Η κρίση και τα Μνημόνια δεν έχουν «γονατίσει» μόνο οικονομικά την Ελλάδα αφού και ο νευραλγικός χώρος της Υγείας έχει υποστεί τεράστιες ζημιές αυξάνοντας το κόστος της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης για τον μέσο πολίτη που καλείται στο τέλος της ημέρας να πληρώσει από την τσέπη του.
Αυτό αποτυπώνεται σε δύο εκθέσεις, η μια της Κομισιόν και η άλλη της HELLAS HEALTH VII, που πραγματοποιήθηκε τον περασμένο Μάιο από το Ινστιτούτο Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής (ΙΚΠΙ) σε συνεργασία με το Κέντρο Μελετών Υπηρεσιών Υγείας της Ιατρικής Σχολής Αθηνών.
Το κράτος καλύπτει το 59% των δαπανών
Η έκθεση της Κομισιόν αφιερώνει 20 σελίδες στο πλήγμα που δέχθηκαν οι δαπάνες υγείας στην Ελλάδα τα χρόνια της κρίσης. Η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής καλύπτει το προφίλ της υγείας στην Ε.Ε., αλλά και των κρατών-μελών, όπου αναφέρεται τόσο στα υφιστάμενα συστήματα όσο και στα ιατρικά ευρήματα. Για την Ελλάδα αναφέρει ότι η βαθιά οικονομική κρίση εξακολουθεί να επιδρά στο σύστημα υγείας, όπου οι συνολικές δαπάνες (δημόσιες και ιδιωτικές) κυμάνθηκαν στο 8,4% του ΑΕΠ το 2015.
Η κατά κεφαλή δαπάνη μειώθηκε από 2.287 ευρώ το 2009 σε 1.650 ευρώ το 2015 (προσαρμοσμένη ανάλογα με τις διαφορές στην αγοραστική δύναμη), μείωση ύψους 28%, η οποία κατατάσσει την Ελλάδα αρκετά χαμηλά σε σχέση με τον μέσο όρο στην Ε.Ε.
Οι δημόσιες δαπάνες αντιστοιχούν στο 5% του ΑΕΠ σε σχέση με το 7,2% που είναι ο μέσος όρος στην Ε.Ε. και αντιπροσωπεύουν μόλις το 59% των συνολικών δαπανών για την υγεία.
Η μη ικανοποιούμενη ανάγκη στον τομέα της υγείας αυξήθηκε και οι ομάδες χαμηλότερου εισοδήματος αντιμετωπίζουν μεγαλύτερες δυσκολίες πρόσβασης στην περίθαλψη, αναφέρει η έκθεση.
Ειδικότερα, η μη ικανοποιούμενη ανάγκη για ιατρική περίθαλψη λόγω κόστους, απόστασης ή χρόνου αναμονής τριπλασιάστηκε κατά την τελευταία δεκαετία και είναι πλέον η δεύτερη υψηλότερη στην Ε.Ε. (12,3% έναντι 3,3% του μέσου όρου της Ε.Ε.). Η διαφοροποίηση μεταξύ του υψηλότερου εισοδήματος (3,9%) και του χαμηλότερου (18,7%) είναι τεράστια, στοιχείο που υπογραμμίζει την άνιση πρόσβαση σε υπηρεσίες που βιώνουν οι διάφορες εισοδηματικές ομάδες.
Το ποσοστό του πληθυσμού που αναφέρει μη ικανοποιούμενες ανάγκες υγειονομικής περίθαλψης λόγω υψηλού κόστους υπερδιπλασιάστηκε μεταξύ 2010 και 2015 (από 4,2% σε 10,9%). Την ίδια ώρα μεγάλες είναι οι ανισότητες ανάλογα με την εισοδηματική ομάδα. Στα φτωχότερα στρώματα έφτασε στο 17,4%, το υψηλότερο ποσοστό στην Ε.Ε., όπου ο μέσος όρος είναι μόλις 4,1%.
Η Ελλάδα εμφανίζει ένα από τα υψηλότερα επίπεδα ιδιωτικών δαπανών για την υγεία στην Ε.Ε. Η συμμετοχή του ασφαλισμένου επιβάλλεται στις (ιδιωτικά παρεχόμενες) διαγνωστικές και εργαστηριακές εξετάσεις, στα φάρμακα που χορηγούνται εκτός νοσοκομείου και στις επισκέψεις σε ιδιωτικούς παρόχους συμβεβλημένους με τον ΕΟΠΥΥ.
Πληρώνουμε από την τσέπη μας
Αποκαρδιωτικά είναι και τα ευρήματα της έρευνα για την κατάσταση που επικρατεί , της HELLAS HEALTH VII, από το Ινστιτούτο Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής (ΙΚΠΙ) σε συνεργασία με το Κέντρο Μελετών Υπηρεσιών Υγείας της Ιατρικής Σχολής Αθηνών.
Περίπου 300 ευρώ πληρώνει κάθε Έλληνας από την τσέπη του ετησίως για ιατρικές επισκέψεις και εξετάσεις ενώ το 21% δηλώνει ότι δεν έλαβε την ιατρική φροντίδα που είχε ανάγκη κυρίως λόγω του κόστους. Τρεις στους δέκα δυσκολεύονται να πληρώσουν τα φάρμακά τους ενώ περίπου οι μισοί πολίτες νιώθουν μεγάλη ανασφάλεια για την ιατροφαρμακευτική φροντίδα.
Η ιδιωτική δαπάνη για την υγεία αφορά πλέον τουλάχιστον έξι στους δέκα Έλληνες. Είναι ενδεικτικό ότι το 62% των ερωτηθέντων που είχαν ανάγκη ιατρικής φροντίδας το τελευταίο έτος, χρειάστηκε να πληρώσει από την τσέπη του. Το 21% αναφέρει ότι δεν έλαβε την ιατρική φροντίδα που είχε ανάγκη κυρίως λόγω του κόστους (53%), άλλης απασχόλησης (15%), από αμέλεια (11%) ή λόγω της μακράς αναμονής (11%).
Οι ιδιώτες γιατροί, συμβεβλημένοι και μη με τον ΕΟΠΥΥ, είναι αυτοί που δέχονται την πλειονότητα των Ελλήνων ασθενών. Το 37% απευθύνεται σε συμβεβλημένο ιδιώτη γιατρό για ιατρική φροντίδα, το 23% σε μη συμβεβλημένο ιδιώτη γιατρό, ενώ ποσοστό 19% αναζητεί γιατρό στα εξωτερικά ιατρεία των νοσοκομείων και μολις το 7% απευθύνεται στα δημόσια Πολυϊατρεία και Κέντρα Υγείας του ΠΕΔΥ.
Κατά μέσο όρο κάθε Έλληνας πληρώνει από την τσέπη του σε ετήσια βάση περίπου 300 ευρώ για ιατρικές επισκέψεις και εξετάσεις.
Το 28% των ερωτηθέντων πλήρωσε τα φάρμακα από την τσέπη του τον τελευταίο χρόνο. Μάλιστα, το 30% των επισκέψεων στο φαρμακείο στο διάστημα αυτό αφορούσε την προμήθεια συνταγογραφούμενων φαρμάκων χωρίς συνταγή γιατρού, εκ των οποίων το 35% ήταν για αγορά αντιβιοτικών. Το 38% δεν γνωρίζει ότι τα γενόσημα φάρμακα κοστίζουν τα 2/3 της τιμής των πρωτοτύπων.
Το 42% προτιμά τα γενόσημα μόνο εάν το ποσό που εξοικονομεί είναι μεγάλο, το 27% προτιμά το πρωτότυπο φάρμακο ανεξαρτήτως τιμής και μόνο το 19% προτιμά πάντα το γενόσημα.
Ενας στους δυο ανησυχεί πολύ για την κάλυψη του κόστους συνταγογραφούμενων φαρμάκων και το 24% ανησυχεί λίγο και μόνο το 28% δεν ανησυχεί καθόλου.
Ο «χάρτης» του εμβολιασμού
Το 94% των γονέων αναφέρει πλήρη εμβολιαστική κάλυψη για τα παιδιά τους, αρκετοί όμως δεν θυμούνται τα συγκεκριμένα εμβόλια που έχουν κάνει.
Το μεγαλύτερο ποσοστό των γονέων που δεν έχει εμβολιάσει τα παιδιά τους (58%) αναφέρουν ως κύριο λόγο τη διαφωνία τους και τις τυχόν παρενέργειες.
Το 64% των γονέων δηλώνει ενημερωμένο για τα οφέλη του εμβολιασμού, το 56% για την αναγκαιότητα του εμβολιασμού και το 41% για τους κινδύνους που απορρέουν από τον εμβολιασμό.
Το 15% αναφέρει δυσκολίες στην προσπάθεια εμβολιασμού των παιδιών τους λόγω έλλειψης (64%), κόστους (34%), αδυναμία ραντεβού(10%)
Το 24% των γονέων έχει εμβολιάσει τα παιδιά τους έναντι του ιού HPV.
Οι περισσότεροι γονείς απευθύνονται σε ιδιώτη ιατρό για τον εμβολιασμό των παιδιών τους.