Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα συνεχίσει να αυξάνει τα επιτόκια και ίσως χρειαστεί ακόμη και να περιορίσει την οικονομική δραστηριότητα για να τιθασεύσει τον πληθωρισμό, επανέλαβε την Παρασκευή η πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ, ξεχωρίζοντας τα επιτόκια ως βασικό εργαλείο της τράπεζας έναντι της μείωσης του ισολογισμού.
«Αναμένουμε να αυξήσουμε περαιτέρω τα επιτόκια» υπογράμμισε η κ. Λαγκάρντ σε ομιλία της στο Ευρωπαϊκό Τραπεζικό Συνέδριο και πρόσθεσε: «Τα επιτόκια είναι, και θα παραμείνουν, το κύριο εργαλείο» για αντιμετώπιση της κατάστασης: «Αναγνωρίζοντας ότι τα επιτόκια παραμένουν το πιο αποτελεσματικό εργαλείο για τη διαμόρφωση της πολιτικής μας, είναι σκόπιμο ο ισολογισμός να ομαλοποιηθεί με μετρημένο και προβλέψιμο τρόπο», υπογράμμισε.
«Τα γεγονότα, αγόρι μου, τα γεγονότα»
Η κ. Λαγκάρντ ξεκίνησε την ομιλία της με μια αναφορά στον πρώην πρωθυπουργό της Βρετανίας Χάρολντ Μακμίλαν, ο οποίος όταν ρωτήθηκε ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση για έναν πολιτικό, λέγεται ότι απάντησε: «Τα γεγονότα, αγαπητό μου αγόρι, τα γεγονότα».
«Και πράγματι, ως υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής, βρισκόμαστε συνεχώς αντιμέτωποι με απρόβλεπτα γεγονότα και σοκ. Αλλά αυτό που κάνει την κατάσταση που αντιμετωπίζουμε σήμερα ιδιαίτερα προκλητική είναι ότι δεν αντιμετωπίζουμε μόνο μια αλληλουχία δυσάρεστων γεγονότων –την πανδημία, την ενεργειακή κρίση, την αδικαιολόγητη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και τον υψηλό πληθωρισμό– αλλά ότι ως αποτέλεσμα, το περιβάλλον γύρω μας αλλάζει και αυτό», είπε χαρακτηριστικά η επικεφαλής της ΕΚΤ, επισημαίνονται ότι «μερικές από τις κύριες τάσεις που χαρακτήρισαν τις τελευταίες δεκαετίες αλλάζουν ή και αντιστρέφονται».
Τα τρία θέματα που έχουν σημασία
Σύμφωνα με την κ. Λαγκάρντ, τρία είναι τα θέματα που έχουν σημασία σήμερα: η διασφάλιση της σταθερότητας των τιμών καθώς εμφανίζονται τα διάφορα σοκ, η άρση των περιορισμών στην ανάπτυξη, όπου έχουν ανακύψει προβλήματα, και τη διασφάλιση ενός ανθεκτικού χρηματοπιστωτικού τομέα που μπορεί να υποστηρίξει τις μεταβάσεις που θα αντιμετωπίσουμε.
Υπογράμμισε επίσης ότι για να ξεπεραστούν οι συνεχιζόμενες προκλήσεις, άλλοι δημόσιοι και ιδιωτικοί φορείς θα πρέπει να βοηθήσουν στην επιτάχυνση της μετάβασης σε μια πιο πράσινη, πιο ψηφιακή και πιο παραγωγική οικονομία.
Διασφάλιση της σταθερότητας των τιμών
Για τη νομισματική πολιτική, αυτό το μεταβαλλόμενο περιβάλλον δημιουργεί σημαντικές προκλήσεις, σύμφωνα με την κ. Λαγκάρντ.
Ο πληθωρισμός στη ζώνη του ευρώ είναι πολύ υψηλός, καθώς έφτασε σε διψήφια επίπεδα τον Οκτώβριο για πρώτη φορά από την έναρξη της νομισματικής ένωσης. Και με τον πληθωρισμό που ενδέχεται να παραμείνει υψηλός για μεγάλο χρονικό διάστημα, πρέπει να παρακολουθούμε την εξέλιξη των προσδοκιών για τον πληθωρισμό πολύ προσεκτικά, επεσήμανε και πρόσθεσε ότι αν και τα πρόσφατα στοιχεία για την αύξηση του ΑΕΠ εξέπληξαν ανοδικά, ο κίνδυνος ύφεσης έχει αυξηθεί.
«Την ίδια στιγμή, η ιστορική εμπειρία δείχνει ότι μια ύφεση είναι απίθανο να μειώσει σημαντικά τον πληθωρισμό, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα. Σε αυτό το πλαίσιο, η επίδειξη δέσμευσης στην εντολή μας είναι ζωτικής σημασίας για να διασφαλίσουμε ότι οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό παραμένουν σταθερές και ότι δεν θα υπάρξουν δευτερογενείς επιπτώσεις» τόνισε.
Υποστήριξε επίσης ότι αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο «αυξάνουμε τα επιτόκια με τον ταχύτερο ρυθμό μας ποτέ – κατά 200 μονάδες βάσης στις τρεις τελευταίες μας συναντήσεις πολιτικής».
Νέες αυξήσεις
«Αναμένουμε να αυξήσουμε περαιτέρω τα επιτόκια.(…) σε επίπεδα που θα επαναφέρουν τον πληθωρισμό στον μεσοπρόθεσμο στόχο μας έγκαιρα. Όπως εξήγησα πρόσφατα, το πόσο μακριά πρέπει να φτάσουμε και πόσο γρήγορα, αυτό θα καθοριστεί από τις προοπτικές για τον πληθωρισμό»
Κι άλλα εργαλεία
Η κ. Λαγκάρντ επανέλαβε ότι τα επιτόκια είναι, και θα παραμείνουν, το κύριο εργαλείο για την προσαρμογή της πολιτικής μας, έσπευσε ωστόσο να διευκρινίσει ότι απαιτείται η ενεργοποίηση κι άλλων πρόσθετων εργαλείων:
«Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο αποφασίσαμε πρόσφατα να τροποποιήσουμε τους όρους και τις προϋποθέσεις των στοχευμένων πράξεων πιο μακροπρόθεσμης αναχρηματοδότησης (TLTRO-III). Το TLTRO αντιμετώπισε την ανάγκη για σημαντικά κίνητρα κατά τη διάρκεια της πανδημίας, ενισχύοντας τη μετάδοση των επιτοκίων στην οικονομία μέσω των τραπεζών. Αλλά τώρα το περιβάλλον έχει αλλάξει εντελώς – και πρέπει να διασφαλίσουμε ότι το χαμηλότερο κόστος χρηματοδότησης του TLTRO που δημιουργήθηκε για τις τράπεζες δεν εμποδίζει τη νομισματική μετάδοση όταν απαιτείται ομαλοποίηση της πολιτικής».
Συμπεράσματα
Καταλήγοντας η κ. Λαγκάρντ είπε ότι «εισερχόμαστε σε ένα νέο περιβάλλον όπου οι δυνάμεις που δημιούργησαν μια διαρκή επέκταση της παγκόσμιας προσφοράς και επέτρεψαν στην παγκόσμια ζήτηση να λειτουργήσει ως αμορτισέρ, αλλάζουν».
«Η ΕΚΤ θα διασφαλίσει ότι μια φάση υψηλού πληθωρισμού δεν τροφοδοτεί τις προσδοκίες για τον πληθωρισμό, επιτρέποντας στον υπερβολικά υψηλό πληθωρισμό να παγιωθεί. Ενεργήσαμε αποφασιστικά, αυξάνοντας τα επιτόκια κατά 200 μονάδες βάσης και αναμένουμε να αυξήσουμε περαιτέρω τα επιτόκια στα επίπεδα που απαιτούνται για να διασφαλίσουμε ότι ο πληθωρισμός θα επιστρέψει έγκαιρα στο μεσοπρόθεσμο στόχο μας του 2%» τόνισε και κατέληξε λέγοντας: « Εάν ανταποκριθούμε ξεχωριστά στις σημερινές προκλήσεις, κινδυνεύουμε να σταθούμε εμπόδιο ο ένας στον άλλον. Αλλά αν δράσουμε μαζί, μπορούμε να ανταποκριθούμε σε αυτές τις προκλήσεις και να διασφαλίσουμε ότι οι στόχοι μας θα εκπληρωθούν.
