Στην Σουηδία, εκεί που δεν υπάρχουν αντιεξορυκτικές υστερίες, αποδεικνύεται πως κάθε πρόβλημα έχει τη λύση του: Εμφανίστηκε μια ρωγμή στο έδαφος σε οικισμό μεταλλωρύχων και μετακινούνται τα οικήματα! Κανενός δεν πέρασε από το μυαλό να κλείσει το ορυχείο…
Σαν σενάριο επιστημονικής φαντασίας έμοιαζε το 2004 η απόφαση του δημοτικού συμβουλίου της Κίρουνα, στην καταπαγωμένη βόρεια Σουηδία, να μεταφέρει το κέντρο της πόλης περίπου τρία χιλιόμετρα ανατολικά. Η απόφαση δεν αφορούσε τη μεταφορά της αγοράς ή των γραφείων υπηρεσιών αλλά τη μεταφορά 21 εμβληματικών ιδιωτικών και δημόσιων κτιρίων και μνημείων.
«Η Κίρουνα χτίστηκε γύρω στο 1900 για τους εργάτες των ορυχείων σιδήρου. Είναι το μεγαλύτερο ορυχείο σιδηρομεταλλεύματος στον κόσμο. Λόγω των υπερβολικών εξορύξεων άνοιξε στο έδαφος μια μεγάλη και απειλητική ρωγμή, η οποία μετακινείται κατά 15μέτρα τον χρόνο προς το κέντρο της πόλης. Αυτό σημαίνει ότι η πόλη θα πρέπει να μετακινηθεί αν οι κάτοικοί της δεν θέλουν να την καταπιεί η γη» λέει ο κινηματογραφιστής Κλάους Τίμαν, ο οποίος έχει μετακομίσει στην περιοχή για να καταγράψει τη συναρπαστική γι’ αυτόν διαδικασία.
Υστερα από χρόνια σχεδιασμών οι εργασίες άρχισαν τον περασμένο Μάιο. Η πόλη-σαρανταποδαρούσα, όπως την αποκάλεσε ξένος δημοσιογράφος, μετακομίζει αργά αλλά σταθερά. Όλα θα τελειώσουν το 2022.
Έως τότε θα έχουν ανεγερθεί κατοικίες και κτίρια για να στεγάσουν τη ζωή και τις δραστηριότητες των 20.000 κατοίκων της – οι περισσότεροι εργάζονται στα ορυχεία. Τα επτά από τα 21 κτίρια που θα μεταφερθούν ως έχουν βρίσκονται ήδη ή θα βρεθούν στη νέα τους θέση μέχρι την Πρωτοχρονιά.
Μέση ετήσια θερμοκρασία -15°C
Ένα από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι τεχνικοί στην ανέγερση της νέας πόλης είναι οι πολύ χαμηλές θερμοκρασίες που επικρατούν. Η Κίρουνα, η βορειότερη πόλη της Σουηδίας, βρίσκεται εντός του Αρκτικού κύκλου και η μέση ετήσια θερμοκρασία της είναι -15 βαθμοί Κελσίου.
«Εάν η εξόρυξη συνεχιστεί και μετά το 2035, θα επηρεαστούν και άλλα τμήματα της πόλης»αναφέρει ο Γιόραν Καρς, επικεφαλής του τομέα ανάπτυξης του δήμου, ενώ η Ζοζεφίν Εγεμαλμ, υπεύθυνη επικοινωνίας της LKAB, δήλωσε ότι «προς το παρόν θα μετακινηθούν περίπου 6.000 από τους κατοίκους και οι υπόλοιποι θα πρέπει να βρίσκονται σε επιφυλακή».
Οι κάτοικοι δεν δυσφορούν για την ταλαιπωρία στην οποία υποβάλλονται. «Δεν είναι δυνατόν να κλείσει το ορυχείο γιατί θα μείνουν όλοι άνεργοι. Άλλωστε η μετακίνηση γίνεται με ιδανικούς όρους» δηλώνει ο συνταξιούχος μεταλλωρύχος Μπέρτιλ Αντερσον. Δεν αναφέρθηκε, ίσως από άγνοια, στις συνέπειες που θα είχε το κλείσιμο των τεράστιων ορυχείων στη σουηδική οικονομία.
Λεφτά υπάρχουν»
Το φιλόδοξο σχέδιο της μετακίνησης θα κρατήσει πέντε χρόνια και υπολογίζεται ότι το κόστος του θα αγγίξει το 1 δισ. ευρώ. Το μεγαλύτερο μέρος των εξόδων έχει αναλάβει η εταιρεία LKAB, η οποία εκμεταλλεύεται τα ορυχεία Κολοσσός για την ανθηρή σουηδική οικονομία, η LKAB ιδρύθηκε το 1890, απασχολεί 4.463 εργαζομένους και στο μετοχικό κεφάλαιό της, εκτός από ιδιώτες, μετέχουν το συνδικάτο των εργαζομένων, ασφαλιστικοί φορείς και ερευνητικά ιδρύματα. Στα ορυχεία της εξορύσσεται καθημερινά αρκετό σιδηρομετάλλευμα για να χτιστούν έξι Πύργοι του Αϊφελ!
