Κοινωνικό μέρισμα: Πώς εκατοντάδες χιλιάδες φτωχά «νοικοκυριά» χάνουν το κοινωνικό μέρισμα ή το λαμβάνουν μειωμένο έως και 44,4% – Πώς χάνουν την εισοδηματική ενίσχυση χιλιάδες άνεργοι, ανάπηροι, χαμηλοσυνταξιούχοι, τρίτεκνοι και πολύτεκνοι. Όπως έγινε γνωστό το κοινωνικό μέρισμα θα πληρωθεί στις 15 Δεκεμβρίου.
Έξι κόλπα στον τρόπο προσδιορισμού των δικαιούχων του “κοινωνικού μερίσματος” προκαλούν την απώλεια ή τη σημαντική μείωση της εισοδηματικής αυτής ενίσχυσης για εκατοντάδες χιλιάδες νοικοκυριά με πολύ χαμηλά πραγματικά εισοδήματα και σοβαρά οικονομικά προβλήματα.
Το πρώτο κόλπο είναι ο συνυπολογισμός όλων σχεδόν των δηλωθέντων εισοδημάτων και εσόδων των φορολογουμένων που επιθυμούν να λάβουν το “μέρισμα” στα συνολικά ποσά ετησίου εισοδήματος που λαμβάνονται υπόψη, σε κάθε περίπτωση, για να κριθεί εάν πληρούνται τα προβλεπόμενα εισοδηματικά κριτήρια.
δείτε εδώ τι αλλαγές έγιναν στην αίτηση για το κοινωνικό μέρισμα
Συγκεκριμένα, προκειμένου να κριθεί εάν πληρούνται τα προβλεπόμενα εισοδηματικά κριτήρια, ως συνολικό ετήσιο εισόδημα κάθε μονοπρόσωπου νοικοκυριού και κάθε «νοικοκυριού» με περισσότερα του ενός μέλη λαμβάνεται υπόψη το συνολικό εισόδημα του έτους 2016 από όλες τις πηγές κι από όλες τις κατηγορίες, συμπεριλαμβανομένων και όλων των επιδομάτων, των κάθε μορφής χρηματικών μεταβιβάσεων, καθώς και όλων των αφορολόγητων ή ειδικώς φορολογούμενων ποσών (όπως τα επιδόματα στήριξης τέκνων του ΟΓΑ, τα επιδόματα τριτέκνων ή πολυτέκνων, το φοιτητικό επίδομα των 1.000 ευρώ, το ΕΚΑΣ, το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης, τα επιδόματα ανεργίας, τα προνοιακά επιδόματα και οι συντάξεις αναπηρίας, τα επιδόματα επικινδυνότητας, οι τόκοι καταθέσεων, τα ποσά των αγροτικών επιδοτήσεων και αποζημιώσεων κ.λπ.).
Στο συνολικό εισόδημα του έτους 2016 κάθε νοικοκυριού συνυπολογίζεται ακόμη και το “κοινωνικό μέρισμα” που χορηγήθηκε πέρυσι σε περισσότερους από 1.600.000 χαμηλοσυνταξιούχους. παρά το γεγονός ότι ήταν ένα έκτακτο ποσό εισοδηματικής ενίσχυσης! Εξαιρούνται από το συνυπολογισμό στο συνολικό ετήσιο εισόδημα, μόνο οι αποζημιώσεις απολύσεων και τα ποσά της διατροφής που δίδονται σε διαζευγμένες συζύγους, καθώς επίσης και τα ποσά που έχουν δηλωθεί στους κωδικούς 781-782 του πίνακα 6 των φετινών δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος (εφάπαξ παροχές, λόγω συνταξιοδότησης, κέρδη από λαχεία ή τυχερά παιχνίδια του ΟΠΑΠ, δάνεια, δωρεές κ.λπ.).
Με τον συνυπολογισμό όλων σχεδόν των δηλωθέντων ποσών εισοδήματος και εσόδων, τα συνολικά ποσά ετησίου εισοδήματος, τα οποία λαμβάνονται υπόψη για να κριθεί εάν δικαιούνται ή όχι το “μέρισμα” εκατοντάδες χιλιάδες φτωχά “νοικοκυριά” (αποτελούμενα από ανέργους, χαμηλοσυνταξιούχους, αναπήρους, τριτέκνους και πολυτέκνους με πενιχρά πραγματικά ετήσια εισοδήματα) εμφανίζονται υπερμετρα «φουσκωμένα» και είτε ανεβαίνουν σε πιο υψηλά εισοδηματικά κλιμάκια στα οποία αντιστοιχούν ποσά “μερισμάτων” μειωμένα κατά 22,2% ή και κατά 44,4% είτε ξεπερνούν τα ανώτατα εισοδηματικά όρια που προβλέπονται, οπότε το «μέρισμα» χάνεται.
Το δεύτερο κόλπο είναι ο συνυπολογισμός των τεκμηρίων διαβίωσης στον προσδιορισμό του ετησίου συνολικού εισοδήματος κάθε ατόμου ή κάθε “νοικοκυριού” που θέλει να υποβάλει αίτηση για την είσπραξη του “κοινωνικού μερίσματος”. Συγκεκριμένα, για τον προσδιορισμό του συνολικού ετησίου εισοδήματος κάθε μεμονωμένου ατόμου ή κάθε “νοικοκυριού” που ζητά την είσπραξη του “μερίσματος” λαμβάνεται υπόψη το μεγαλύτερο ποσό μεταξύ του τεκμαρτού εισοδήματος, όπως αυτό προσδιορίζεται κυρίως με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης, και του δηλωθέντος, όπως αυτό προκύπτει από το άθροισμα όλων ανεξαιρέτως των εισπραχθέντων εισοδημάτων.
Από τη στιγμή που λαμβάνονται υπόψη τα τεκμαρτά εισοδήματα, όλοι οι φορολογούμενοι με ετήσια δηλωθέντα εισοδήματα κάτω από 5.000 ευρώ εμφανίζονται ως έχοντες εξωπραγματικά υψηλά ετήσια εισοδήματα, μεγαλύτερα από τις 5.000 ευρώ, δεδομένου ότι το ελάχιστο ποσό τεκμαρτού εισοδήματος που λαμβάνεται υπόψη για καθέναν απ’ αυτούς ανέρχεται σε 5.000 ευρώ για τους έγγαμους και σε 3.000 ευρώ για τους άγαμους.
Στη συνέχεια δε, το τεκμαρτό εισόδημα κάθε φορολογούμενου αυτή της περίπτωσης αυξάνεται περαιτέρω κατά ποσά της τάξεως των 2.000-10.000 ευρώ τουλάχιστον, και εκτοξεύεται σε επίπεδα μεγαλύτερα των 5.000-15.000 ευρώ, λόγω της προσθήκης των τεκμηρίων διαβίωσης για τα σπίτια στα οποία διαμένουν και για τα ΙΧ αυτοκίνητα που τυχόν κατέχουν. Με το “κόλπο” αυτό, εκατοντάδες χιλιάδες «νοικοκυριά» αποτελούμενα από φορολογούμενους με πραγματικά εισοδήματα κάτω των 5.000 ευρώ έκαστος, αντί να εισπράξουν ποσά μερίσματος της τάξεως των 450-1.350 ευρώ, που δικαιούνται κανονικά, είτε ανεβαίνουν σε υψηλότερα κλιμάκια ετησίου εισοδήματος στα οποία αντιστοιχούν ποσά μερίσματος μειωμένα κατά 22,2% ή κατά 44,4%, είτε υπερβαίνουν τα ισχύοντα για τις περιπτώσεις τους ανώτατα εισοδηματικά όρια και χάνουν το “κοινωνικό μέρισμα”.
Το τρίτο κόλπο είναι η μη αναγνώριση ως δικαιούχων είσπραξης του “κοινωνικού μερίσματος” των ατόμων τα οποία πληρούν μεν όλα τα προβλεπόμενα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια, αλλά κατά την διάρκεια του 2016 δεν έμεναν σε σπίτια ιδιόκτητα, δωρεάν παραχωρηθέντα ή ενοικιαζόμενα, αλλά απλώς “φιλοξενούνταν” σε σπίτια γονέων, λοιπών συγγενών ή φίλων. Ο αποκλεισμός από το δικαίωμα είσπραξης του “μερίσματος” ισχύει έστω κι αν η “φιλοξενία” πραγματοποιήθηκε μέσα στο 2016 αλλά τώρα πλέον η διαμονή πραγματοποιείται σε σπίτι ιδιόκτητο, δωρεάν παραχωρηθέν ή ενοικιαζόμενο!
Σύμφωνα με τα όσα προβλέπουν ο ν. 4501/2017 και η σχετική εφαρμοστική υπουργική απόφαση, ποσό «κοινωνικού μερίσματος» χορηγείται σε κάθε σύνολο ατόμων που, βάσει των όσων αναγράφονται στη φετινή δήλωση φορολογίας εισοδήματος, συγκατοικούσαν κατά τη διάρκεια του 2016 σε κάποιο σπίτι, εφόσον τα συνολικά εισοδήματά τους κατά το έτος αυτό και η συνολική αξία όλων των περιουσιακών τους στοιχείων, όπως αυτά είχαν διαμορφωθεί την 1η-1-2017, δεν υπερβαίνουν τα αντίστοιχα όρια που προβλέπονται.
Όμως μ’ αυτόν τον τρόπο προσδιορισμού των δικαιούχων αποκλείεται ουσιαστικά από το δικαίωμα είσπραξης του «κοινωνικού μερίσματος» ένας μεγάλος αριθμός πάμφτωχων πολιτών οι οποίοι συγκατοικούσαν κατά τη διάρκεια του 2016 με τους γονείς τους ή με άλλους στενούς συγγενείς τους και έχουν δηλώσει στις φετινές φορολογικές δηλώσεις ότι ήταν «φιλοξενούμενοι» στα σπίτια των οικείων τους. Αυτό ισχύει μάλιστα ακόμη κι αν φέτος έχουν πάψει πλέον να είναι “φιλοξενούμενοι”!
Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, συνυπολογίζονται αθροιστικά τα ετήσια εισοδήματα όλων των ατόμων που εμφανίζονται ότι συγκατοικούσαν το 2016, οπότε αν τα αθροίσματα των εισοδημάτων είναι υψηλά και υπερβαίνουν τα προβλεπόμενα όρια τότε τα «νοικοκυριά» στα οποία ανήκουν τα άτομα με τα πολύ χαμηλά ή και μηδενικά εισοδήματα δεν δικαιούνται κανένα ποσό «μερίσματος», έστω κι αν είναι άνεργα,
Το τέταρτο κόλπο είναι ο αποκλεισμός από τους δικαιούχους του «κοινωνικού μερίσματος» των ατόμων ή των νοικοκυριών με άτομα, τα οποία κατείχαν έστω και για έναν μόνο μήνα εντός του 2016 Ι.Χ. αυτοκίνητα άνω των 1.928 κ.εκ. παλαιότητας έως 10 ετών, ακόμη κι αν δεν τα έχουν σήμερα στην κατοχή τους, επειδή τα πώλησαν ή τα μεταβίβασαν δωρεάν ή τα απέσυραν από την κυκλοφορία κατά τη διάρκεια του 2016 ή του 2017.
Τα εν λόγω άτομα θεωρούνται ως υπόχρεοι πληρωμής φόρου πολυτελούς διαβίωσης και αποκλείονται. Θύματα αυτής της μεθόδευσης είναι κυρίως χιλιάδες τρίτεκνοι και πολύτεκνοι οικογενειάρχες με χαμηλά εισοδήματα οι οποίοι χρησιμοποίησαν ή εξακολουθούν να χρησιμοποιούν τέτοια αυτοκίνητα για να μεταφέρουν τις πολυμελείς οικογένειές τους.
Το πέμπτο κόλπο είναι ο αποκλεισμός από τους δικαιούχους του μερίσματος χιλιάδων σημερινών ανέργων, οι οποίοι όμως κατά τη διάρκεια του 2016 εργάστηκαν για περισσότερους από έξι μήνες ή ήταν μεν άνεργοι το 2016 για περισσότερους από 6 μήνες αλλά όχι συνεχόμενους. Για τους συγκεκριμένους πολίτες δεν ισχύει η αφαίρεση των μισθών που εισέπραξαν το 2016 από το συνολικό ετήσιο εισόδημα των «νοικοκυριών» στα οποία ανήκουν.
Το έκτο κόλπο είναι, τέλος, ο αποκλεισμός από τους δικαιούχους όσων είχαν μεν την 1η-1-2017 ακίνητη περιουσία αξίας μεγαλύτερης των σχετικών ορίων που προβλέπονται, αλλά, μετά την ημερομηνία αυτή, απώλεσαν μέρος ή το σύνολο της ακίνητης περιουσίας τους αναγκαστικά, είτε λόγω κατασχέσεων για χρέη προς το Δημόσιο ή τις τράπεζες είτε λόγω αναγκαστικών πωλήσεων με πολύ χαμηλά τιμήματα για την κάλυψη άμεσων οικονομικών αναγκών με αποτέλεσμα σήμερα είτε να μην έχουν καθόλου ακίνητη περιουσία είτε να έχουν πολύ μικρότερη ακίνητη περιουσία, αξίας χαμηλότερης των προβλεπόμενων ορίων.