Ο διευθυντής της ΜΕΘ στο Νοσοκομείο Παίδων Ιωάννης Παπαδάτος εξηγεί τι μπορείς να κάνεις σε τέσσερα κρίσιμα λεπτά
Από τη στιγμή που ένας άνθρωπος πάθει καρδιοαναπνευστική ανακοπή, ακολουθεί ένα κρίσιμο διάστημα δέκα λεπτών. Απολύτως καθοριστικό για την υπόλοιπη ζωή του – την ποιότητά της ή ακόμα και την ύπαρξή της. Στα πρώτα τέσσερα λεπτά, ο ανθρώπινος εγκέφαλος μπορεί να μείνει χωρίς οξυγόνο.
Στη συνέχεια όμως, η στέρηση οξυγόνου αρχίζει να γίνεται επιζήμια, προκαλώντας από βλάβες μη αναστρέψιμες μέχρι και θάνατο, όσο ο χρόνος αυξάνεται και πλησιάζει ή αγγίζει το δεκάλεπτο. Σε αυτά τα κρίσιμα τέσσερα λεπτά, ένας άλλος άνθρωπος που γνωρίζει πώς να κάνει Καρδιοπνευμονική Αναζωογόνηση, μπορεί να σώσει μία ζωή και να κερδίσει τον πολύτιμο και τόσο απαραίτητο χρόνο μέχρι να φτάσει το ΕΚΑΒ.
Το να γνωρίζει κανείς βασικές οδηγίες Πρώτων Βοηθειών επαφίεται στη διάθεση του να μάθει ή όχι. Όμως, «όλος ο ενήλικος πληθυσμός θα έπρεπε να εκπαιδευτεί» τονίζει στο newsbeast.gr ο διευθυντής της ΜΕΘ στο νοσοκομείο Παίδων Παναγιώτη και Αγλαΐας Κυριακού και πρόεδρος του σωματείου ΠΝΟΗ Ιωάννης Παπαδάτος. «Σκεφτείτε, στην Αμερική, περίπου εβδομήντα εκατομμύρια άνθρωποι, από τα τριακόσια του πληθυσμού, γνωρίζουν τι θα κάνουν σε μία περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Όταν συμβεί ένα ατύχημα, ποιος μπορεί να βοηθήσει; Αυτός που είναι δίπλα στο θύμα, αυτός μπορεί να προλάβει να δράσει στα τέσσερα λεπτά. Δεν είναι μόνο ένα τροχαίο, ή μία πτώση, κάποιος άγνωστος στον δρόμο. Μπορεί να είναι στο σπίτι, το παιδί μου, ο γονιός μου».
Η ΠΝΟΗ-Φίλοι Εντατικής Θεραπείας Παιδιού επιμένει στην ανάγκη οι γνώσεις Πρώτων Βοηθειών να είναι υποχρεωτικό μάθημα στα σχολεία, ωστόσο μόνο ένα ιδιωτικό σχολείο, όπως λέει ο κ. Παπαδάτος, το έχει εντάξει στο πρόγραμμά του. «Η Γ’ Λυκείου θα έπρεπε να εκπαιδεύεται σε αυτό, όπως και όλος ο ενήλικος πληθυσμός. Εμείς κάνουμε αυτά τα σεμινάρια, απευθυνόμαστε σε μικρές ομάδες, που ενημερώνονται θεωρητικά αλλά στη συνέχεια εφαρμόζουν και ό,τι έμαθαν πρακτικά στα προπλάσματα (τις ειδικές κούκλες, που προσομοιάζουν στο ανθρώπινο σώμα). Για να μην παθαίνει κανείς πανικό σε μία έκτακτη ανάγκη. Πανικός ίσον φόβος. Όταν γνωρίζεις όμως δεν έχεις φόβο και δεν παθαίνεις πανικό. Γιατί ξέρεις τι θα κάνεις» εξηγεί.
Καρδιοπνευμονική Αναζωογόνηση-ΚΑΡΠΑ σε ενήλικα
– Είστε διευθυντής στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας στο Νοσοκομείο Παίδων Παναγιώτη και Αγλαΐας Κυριακού. Υπάρχουν περιστατικά που δεν θα βλέπατε, εάν οι γονείς είχαν βασικές γνώσεις Πρώτων Βοηθειών;
Η πρόληψη είναι το καλύτερο, προφανώς. Αλλά αν τύχει κάτι πρέπει να ξέρει κανείς να βοηθήσει κι όχι να το αφήσει στην τύχη του ή να αρχίσει φωνές και πανικό μέχρι να έρθει κάποιος που μπορεί να ξέρει. Μας έρχονται περιστατικά από τροχαία, επειδή πολλοί είναι χωρίς ζώνη. Τα πιο πολλά παιδιά που έχουν ποδήλατο δεν φορούν κράνος. Το να σπάσω ένα πόδι ή ένα χέρι, αυτό διορθώνεται. Αν σπάσω όμως το κεφάλι μου, τότε είναι δύσκολα τα πράγματα. Σε μας έρχονται οι βαριές κακώσεις, που απειλούν τη ζωή του παιδιού. Έχει πολλή μεγάλη σημασία να είναι ενήμεροι οι γονείς για να μπορούν να βοηθήσουν το παιδί μέχρι να φτάσει στο νοσοκομείο, και να μην περάσουν τα 4 λεπτά, που αντέχει ο εγκέφαλός μας χωρίς οξυγόνο. Έτσι κερδίζουμε χρόνο, μέχρι να έρθει το ΕΚΑΒ ή μέχρι να φτάσουμε στο νοσοκομείο.
– Είναι το σπίτι ο χώρος όπου συμβαίνουν τα περισσότερα ατυχήματα, ειδικά σε ό,τι αφορά τα παιδιά;
Σπίτι, αυτοκίνητο, τώρα το καλοκαίρι όλα τα παιδιά είναι έξω, παίζουν έξω. Όλα πρέπει να τα προλαμβάνουμε. Να μάθουν τα παιδιά να διασχίζουν τον δρόμο, να μην περνούν ανάμεσα από τα αυτοκίνητα, όσοι βρίσκονται μέσα σε αυτοκίνητο να είναι πάντα με ζώνες, μπρος και πίσω, τα μωρά πάντα στο ειδικό κάθισμα, από το μαιευτήριο μέχρι τουλάχιστον τα 4 χρόνια τους, κι όχι σε μία αγκαλιά. Όλα αυτά για να προστατευτεί η ζωή τους. Το βράδυ του Πάσχα μας ήρθε περιστατικό από τροχαίο, ένα μωρό που εκσφενδονίστηκε, γιατί το είχαν στο καρεκλάκι αλλά άδετο! Στο αυτοκίνητο, ή ασφαλέστερη αγκαλιά είναι το ειδικό κάθισμα. Προσέξτε, είναι και κάτι άλλο. Μπορεί κάποιος να αποκατασταθεί πλήρως από έναν τραυματισμό, και τότε έχει καλώς. Μπορεί όμως ο τραυματισμός να αφήσει και χρόνια προβλήματα, ίσως και ανυπέρβλητα. Σε κάθε έναν θάνατο αναλογούν και 40 τραυματισμοί. Κάποιοι θα γίνουν εντελώς καλά, οι πιο πολλοί. Άλλοι όμως θα μείνουν με μόνιμο πρόβλημα.
– Ποιες είναι οι συνηθέστερες ερωτήσεις που δέχεστε εδώ στο σεμινάριο, ποιες είναι οι συνηθέστερες αγωνίες των συμμετεχόντων;
Το πιο συχνό -και το πιο σημαντικό- είναι τι θα κάνω σε μία καρδιοαναπνευστική ανακοπή. Βεβαίως στην κουβέντα πάνω προκύπτουν ερωτήσεις, για έναν επιληπτικό σπασμό, μία δυσκολία αναπνοής, ένα ξένο σώμα. Και βεβαίως η χρήση του Αυτόματου Εξωτερικού Απινιδωτή, κυρίως για τους μεγάλους που είναι συνήθως καρδιακό το αίτιο της ανακοπής, όπως έμφραγμα.
– Υπάρχει μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση σε ό,τι αφορά την πρόληψη; Το εισπράττετε αυτό από τον κόσμο που έρχεται εδώ;
Θα έλεγα ναι, αλλά θέλει ακόμα πάρα πολλή δουλειά. Κι ο Ερυθρός Σταυρός κάνει μαθήματα, και οι Ναυαγοσώστες, κι άλλες ομάδες.
– Τώρα το καλοκαίρι ποιο είναι το συχνότερο πρόβλημα;
Οι πνιγμοί. Είμαστε μία χώρα που περιβάλλεται από θάλασσα, κι όμως μεγάλο μέρος του πληθυσμού δεν ξέρει να κολυμπά. Ή πολλοί τρώνε και μπαίνουν στη θάλασσα ή την πισίνα, και μπορεί να γίνει αναρρόφηση και εισρόφηση, και να πνιγούν. Δεν πρέπει κανείς να μπαίνει στο νερό πριν περάσουν τέσσερις ώρες από το φαγητό. Όσο πιο λιπαρό είναι ένα γεύμα, τόσο περισσότερο καθυστερεί να φύγει από το στομάχι και να μπει στο έντερο, οπότε να μην κινδυνεύεις πια να ανεβεί το φαγητό αυτό και να μπει στο αναπνευστικό και να υπάρξει πνιγμονή.
– Να γίνουμε λίγο πρακτικοί κι ενόψει καλοκαιριού. Τι θα πρέπει οπωσδήποτε να έχει το φαρμακείο μας;
Οξυζενέ, μπεταντίν, γάζες, μία κρέμα αντισταμινική, μία κορτιζονούχα αλοιφή, μία παγοκύστη για να προλάβεις το πρήξιμο σε ένα χτύπημα, θερμόμετρο, αντιπυρετικά. Πρέπει βέβαια και να ξέρουμε να καθαρίζουμε ένα τραύμα, να ξέρουμε να πιέζουμε αν υπάρχει αιμορραγία.
– Αλλεργία, έγκαυμα, δηλητηρίαση. Σε αυτά πώς κερδίζεις χρόνο;
Στη δηλητηρίαση πρέπει να ξέρεις τι πήρε κάποιος, πότε, πόσο και γιατί. Τότε καλείς στο Κέντρο Δηλητηριάσεων (210 7793777), εξηγείς τι έχει συμβεί και σε καθοδηγούν, αν είναι κάτι επείγον ή όχι, αν έχεις χρόνο και τι να κάνεις. Το Κέντρο Δηλητηριάσεων έχει ένα αρχείο δεδομένων και μπορεί να σου δώσει οδηγίες. Αν είσαι αλλεργικός και το γνωρίζεις, έχεις μαζί σου κορτιζόνη και αδρεναλίνη. Στο έγκαυμα, αν είναι κοκκίνισμα από τον ήλιο αντιμετωπίζεται. Αν όμως είναι δευτέρου ή τρίτου βαθμού, με φουσκάλες κτλ, πρέπει να απευθυνθείς στο νοσοκομείο.
Καρδιοπνευμονική Αναζωογόνηση- ΚΑΡΠΑ σε μωρό
– Αν δίνατε μόνο πέντε συμβουλές σε αυτό το σεμινάριο, ποιες θα ήταν; Τι θα θέλατε οπωσδήποτε να γνωρίζουν οι άνθρωποι φεύγοντας από εδώ;
Μία. Να ξέρουν καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση, ΚΑΡΠΑ. Αυτό είναι και το κυριότερο, γιατί έτσι πεθαίνεις. Για τα άλλα όλα, έχεις τον καιρό να τηλεφωνήσεις, να ρωτήσεις, να καλέσεις βοήθεια. Αυτό όμως πρέπει να το ξέρουν όλοι. Και προσκαλούμε τον κόσμο να απευθυνθεί στην ΠΝΟΗ και σε όποια ομάδα εκπαιδεύει σε καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση για να μάθουν όλοι σωστά να βοηθούν.
– Να μιλήσουμε λίγο για την ΠΝΟΗ. Ποιοι είστε και τι κάνετε;
Η ΠΝΟΗ υφίσταται από το 1991, για να βοηθήσει παιδιά και νεογνά που νοσηλεύονται σε Μονάδες Εντατικής Θεραπείας, είτε σε μηχανήματα είτε σε υποστήριξη φαρμάκων, εξετάσεων που πρέπει να γίνουν στο εξωτερικό, παροχή στέγης και υποστήριξης στους γονείς που έρχονται από άλλες περιοχές της χώρας και δεν έχουν πού να μείνουν στη διάρκεια νοσηλείας του παιδιού τους. Το 1996 ξεκινήσαμε αυτά τα μαθήματα Πρώτων Βοηθειών, με τα προπλάσματα (τις «κούκλες» στις οποίες γίνεται Καρδιοαναπνευστική Ανάνηψη κτλ), κι έκτοτε έχουμε εκπαιδεύσει πάνω από 15.000 ανθρώπους. Η άγνοια φέρνει τον φόβο. Αν είσαι εξοπλισμένος με γνώσεις, δεν έχεις να φοβάσαι.
– Βοηθάτε όμως και στον εξοπλισμό των ΜΕΘ
Βεβαίως, ό,τι αφορά ΜΕΘ νεογνών και παιδιών, 13 μονάδες νεογνών σε κρατικά νοσοκομεία και πέντε παιδιατρικές μονάδες, όταν έχουν ένα αίτημα, προσπαθούμε να τους βοηθήσουμε. Η ΠΝΟΗ δεν επιχορηγείται από πουθενά. Είναι σωματείο μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και ενισχύεται μόνο από δωρεές εταιρειών, ιδιωτών και εις μνήμην, και εκδηλώσεις, από τις οποίες τα έσοδα πηγαίνουν στην ΠΝΟΗ. Η ΠΝΟΗ είναι και μέλος της ένωσης «Μαζί για το παιδί». Βεβαίως με την κρίση έχουν δυσκολέψει τα πράγματα, αλλά δεν το βάζουμε κάτω. Συνεχίζουμε.
– Αναπληρώνετε έτσι και κάποιες αδυναμίες του κράτους…
Αυτό είναι σίγουρο. Αλλά, ενεργός πολίτης σημαίνει συμμετέχων πολίτης. Πρέπει να είμαστε όλοι μαζί, όταν το κράτος δεν βοηθά πρέπει εμείς οι ίδιοι να πάρουμε τα πράγματα στα χέρια μας.
Μπορείτε να επικοινωνήσετε με την ΠΝΟΗ 210 7486801-2 είτε για να παρακολουθήσετε κάποιο σεμινάριο στον χώρο του σωματείου (Μιχαλακοπούλου 159, Αθήνα) είτε για να οργανώσετε κάποιο σεμινάριο στην εταιρεία, το σχολείο ή τη δουλειά σας.
