνικά δεδομένα ή τουλάχιστον να δημιουργηθούν προϋποθέσεις για την αύξηση των επιχειρήσεων στον δανεισμό». Ο κ. Καββαθάς ζήτησε δημιουργία οδηγού χρηματοδότησης ώστε ο κάθε επαγγελματίας να ξέρει τους κανόνες πρόσβασης στο τραπεζικό σύστημα, τις προϋποθέσεις και τους όρους που πρέπει να πληροί μια επιχείρηση για να έχει πρόσβαση. Ζήτησε επίσης δημιουργία χρηματοδοτικών εργαλείων εξειδικευμένων για τις μικρές επιχειρήσεις που χρειάζονται συμβουλευτική στήριξη για να λάβουν δάνειο και για να το εξυπηρετήσουν. Αναγκαίο χαρακτήρισε και τον ψηφιακό μετασχηματισμό των επιχειρήσεων, με αντίστοιχη χρηματοδοτική στήριξη, ώστε να μην εξαφανιστούν οι πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις.
Ο Γιώργος Καρανίκας, πρόεδρος της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας, ανέφερε ότι ο αποκλεισμός των επιχειρήσεων από τον τραπεζικό δανεισμό εξαιτίας των αυστηρών τραπεζικών κριτηρίων, είναι σήμερα το μεγαλύτερο πρόβλημα του επιχειρηματικού κόσμου και απαιτούνται δραστικές και άμεσες αποφάσεις. Το τοπίο αυτό, όπως τόνισε έχει δημιουργηθεί αν και οι τράπεζες έχουν αντλήσει φθηνή ρευστότητα από τα έκτακτα προγράμματα της ΕΚΤ με μηδενικά ακόμα και με αρνητικά επιτόκια αλλά δυστυχώς μέχρι και σήμερα δεν έχουν ανταποκριθεί, σε μεγάλο βαθμό, στις ανάγκες της αγοράς. Σε όλα αυτά, ο κ. Καρανίκας ζήτησε να ληφθεί υπόψη και η κατακόρυφη ενίσχυση των καταθέσεων, κατά περίπου 29 δισ. ευρώ, κατά τη διάρκεια της πανδημίας, για να τονίσει πως «με αυτά τα δεδομένα, είναι απορίας άξιο γιατί υπάρχει αυτή η αρνητική στάση του πιστωτικού συστήματος στη διοχέτευση περισσότερων πόρων στις μικρότερες επιχειρήσεις και κυρίως γιατί δεν προβαίνουν στην ελαστικοποίηση των υφιστάμενων τραπεζικών κριτήριων».
Η Αθηνά Χατζηπέτρου, πρόεδρος και διευθύνουσα σύμβουλος της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας, ανέφερε ότι πρωταρχικός στόχος της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας ήταν να δράσει με ταχύτητα στην πανδημία. Ανασχεδιάστηκαν και μέχρι στιγμής λειτουργούν 8 προϊόντα, όπως ανέφερε και πρόσθεσε ότι η εκταμίευση το 2020 και το 2021 υπερβαίνει τα 7,8 δισ. ευρώ. Το δημόσιο χρήμα που χρησιμοποιήθηκε για τα 7,8 δισ. ήταν, όπως είπε η κ. Χατζηπέτρου ήταν 2,3 δισ. «Η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα είναι συνεπώς φορέας άσκησης πολιτικής και δόθηκε συντελεστής μόχλευσης που υπερβαίνει το 3 για να μπουν στην αγορά δάνεια 7,8 δισ.», είπε και πρόσθεσε ότι τα 34.000 ΑΦΜ που στηρίχθηκαν από την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα μέσω δανείων, το 2019 είχαν αθροιστικό τζίρο που υπερέβαινε τα 160 δισ. και άρα στηρίχθηκαν επιχειρήσεις που συμμετείχαν σε ποσοστό άνω του 60% στο παραγωγικό μοντέλο της οικονομίας. Η στήριξη αφορούσε σε ποσοστό 72% επιχειρήσεις που απασχολούν λιγότερα από 10 άτομα και με τζίρο κάτω των 2 εκατομμυρίων. Από το σύνολο των 7,8 δισ. ευρώ, τα 6,1 δισ. απευθύνθηκαν σε πολύ μικρές επιχειρήσεις. Η πρόεδρος της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας τάχθηκε υπέρ της ύπαρξης μόνιμου μηχανισμού προγραμμάτων επιμερισμού ρίσκου στο μέλλον, για να έχει συγκεκριμένη στόχευση και επιλεξιμότητα, κατά εποχές.