Στα χνάρια του έκπτωτου Λετονού τραπεζίτη Ιλμαρς Ρίμσεβικς (κατά του οποίου ασκήθηκε ποινική δίωξη για δωροληψία) ο διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος
Kρύος ιδρώτας έχει λούσει τον Γιάννη Στουρνάρα με αφορμή την υπόθεση της ποινικής δίωξης του Λετονού συναδέλφου του Ιλμαρς Ρίμσεβικς, η οποία στοίχισε την αποπομπή του και δεν φαίνεται να εξελίσσεται καθόλου καλά ούτε για τον ίδιο ούτε για την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), που έσπευσε στην αρχή να τον στηρίξει με θέρμη.
Οι περιπτώσεις Στουρνάρα και Ρίμσεβικς έχουν πολλά κοινά χαρακτηριστικά, καθώς και οι δύο διερευνώνται δικαστικά για δωροληψία από τις αντίστοιχες Αρχές Καταπολέμησης της Διαφθοράς των δύο χωρών. Μόνο που στον Λετονό αποδόθηκε κατηγορία, με συνέπεια την αυτόματη εκπαραθύρωσή του από το αξίωμα του διοικητή της κεντρικής τράπεζας.
Ο Ρίμσεβικς, που κατηγορείται για υπόθεση μίζας «άνω των 100.000 ευρώ», συνελήφθη με συνοπτικές διαδικασίες και υποβλήθηκε σε εξαντλητική πολύωρη ανάκριση. Στη συνέχεια, του απαγγέλθηκε κατηγορία και αφέθηκε ελεύθερος. Ο ίδιος δηλώνει αθώος και θύμα μεθόδευσης μεγάλων τραπεζικών συμφερόντων της χώρας του.
Ο Στουρνάρας, από την άλλη, αν και, σύμφωνα πάντα με τις καταθέσεις των ανώνυμων μαρτύρων, είχε σχέση εξαρτημένης εργασίας με τη Novartis, δεν συνελήφθη και παριστάνει τον κήνσορα, αποδίδοντας τις κατηγορίες εις βάρος του σε πολιτική πλεκτάνη.
Αγχος και νευρικότητα
Στην ουσία η υπερβάλλουσα αυτή «επιθετικότητα» των δηλώσεων Στουρνάρα μαρτυρά, όπως λένε πηγές που είναι σε θέση να γνωρίζουν, άγχος και νευρικότητα. «Θυμίζει την αγωνία του τερματοφύλακα πριν από το πέναλτι» λένε χαρακτηριστικά. Γιατί από τη στιγμή που η υπόθεση Novartis επέστρεψε στην τακτική Δικαιοσύνη μπορεί ανά πάσα στιγμή να ασκηθεί δίωξη εις βάρος του, κάτι που θα σημάνει την άμεση παύση του από τα καθήκοντά του.
Στην περίπτωση του Λετονού αυτό θεωρήθηκε αυτονόητο και η κυβέρνηση προχώρησε στην αντικατάστασή του με συνοπτικές διαδικασίες. Μάλιστα, η υπουργός Οικονομικών Ντάνα Οζόλα (σε αντίθεση με τον… συμφοιτητή Τσακαλώτο, που σφυρίζει αδιάφορα και δεν έχει κάνει την παραμικρή δήλωση για τη φερόμενη ανάμειξη του Στουρνάρα στο κορυφαίο μεταπολιτευτικό σκάνδαλο) είχε προκαλέσει αίσθηση, προϊδεάζοντας με δήλωσή της για την καθαίρεση.
«Δεδομένου ότι ο κεντρικός τραπεζίτης είναι σύμβολο για κάθε χώρα, πιστεύω ότι θα ήταν λογικό, τουλάχιστον όσο διαρκεί η έρευνα, να παραιτηθεί» είχε πει χαρακτηριστικά. Υπενθυμίζεται ότι η υπόθεση Ρίμσεβικς παραμένει εξαιρετικά θολή γιατί εντάσσεται σε μια σειρά παραβάσεων του λετονικού τραπεζικού συστήματος, που διερευνώνται από τις αμερικανικές διωκτικές Αρχές.
Μεγάλες αλλά και μικρότερες λετονικές τράπεζες έπαιζαν κομβικό ρόλο στο ξέπλυμα χρήματος της ρωσικής μαφίας, πρωτοστατούσαν όμως και στην παράκαμψη των οικονομικών κυρώσεων εις βάρος της Βόρειας Κορέας, αναλαμβάνοντας αποστολή θεματοφύλακα στους λογαριασμούς του Κιμ! Σε αυτό το όργιο παράνομης δοσοληψίας ο κεντρικός τραπεζίτης προσπάθησε να παραστήσει τον τροχονόμο και κάπου φαίνεται ότι σκόνταψε στη… μοιρασιά.
Η υπόθεση Στουρνάρα, αντιστοίχως, σχετίζεται με σκάνδαλο που επίσης διερευνούν οι αμερικανικές ομοσπονδιακές Αρχές. Και ο Ελληνας κεντρικός τραπεζίτης είναι από τα πρόσωπα εκείνα που κατονομάζονται στην αμερικανική δικογραφία. Παρ’ όλα αυτά, ακόμη κι αν ασκηθεί ποινική δίωξη εις βάρος του, ο Στουρνάρας θα προσπαθήσει να παραμείνει εκβιαστικά στη θέση του, αρνούμενος να παραιτηθεί και ποντάροντας στη στήριξη της ΕΚΤ και των δανειστών. Ομως η επιρροή των τελευταίων στις αποφάσεις της ελληνικής κυβέρνησης θα είναι σημαντικά μικρότερη μετά την, τυπική έστω, έξοδο από το Μνημόνιο, ενώ και ο Ντράγκι έχει πολύ πιο σοβαρούς «πονοκεφάλους» από το να ασχολείται με την υπεράσπιση του Στουρνάρα.
Η άμβλυνση της… ευαισθησίας γύρω από τις εθνικές διώξεις μελών της ΕΚΤ φάνηκε πρόσφατα, όταν η υπόθεση του Λετονού κεντρικού τραπεζίτη έφτασε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, το οποίο επιφυλάχθηκε να τοποθετηθεί. Σε αντίθεση με το πρόσφατο παρελθόν, η ΕΚΤ δεν επέμεινε στην αρχική άκαμπτη θέση της για πλήρη… παλιννόστηση του Ρίμσεβικς, αλλά άφησε περιθώριο να βρεθεί μια συμβιβαστική φόρμουλα που θα του επιτρέψει να κρατήσει κάποιες από τις αρμοδιότητες της διεθνούς εκπροσώπησης της χώρας στα όργανα της ΕΚΤ, χωρίς να ανακατεύεται στην εποπτεία του εγχώριου τραπεζικού συστήματος.
Η Λετονία αντέτεινε, όμως, ότι η διεθνής εκπροσώπηση γίνεται ήδη από τον υποδιοικητή Ζόζα Ράσμουσα, ο οποίος έχει αντικαταστήσει τον Ρίμσεβικς στα καθήκοντά του και συμμετέχει ως παρατηρητής στις συνεδριάσεις της ΕΚΤ, χωρίς να του έχει δοθεί ακόμη δικαίωμα ψήφου.
Στην περίπτωση Στουρνάρα, και παρότι η Τράπεζα της Ελλάδος διαθέτει δύο υποδιοικητές που θα μπορούσαν να μοιραστούν μαζί του αρμοδιότητες, φαίνεται πως οι εξελίξεις οδηγούν σε δρόμο χωρίς επιστροφή. Κυβερνητικές πηγές ανέφεραν ότι, ανεξαρτήτως αν και πότε ασκηθεί δίωξη, υπάρχουν πολλοί λόγοι για την αντικατάστασή του, καθώς παραβιάζει εξόφθαλμα βασικές αρχές του καταστατικού της τράπεζας με την εμμονή του να αντιστρατεύεται και μάλιστα δημόσια την οικονομική στρατηγική της χώρας.
Απέλπιδα προσπάθεια
Η αναγόρευση από τον Στουρνάρα της προληπτικής πιστοληπτικής γραμμής σε… εθνική αναγκαιότητα θεωρείται απέλπιδα προσπάθεια να αποσπάσει τη στήριξη της ΕΚΤ στις δύσκολες ώρες που έρχονται για τον ίδιο μετά τη λήξη του προγράμματος, φαίνεται όμως ότι η εύνοια του Ντράγκι χαλαρώνει και σταδιακά μετατρέπεται σε αποστασιοποίηση με δεδομένο ότι υπάρχουν πολλές και σημαντικές προτεραιότητες, πέραν μιας μετωπικής σύγκρουσης με την ελληνική κυβέρνηση.
Η συνέχεια σε αυτό το ιδιότυπο μπρα ντε φερ προμηνύεται ασφαλώς ενδιαφέρουσα, αν όχι συναρπαστική, αμέσως μετά την τυπική λήξη του Μνημονίου εν μέσω Αυγούστου…
