«Τι είναι η κετογονική δίαιτα;», «Τι είναι τα οπιοειδή;», «Γιατί είναι ασθένεια ο εθισμός;». Αυτά ήταν μερικά από τα δημοφιλή ερωτήματα υγείας που αναζήτησαν οι χρήστες του διαδικτύου διεθνώς μέσω της δημοφιλούς μηχανής αναζήτησης της Google κατά τη διάρκεια της χρονιάς που φτάνει στη δύση της.
Οι αναζητήσεις αυτές προκύπτουν από τα στοιχεία του Google Trends και σύμφωνα με ανάλυση που πραγματοποίησε το CNNiσχετικά με τα «τι» και τα «γιατί» που απασχόλησαν τους χρήστες σχετικά με την υγεία από τον Ιανουάριο μέχρι και τον Δεκέμβριο του 2017.
Τι είναι η κετογονική δίαιτα;
Οι αναζητήσεις σχετικά με την κετογονική δίαιτα (ketogenic diet) τετραπλασιάστηκαν μέσα στο 2017 σε σύγκριση με άλλες χρονιές. Βασική αρχή της συγκεκριμένης δίαιτας είναι η αύξηση της κατανάλωσης υγιεινών λιπαρών και η μείωση της κατανάλωσης υδατανθράκων ώστε το σώμα να «αναγκαστεί» να κάψει το συσσωρευμένο λίπος.
Η συγκεκριμένη δίαιτα δεν είναι καινούρια αλλά έκανε την εμφάνισή της στις αρχές της δεκαετίας του 1920. Δημιουργήθηκε συγκεκριμένα για τα άτομα που πάσχουν από επιληψία, καθώς παρατηρήθηκε ότι μπορεί να αποτρέψει ως έναν βαθμό τις επιληπτικές κρίσεις. Η επίδρασή της αυτή τεκμηριώνεται και από σχετικές επιστημονικές μελέτες (δείτε περισσότερα εδώ και εδώ).
Τι είναι το «13 Γιατί»;
Ένα άλλο δημοφιλές θέμα που απασχόλησε τους χρήστες ήταν η σειρά του Netflix «13 Γιατί» (13 Reasons Why), η οποία βασίστηκε στο ομώνυμο βιβλίο του Τζέι Άσερ.
Η σειρά, η οποία έκανε πρεμιέρα τον Μάρτιο του 2017, περιγράφει τη μυθοπλαστική ιστορία μιας έφηβης, της Χάνα Μπέικερ, η οποία έδωσε τέλος στη ζωή της αφήνοντας πίσω 13 ηχογραφημένες κασέτες, καθεμιά από τις οποίες εστιάζει σε ένα άτομο που η ίδια θεωρεί ότι έπαιξε ρόλο ώστε να οδηγηθεί στο τραγικό τέλος της.
Πριν ακόμη ξεκινήσει η προβολή της σειράς, επαγγελματίες από τον χώρο της ψυχικής υγείας είχαν εκφράσει ανησυχίες, επισημαίνοντας ότι η σειρά θα μπορούσε να λειτουργήσει επιβαρυντικά για νεαρά άτομα που ταλανίζονται από αυτοκτονικές σκέψεις. Λίγους μήνες αργότερα και έπειτα από σχετικές έρευνες, διαπιστώθηκε ότι η πρεμιέρα της αμφιλεγόμενης σειράς πράγματι συσχετίστηκε με μαζική αύξηση των διαδικτυακών αναζητήσεων σε θέματα που αφορούσαν την ενημέρωση και την πρόληψη της αυτοκτονίας, καθώς και με τον αυτοκτονικό ιδεασμό.
Συγκεκριμένα, οι αναζητήσεις για τη φράση «τρόποι αυτοκτονίας» παρουσίασαν αύξηση κατά 26% συγκριτικά με τις αναμενόμενες για την ίδια χρονική περίοδο, ενώ οι αναζητήσεις για την «πρόληψη της αυτοκτονίας» και τις «γραμμές παρέμβασης για την αυτοκτονία» αυξήθηκαν κατά 23% και 21% αντίστοιχα, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε τον Οκτώβριο του 2017 στην επιθεώρηση JAMA Internal Medicine.
Παρά τις αντιδράσεις από τους κύκλους των ειδικών ψυχικής υγείας, άλλοι υποστήριξαν ότι η σειρά ήταν μια καλή ευκαιρία να συζητηθεί το θέμα της αυτοκτονίας μεταξύ των νέων, για παράδειγμα να τους διδαχτεί πώς να αναγνωρίζουν τα προειδοποιητικά σημάδια της κατάθλιψης ή τις αυτοκτονικές σκέψεις στους συνομηλίκους τους.
Τι είναι τα οπιοειδή;
Τα οπιοειδή είναι αναλγητικά φάρμακα που βοηθούν στην αντιμετώπιση του οξέος πόνου, όπως για παράδειγμα ο μετεγχειρητικός πόνος, σύμφωνα με τη Mayo Clinic. Το αίσθημα ευφορίας που επιφέρουν τα συγκεκριμένα φάρμακα είναι η αιτία που μπορεί να οδηγήσει σε λάθος χρήση και κατάχρησή τους.
Τον περασμένο Οκτώβριο, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ χαρακτήρισε την επιδημία οπιοειδών που μαστίζει τις ΗΠΑ ως εθνική κρίση δημόσιας υγείας, καθώς περισσότεροι από 2 εκατομμύρια Αμερικανοί είναι εθισμένοι στα συγκεκριμένα φάρμακα ή κάνουν κατάχρηση των συγκεκριμένων αναλγητικών.
Βέβαια, η εξάρτηση από τα οπιοειδή είναι ένα πρόβλημα που διογκώνεται εδώ και χρόνια στις ΗΠΑ. Κατά την τελευταία επταετία, οι δείκτες εξάρτησης έχουν αυξηθεί σχεδόν κατά 500% σε όλες τις πολιτείες, σύμφωνα με στοιχεία της ασφαλιστικής εταιρείας Blue Cross Blue Shield που δημοσιεύτηκαν τον Ιούνιο.
Αρκετοί ειδικοί περιγράφουν την εξάρτηση από τα οπιοειδή –και κάθε εξάρτηση γενικότερα– ως ασθένεια. «Η εξάρτηση ορίζεται ως μια χρόνια, υποτροπιάζουσα νόσος του εγκεφάλου που χαρακτηρίζεται από την κατ’ εξακολούθηση αναζήτηση και χρήση μιας ουσίας παρά τις βλαβερές συνέπειες που επιφέρει. Θεωρείται ασθένεια του εγκεφάλου επειδή η ουσία μεταβάλλει τον εγκέφαλο και συγκεκριμένα τη δομή και τη λειτουργία του» αναφέρει το Εθνικό Ινστιτούτο Κατάχρησης Ουσιών των ΗΠΑ (NIDA).