Μια υγιής διατροφή δεν απαιτεί μόνο την αποφυγή των ανθυγιεινών φαγητών – απαιτεί και τη μέγιστη πρόσληψη θρεπτικών συστατικών σε κάθε μπουκιά που τρώτε. Χρειάζεστε καλής ποιότητας φαγητό για να χτίσετε ένα γερό σώμα. Αλλά γνωρίζετε ότι οι διατροφικές σας επιλογές επιδρούν και στο περιβάλλον; Αν επιθυμείτε ένα υγιές σώμα και έναν υγιή πλανήτη, τότε αρχίστε να σκέφτεστε να τρέφεστε με βιολογικά προϊόντα.
Ορισμός των βιολογικών προϊόντων
Το οργανικό προϊόν μεγαλώνει, αναπτύσσεται και επεξεργάζεται χωρίς την χρήση συνθετικών λιπασμάτων, ζιζανιοκτόνων, εντομοκτόνων, μυκητοκτόνων, αντιβιοτικών ή ορμονών. Μόνο οι αγρότες που παράγουν τρόφιμα σύμφωνα με τους κανονισμούς βιολογικών προϊόντων και πιστοποιούνται από έναν ανεξάρτητο οργανισμό μπορούν να χαρακτηρίσουν τα προϊόντα τους ως «πιστοποιημένα βιολογικά». Ο όρος «συμβατικός» χαρακτηρίζει μη βιολογική αγροτική πρακτική.
Τα πλεονεκτήματα των βιολογικών τροφίμων
Σύμφωνα με μια μελέτη του 2001, τα συμβατικά καλλιεργημένα φρούτα και λαχανικά έχουν περίπου τη μισή περιεκτικότητα σε βιταμίνες με τα αντίστοιχα του 1963. Τα βιολογικά καλλιεργημένα προϊόντα, από την άλλη, είναι πιο θρεπτικά από τα τρόφιμα που παράγονται με την χρήση συνθετικών χημικών, όπως επιβεβαιώνεται σε μελέτες του 1993. Κατά μέσο όρο, τα βιολογικά καλλιεργημένα τρόφιμα έχουν 63% υψηλότερη περιεκτικότητα σε ασβέστιο, 73% σε σίδηρο και 118% σε μαγνήσιο, ενώ έχουν 29% χαμηλότερη περιεκτικότητα σε υδράργυρο.
Εκτός από μεγαλύτερα θρεπτικά συστατικά ανά μπουκιά, τα βιολογικά τρόφιμα βοηθάνε και στην καταπολέμηση των ασθενειών. Σίγουρα έχετε ακούσει για τα φλαβονοειδή, τα οποία παράγονται από τα φυτά σαν ανταπόκριση σε περιβαλλοντικές πιέσεις, όπως ανταγωνιστικά φυτά ή έντομα. Τα φλαβονοειδή έχουν υψηλά επίπεδα σε αντιοξειδωτικά, που ενισχύουν την φυσική άμυνα του φυτού και βοηθάνε στην καταπολέμηση των ασθενειών. Έρευνες επισημαίνουν ότι τα παρασιτοκτόνα και ζιζανιοκτόνα επηρεάζουν την παραγωγή αυτών των προστατευτικών συστατικών.
Σύμφωνα με την επιστημονική ανάλυση του 2005 του Organic Center, τα επίπεδα αντιοξειδωτικών είναι περίπου 30% υψηλότερα στα βιολογικά τρόφιμα σε σχέση με τα χημικά αναπτυσσόμενα προϊόντα κάτω από ίδιες συνθήκες. Τα περισσότερα αντιοξειδωτικά βρίσκονται στις φλούδες των φρούτων και λαχανικών, αλλά οι περισσότεροι άνθρωποι πετάνε τις φλούδες των συμβατικά καλλιεργημένων προϊόντων για να μειώσουν την έκθεση τους στα παρασιτοκτόνα. Εφόσον είναι ασφαλέστερο να τρώτε την φλούδα ενός βιολογικού φρούτου ή λαχανικού, προσλαμβάνετε μεγαλύτερη ποσότητα αντιοξειδωτικών από το προϊόν.
Οι επιστήμονες αποκτούν όλο και καθαρότερη εικόνα για το πως οι ασθένειες και οι τοξίνες του περιβάλλοντος συνδέονται και έχουν αποδείξει ότι η έκθεση σε χημικά λιπάσματα και παρασιτοκτόνα επηρεάζουν την υγεία μας. Μερικά παρασιτοκτόνα έχει αποδειχτεί ότι διαταράσσουν τη λειτουργία του ενδοκρινικού συστήματος μας (που ρυθμίζει τις ορμόνες), ενώ άλλα συνδέονται με καρκίνο του μαστού, καρκίνο του ουροποιητικού συστήματος και άσθμα.
Η σημασία του υγιούς χώματος
Οι αγρότες ξεκίνησαν να χρησιμοποιούν χημικά λιπάσματα και παρασιτοκτόνα τα τελευταία 50 χρόνια με σκοπό να ενισχύσουν την παραγωγή της σοδειάς τους. Με τον καιρό, τα έντομα, τα ζιζάνια και οι ασθένειες των φυτών απόκτησαν αντοχή στα συγκεκριμένα παρασιτοκτόνα με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν νέα πιο δυνατά φυτοφάρμακα, με πολλαπλές εφαρμογές κατά τη διάρκεια του κύκλου ανάπτυξης των φυτών. Παρόλη την τεράστια αύξηση των παρασιτοκτόνων από το 1950, το ποσοστό απώλειας της σοδειάς από ζιζάνια παραμένει περίπου το ίδιο.
Μια μελέτη του Διεθνή Ερευνητικού Ινστιτούτου Πολιτικής Τροφίμων (International Food Policy Research Institute http://www.ifpri.org/) αποδεικνύει ότι το 40% του χώματος της παγκόσμιας καλλιεργούμενης έκτασης είναι σοβαρά μειωμένο λόγω της διάβρωσης (σαν αποτέλεσμα της συνεχόμενης καλλιέργειας των ίδιων προϊόντων), εξαντλημένο από θρεπτικά συστατικά (λόγω της χρήσης χημικών λιπασμάτων) και υφαλμυρωμένο (λόγω εναπόθεσης άλατος στο χώμα από υπερβολική άρδευση).
Τα καλά νέα είναι ότι οι οργανικές μέθοδοι καλλιέργειας, όπως οι εναλλασσόμενες σοδειές, η χρήση κομποστ αντί για χημικά λιπάσματα, και οι προσεκτική άρδευση μπορούν να μειώσουν την καταστροφή και να αναδημιουργήσουν υγιές χώμα.
7 λόγοι για να αγοράζετε βιολογικά προϊόντα
Όσον αφορά την υγεία σας και την υγεία του πλανήτη, αναφέρονται εδώ οι 7 κύριοι λόγοι για τους οποίους θα θέλατε να αγοράζετε βιολογικά προϊόντα όποτε είναι εφικτό:
- Προστατεύστε την υγεία των παιδιών. Τα παιδιά εκτίθενται τέσσερις φορές περισσότερο στα επίπεδα παρασιτοκτόνων στα τρόφιμα από ότι οι ενήλικες. Τα φυτοφάρμακα επηρεάζουν τα παιδιά σε μεγαλύτερο βαθμό λόγω του υψηλότερου μεταβολισμού τους και της μικρότερης μάζας σώματος.
- Φροντίστε την υγεία σας. Πολλά φυτοφάρμακα που έχουν απαγορευτεί σε συγκεκριμένες χώρες, χρησιμοποιούνται σε άλλες και επανέρχονται σε εμάς σαν εισαγόμενα προϊόντα.
- Εξασφαλίστε την υγεία των αγροτών. Μελέτες απέδειξαν ότι οι συμβατικοί αγρότες έχουν έξι φορές μεγαλύτερη πιθανότητα να νοσήσουν από καρκίνο σε σχέση με τους υπόλοιπους ανθρώπους. Επειδή τα λιπάσματα και τα χημικά συχνά ψεκάζονται , και συνεπώς διασπείρονται στον αέρα, οι αγρότες εκτίθενται σε μεγάλες ποσότητες χημικών χωρίς προστασία.
- Διατηρήστε το χώμα. Τόνοι επιφανειακού χώματος χάνονται κάθε χρόνο λόγω της διάβρωσης που προκαλείται από τις συμβατικές μεθόδους καλλιέργειας.
- Προστατεύστε το νερό. Τα παρασιτοκτόνα είναι γνωστό ότι μολύνουν τον υδροφόρο ορίζοντα, και συνεπώς επηρεάζουν τα αποθέματα του πόσιμου νερού. Εάν θα φτάσουν και μέχρι λίμνες ή ποτάμια ή άλλες πηγές νερού, τότε ευνοούν την γρήγορη ανάπτυξη της άλγης με αποτέλεσμα να πεθαίνουν από ασφυξία τα υπόλοιπα φυτά και ζώα που ζουν μέσα στους υδάτινους χώρους.
- Προστατεύστε τους πόρους. Οι συμβατικές καλλιέργειες χρησιμοποιούν μια σημαντική ποσότητα ζιζανιοκτόνων που στηρίζονται στο πετρέλαιο για να εξοντώσουν τα ζιζάνια, ενώ οι οργανικές καλλιέργειες χρησιμοποιούν πιο κοπιαστικές εργασίες όπως ξερίζωμα με το χέρι.
- Καταπολεμήστε την υπερθέρμανση του πλανήτη. Τα ζιζανιοκτόνα που έχουν ως βάση το πετρέλαιο προσφέρουν στα φυτά το άζωτο που χρειάζονται για γρήγορη ανάπτυξη, αλλά αυτά τα νιτρώδη συστατικά εισέρχονται στην ατμόσφαιρα και συμβάλλουν στην υπερθέρμανση του πλανήτη.
Το διεξοδικό πλύσιμο των προϊόντων συμβατικής καλλιέργειας και η αφαίρεση της φλούδας μπορεί να βοηθήσει στην ελάττωση των χημικών υπολειμμάτων και να διατηρήσει επαρκή επίπεδο θρεπτικών συστατικών.
Να θυμάστε πάντα ότι η κατανάλωση πέντε με δέκα μερίδες φρούτων και λαχανικών σε ημερήσια βάση είναι ο καλύτερος τρόπος να έχετε τις βιταμίνες, τα μεταλλικά στοιχεία και της ίνες που χρειάζεται ο οργανισμός σας.