JAZZ

Ο ρομαντικός έρωτας μου φαινόταν ένα από τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα της δεκαετίας του είκοσι, και η τζαζ ο κινητήρας του.

Toni Morrison

Μετά το μυθιστόρημα Γυρισμός, οι Εκδόσεις Παπαδόπουλος κυκλοφορούν σε νέα μετάφραση της Κατερίνας Σχινά το αριστουργηματικό μυθιστόρημα Jazz (Τζαζ) της βραβευμένης με Νόμπελ Λογοτεχνίας συγγραφέα Toni Morrison .

1920, Χάρλεμ. Η Πόλη όπως την ονομάζει η συγγραφέας. Ο Τζο Τρέις, ένας μεσόκοπος πλανόδιος πωλητής καλλυντικών και η γυναίκα του, Βάιολετ, έρχονται από τις νότιες πολιτείες στο Βορρά, ακολουθώντας το κύμα μετανάστευσης που έφερε εκατοντάδες χιλιάδες μαύρους στη Νέα Υόρκη. Ο Τζο ερωτεύεται παράφορα ένα νεαρό κορίτσι, την Ντόρκας. Όταν εκείνη αρχίσει να απομακρύνεται, ο Τζο την πυροβολεί θανάσιμα. Τυφλωμένη από τη ζήλια, η Βάιολετ, εισβάλλει στην εκκλησία την ώρα της κηδείας και επιτίθεται στη νεκρή. Γύρω από αυτόν τον ολέθριο παράξενο έρωτα υφαίνει η Toni Morrison μια συγκλονιστική ιστορία εκπατρισμού, οδύνης και ελπίδας.

Πηγή έμπνευσης για το εν λόγω μυθιστόρημα που κυκλοφόρησε πρώτη φορά το 1992, ήταν το έργο του Αφροαμερικανού φωτογράφου James Van der Zee (Τζέιμς Βαν ντερ Ζέε), διάσημου για τα πορτρέτα του από την περίοδο αναγέννησης του Χάρλεμ. Η Morrison επιλέγει μια νεκρική φωτογραφία και το θρύλο που συνοδεύει το απεικονιζόμενο πρόσωπο για να πλέξει το μυθιστόρημά της, ένα μυθιστόρημα που δανείζεται τρόπους από τη μουσική τζαζ και ηχεί σαν ένα παραπονεμένο μπλουζ από τις φυτείες του Νότου. Κάθε ήρωας του βιβλίου έχει τη δική του ιστορία – και την εκθέτει σαν αυτοσχεδιαστικό σόλο σ’ ένα κομμάτι τζαζ – κάθε ιστορία συνδέεται με τις άλλες αλλά διεκδικεί την αυτονομία της και την ιδιαίτερη οπτική της γωνία, και όλες μαζί συναρμολογούνται σε ένα ενιαίο έργο και συνηχούν όπως τα όργανα ενός τζαζ μουσικού συνόλου, μετά τους επιμέρους αυτοσχεδιασμούς. Το αποτέλεσμα έχει το ρυθμό και τη ζωντάνια ενός κομματιού τζαζ, γεμάτο απροσδόκητες μεταστροφές και γοητευτικά περάσματα.

Πέρα από το πρωτοποριακή αφήγηση του Jazz, η βραβευμένη με Pulitzer συγγραφέας επιλέγει να εστιάσει και στην Πόλη όπου εκτυλίσσεται η ιστορία του βιβλίου. Στο Χάρλεμ της δεκαετίας του είκοσι οι έγχρωμοι, φυγάδες από τον μετεμφυλιακό Νότο, ήρωες του βιβλίου ισορροπούν ανάμεσα σε ένα εφιαλτικό παρελθόν γεμάτο βία και διωγμούς, και σε ένα πολλά υποσχόμενο μέλλον. Η ρευστή ταυτότητα της Νέας Υόρκης, της “Πόλης”, ρευστή όσο και η τοπολογία του προσωπικού εκπατρισμού, είναι μια ανοιχτή υπόσχεση κοινωνικής ενσωμάτωσης και ατομικής πραγμάτωσης.

To Jazz είναι το αφροαμερικανικό έπος που καθιέρωσε την Toni Morrison ως μία από τις πιο εμβληματικές εκπροσώπους της σύγχρονης αμερικανικής λογοτεχνίας ενώ την επόμενη χρονιά της έκδοσής του (1993) η συγγραφέας έλαβε το Νόμπελ Λογοτεχνίας. Η παρούσα έκδοση περιλαμβάνει πρόλογο της συγγραφέα και επίμετρο της μεταφράστριας Κατερίνας Σχινά με τίτλο «Ο τόπος ως αφήγηση»

Πρόκειται για το βιβλίο των αντιθέτων: νεότητα και γήρας, στειρότητα και σεξουαλικότητα, ύπαιθρος και πόλη, άντρες και γυναίκες. Μια πολυπρισματική αφήγηση που μας εισάγει σε έναν ρευστό, πολυδιάστατο κόσμο.

Edna O’ Brien, The New York Times Review of Books

Το Τζαζ αναφλέγεται με μια ένταση που συναντά κανείς μόνο στην τραγική ποίηση του παρελθόντος και όχι στο σύγχρονο μυθιστόρημα.

Marina Warner, Τhe Guardian
Ίσως να είναι η τελευταία κλασική Αμερικανίδα συγγραφέας, στην παράδοση ενός Poe, ενός Melville, ενός Twain, ενός Faulkner.