Η αλλαγή στη διάρκεια της ημέρας μπορεί να είναι στην κλίμακα των χιλιοστών του δευτερολέπτου, αλλά αυτό είναι αρκετό για να διαταράξει δυνητικά τη σύγχρονη ζωή.
Η κλιματική κρίση η οποία προκαλεί μαζικό λιώσιμο των πάγων και αναδιαμορφώνεο τον πλανήτη κάνει τη διάρκεια της ημέρας να μεγαλώνει, υποστηρίζει μια ανάλυση.
Σύμφωνα με τους ειδικούς αποδεικνύεται με εντυπωσιακό τρόπο ότι η ανθρώπινη δραστηριότητα μεταμορφώνει τη Γη, σε σημείο μάλιστα να συναγωνίζεται τις φυσικές διαδικασίες που υπάρχουν εδώ και δισεκατομμύρια χρόνια.
Μπορεί αυτή η αλλαγή στη διάρκεια της ημέρας να αφορά χιλιοστά του δευτερολέπτου, ωστόσο είναι αρκετό να διαταράξει τις οικονομικές συναλλαγές, τη χρήση στο ίντερνετ και τα συστήματα πλοήγησης, τα οποία βασίζονται σε ακριβή χρονομέτρηση.
Η διάρκεια της μέρας αυξάνεται σταθερά σύμφωνα με τον γεωλογικό χρόνο λόγω της βαρυτικής έλξης που ασκεί η σελήνη στους ωκεανούς και στο έδαφος του πλαντήτη Γη. Ωστόσο, το λιώσιμο των πάγων στη Γροιλανδία και την Ανταρκτική λόγω της παγκόσμιας αύξησης της θερμοκρασίας από την ανθρώπινη δραστηριότητα, έχει αναδιανείμει το νερό που είναι αποθηκευμένο σε μεγάλα γεωγραφικά πλάτη στους ωκεανούς του κόσμου, οδηγώντας περισσότερο νερό στις θάλασσες που βρίσκονται πιο κοντά στον ισημερινό.
Αυτό κάνει τη Γη πιο πεπλατυσμένη –ή πιο παχιά– επιβραδύνοντας την περιστροφή του πλανήτη και επιμηκύνοντας ακόμη περισσότερο τη διάρκεια της ημέρας.
Ο αντίκτυπος που έχει η ανθρώπινη δραστηριότητα στον πλανήτη, αποδείχθηκε επίσης σε μια πρόσφατη έρευνα που έδειξε ότι η ανακατανομή του νερού είχε προκαλέσει αλλαγές στην κίνηση του άξονα περιστροφής της Γης – του βόρειου και του νότιου πόλου. Άλλες εργασίες αποκάλυψαν ότι οι εκπομπές άνθρακα της ανθρωπότητας συρρικνώνουν τη στρατόσφαιρα.
«Μπορούμε να δούμε τον αντίκτυπό μας ως άνθρωποι σε ολόκληρο το γήινο σύστημα, όχι μόνο τοπικά, όπως η άνοδος της θερμοκρασίας, αλλά και σε άλλα θεμελιώδη μεγέθη, τα οποία μπορούν να αλλάξουν τον τρόπο με τον οποίο κινείται η Γη στο διάστημα και περιστρέφεται», δήλωσε ο καθηγητής Benedikt Soja του ETH Zurich της Ελβετίας. «Λόγω των εκπομπών μας άνθρακα, το κάναμε αυτό σε μόλις 100 ή 200 χρόνια, ενώ προηγουμένως τέτοιες αλλαγές συνέβαιναν μέσα σε δισεκατομμύρια χρόνια, και αυτό είναι εντυπωσιακό».
Η ακριβής ώρα της ημέρας –μια περιστροφή της Γης– ποικίλλει λόγω της σεληνιακής παλίρροιας, των κλιματικών επιπτώσεων και ορισμένων άλλων παραγόντων, όπως η αργή ανάκαμψη του φλοιού της Γης μετά την υποχώρηση των στρωμάτων πάγου που σχηματίστηκαν στην τελευταία εποχή των παγετώνων.
Αυτές οι διαφορές πρέπει να ληφθούν υπόψη, αναφέρει ο Soja. «Όλα τα κέντρα δεδομένων που «τρέχουν» το Διαδίκτυο, τις επικοινωνίες και τις οικονομικές συναλλαγές, βασίζονται σε ακριβή χρονισμό. Χρειαζόμαστε επίσης να έχουμε ακριβή υπολογισμό του χρόνου για την πλοήγηση, ιδιαίτερα για δορυφόρους και διαστημόπλοια».
Η έρευνα, που δημοσιεύτηκε στα Πρακτικά της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ , χρησιμοποίησε παρατηρήσεις και ανακατασκευές μέσω υπολογιστή για να αξιολογήσει τον αντίκτυπο του λιώσιμου πάγου στη διάρκεια της ημέρας. Ο ρυθμός επιβράδυνσης κυμαινόταν μεταξύ 0,3 και 1,0 χιλιοστό του δευτερολέπτου ανά αιώνα (ms/cy) μεταξύ του 1900 και 2000. Αλλά από το 2000, καθώς επιταχύνθηκε η τήξη των πάγων, ο ρυθμός αλλαγής επιταχύνθηκε στα 1,3 ms/cy.
«Αυτή η αναλογία που ισχύει σήμερα είναι πιθανότατα υψηλότερη από οποιαδήποτε άλλη στιγμή τα τελευταία χιλιάδες χρόνια», είπαν οι ερευνητές. «Προβλέπεται να παραμείνει περίπου στο επίπεδο του 1,0 ms/cy για τις επόμενες δεκαετίες, ακόμη και αν περιοριστούν σοβαρά οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου». Αν δεν μειωθούν οι εκπομπές, ο ρυθμός επιβράδυνσης θα αυξηθεί στα 2,6 ms/cy μέχρι το 2100, κάτι το οποίο είναι ικανό να ξεπεράσει την επιρροή της σεληνιακής παλοίριας ως τον μοναδικό παράγοντα για τις μακροπρόθεσμες διακυμάνσεις στη διάρκεια της ημέρας.
Ο Δρ Santiago Belda του Πανεπιστημίου του Αλικάντε στην Ισπανία, ο οποίος δεν ήταν μέλος της ερευνητικής ομάδας, δήλωσε: «Αυτή η μελέτη είναι μια μεγάλη πρόοδος, διότι επιβεβαιώνει ότι η ανησυχητική απώλεια πάγου που υφίστανται η Γροιλανδία και η Ανταρκτική έχει άμεσο αντίκτυπο στο μήκος της ημέρας. Αυτή η διακύμανση στη διάρκεια της ημέρας έχει κρίσιμες επιπτώσεις όχι μόνο για τον τρόπο μέτρησης του χρόνου, αλλά και για το GPS και άλλες τεχνολογίες που διέπουν τη σύγχρονη ζωή μας», σημειώνει.
