Είναι ένα σπάνιο μουσικό κομμάτι, – κάθε είδους μουσική – που μπορεί να ενισχύσει, τόσο καλές, όσο και κακές προθέσεις. Ένα κλασικό έργο, ειδικότερα, έχει μια εκπληκτική, σαγηνευτική δύναμη για να γίνει ακριβώς αυτό που θέλουν οι οπαδοί του.
Όταν η Canadian Opera Company άνοιξε τις πόρτες στη νέα της όπερα το 2006, η συναυλία της γκαλά περιελάμβανε την «Ωδή στη χαρά», το τελευταίο κίνημα από τη Συμφωνία Νο. 9 του Λούντβιχ βαν Μπετόβεν. Ο μουσικός σκηνοθέτης Peter Oundjian, επέλεξε τη συνολική σύνθεση των 75 λεπτών για να γιορτάσει τη συμπλήρωση 14 ετών στη Συμφωνική Ορχήστρα του Τορόντο στις 28, 29 και 30 Ιουνίου.
Ο Αδόλφος Χίτλερ λάτρευε την Ενάτη Συμφωνία. Οι μουσικοί που περίμεναν να τους εκτελέσουν στα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης διατάζονταν να το παίζουν, μετατρέποντας μεταφορικά, το κλείσιμο της κλήσης προς την καθολική αδελφοσύνη και τη χαρά, σε μια τρομακτική, χλευαστική παρωδία.
Τέσσερις δεκαετίες αργότερα, ο Leonard Bernstein πραγματοποίησε διάφορες παραστάσεις για να γιορτάσει την πτώση του τείχους του Βερολίνου, υποκαθιστώντας τη λέξη «ελευθερία» με τη λέξη «χαρά» στο ποίημα του Friedrich Schiller του 1785.
Ο Emmanuel Macron, επέλεξε αυτή τη μουσική για τη νίκη του, μετά τη νίκη των γαλλικών προεδρικών εκλογών πέρυσι.
Η δυτική κλασσική μουσική συνήθως θεωρεί ότι είναι απολιτική. Αλλά η 9η συμφωνία είναι πολιτική. Ο Μπετόβεν το έβλεπε πολιτικά, όταν την έγραψε (την 9η συμφωνία), στις αρχές της δεκαετίας του 1820. Και οι συμπατριώτες του, οι Γερμανοί, αναζητώντας μια αίσθηση ταυτότητας, το αγκάλιασαν με θάρρος.
Η ενάτη συμφωνία του Μπετόβεν, έγινε η μουσική σημαία της Γερμανίας, σε μια εποχή που ο εθνικισμός ήταν μια αυξανόμενη δύναμη σε ολόκληρη την Ευρώπη. Έγινε επίσης ένα ρομαντικό μνημείο για τον καλλιτέχνη (για τον Μπετόβεν, σε αυτή την περίπτωση) ως ένα ιδιαίτερο πλάσμα, άξιο ειδικής μεταχείρισης.
Ο Φραγκο-Αργεντινικής καταγωγής μελετητής, Esteban Buch, ανέλυσε αυτές τις διασταυρώσεις και το παράδοξο καλού και κακού, σε ένα διαφωτιστικό βιβλίο με τίτλο, «9η συμφωνία του Μπετόβεν: μια Πολιτική Ιστορία. Ο Buch διαφωνούσε με το ότι η ενάτη συμφωνία, ήταν ένα σωστό μουσικά κομμάτι, κοινωνικά, πολιτικά και αισθητικά, γραμμένο στον κατάλληλο χρόνο.
Από τη σημερινή προοπτική γνωρίζουμε ότι οι μονομερείς κλήσεις προς την παγκόσμια αδελφότητα με χαρά έχουν μονάχα μια πλευρά, η οποία είναι η τυραννία. Εκτιμούμε τώρα περισσότερο από ποτέ ότι η χαρά είναι προσιτή σε όλους, μόνο εάν μερικοί άνθρωποι λαμβάνουν αντικαταθλιπτικά.
Ζούμε σε μια εποχή, όχι πιο ειρηνική από αυτή του Μπετόβεν. Οι συγκρούσεις μας σήμερα αντιτάσσονται στις παραδόσεις και τους τρόπους σκέψης του 19ου αιώνα, απέναντι σε έναν (ελπίζω) πιο ελεύθερο, πιο αυθόρμητο, πιο κοινό και πιο περιεκτικό 21ο αιώνα.
Έχουμε την ιδέα του 19ου αιώνα περί της δύναμης στην ενότητα – που εκφράζεται στην «Ωδή στη χαρά» – να βρίσκεται ανησυχητικά εναντίον της ιδεώδους δύναμης του 21ου αιώνα που βασίζεται στην ποικιλομορφία. Αυτό κάνει κάποιους ανθρώπους να οργίζονται και να φοβούνται, ενώ κάνει άλλους αισιόδοξους και ελπιδοφόρους. Μέχρις ότου δούμε το αν μπορούμε να επιτύχουμε μια μεταβολή των παραδειγμάτων ή αν θα πέσουμε σε κάτι σαν το γενοκτονικό χάος των μέσων του 20ού αιώνα, νομίζω ότι πρέπει να παύσουμε την 9η του Μπετόβεν.
Εγώ, προσωπικά, θα είμαι ικανοποιημένος να μην την ακούσω ποτέ ξανά.
Λέω ότι πρέπει να καταστρέψουμε ένα τέτοιο έργο; Φυσικά και όχι. Πρέπει να το αντιμετωπίσουμε ως οποιοδήποτε άλλο κομμάτι της καλής τέχνης. Εκτός αυτού, δεν πρέπει να ενθαρρύνουμε – και να παρουσιάζουμε – Καναδούς συνθέτες που θα μπορούσαν να μας κεντρίσουν την προσοχή με κάτι πατριωτικό;
Η 9η του Μπετόβεν, έχει τρεις μακριές κινήσεις πριν από το φινάλε «Ωδή στη Χαρά», η κάθε μία γεμάτες με αντιθέσεις και ασυνέχειες. Η ίδια η Ωδή φωνάζει το μήνυμά της σε μας, αδιάκοπα, επιμελώς, μερικές φορές περισσότερο σαν κοροϊδία, παρά ως προτροπή.
Δεν έχουμε αρκετές κραυγές και ταραχές στον κόσμο μας; Ας αφήσουμε το μουσικό κομμάτι του Μπετόβεν στο πάνθεον των μουσικών θησαυρών και ας αφιερώσουμε το χρόνο μας σε άλλα έργα.
————————————————
Αυτό λοιπόν ήταν το άρθρο που κάποιος έγραψε για την σελίδα thestar.
Απ’ όλα όσα βλέπει να γίνονται γύρω του, ο συγκεκριμένος αρθρογράφος, φαίνεται πως, έχοντας λύσει όλα του τα προβλήματα, αποφάσισε να επικεντρωθεί στην 9η συμφωνία του Μπετόβεν και στο…»κακό» που προκαλεί, συνδέοντάς την με τα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης του 2ου παγκοσμίου πολέμου και την πολιτική.
Λογικό, για την λογική του παραλόγου, του κόσμου του τρελού νερού στον οποίο ζούμε.
ΕΛ Hunter 888
