Συντάκτης: Εύη Μεσσαριτάκη, Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια

Εάν κανείς αναλογισθεί την ετυμολογία της λέξης συγχωρώ, μπορεί να κατανοήσει αμέσως την αξία της πράξης της συγχώρεσης. Στην ουσία σημαίνει ότι αφήνουμε κάποιον να χωρέσει στην καρδιά μας. Στην περίπτωση αυτή, επέρχεται κάθαρση και απελευθερώνονται τα αρνητικά συναισθήματα. Διαφορετικά, η έλλειψη συγχώρεσης σημαίνει ότι δεν αφήνουμε τον άλλο να βρει το χώρο μέσα μας και συναισθήματα πικρίας και θυμού μας κατακλύζουν.

«Το πίπτειν ανθρώπινον. Το συγχωρείν Θείον. Το εμμένειν σατανικόν.»

Από Πατερικό κείμενο

Η συγχώρεση είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ανθρωπότητας και συνδέεται στενά με την αποδοχή. Πολλοί θεωρούν ότι μόνο μέσω της συγχώρεσης μπορεί κανείς να προχωρήσει μπροστά. Το σίγουρο είναι ότι μία ζωή χωρίς συγχώρεση είναι μία ζωή γεμάτη πόνο.

Όλοι μας έχουμε κάνει κάτι για το οποίο πρέπει να μας συγχωρέσουν και με τη σειρά μας να συγχωρέσουμε εκείνους που μας ενόχλησαν με τη συμπεριφορά τους. Παρακάτω ακολουθούν κάποια από τα χαρακτηριστικά της συγχώρεσης:

Η συγχώρεση γίνεται σταδιακά

Είναι γνωστό ότι κατά το πένθος πραγματοποιούνται τα εξής στάδια: η άρνηση, η διαπραγμάτευση, ο θυμός, η θλίψη και τελικά η αποδοχή. Το ίδιο συμβαίνει και με τη συγχώρεση, η οποία δεν απέχει τόσο πολύ από τη διαδικασία του πένθους. Άλλωστε, δεν είναι εύκολο να δώσουμε συγχώρεση για κάτι που ήταν για εμάς σημαντικό.

Αρχικά, πρέπει κανείς να συνειδητοποιήσει ότι πρέπει να συγχωρέσει κάποιον. Αυτό είναι πάντα το πρώτο βήμα. Είναι σημαντικό γιατί είναι αδύνατο να ζούμε με συγκεκριμένα βάρη για όλη μας τη ζωή. Αυτό όμως σημαίνει ότι θα πρέπει να διαχειριστούμε συναισθήματα θυμού, απογοήτευσης ή προδοσίας. Κάποιοι άνθρωποι είναι δύσκολο να χειριστούν αυτά τα συναισθήματα.

Η συγχώρεση είναι διαδικασία και όχι ο προορισμός

Ο άνθρωπος μπορεί να μάθει πολλά από τη διαδικασία της συγχώρεσης. Ακόμα και αν έχει υποστεί μία μεγάλη αδικία, όπως όταν μία γυναίκα πέφτει θύμα βιασμού. Ο θυμός της δεν κατευθύνεται μόνο προς τον βιαστή της, αλλά και προς όλους εκείνους που δεν ήταν εκεί για να τη βοηθήσουν. Ακόμα και ως προς τον ίδιο της τον εαυτό, επειδή βρέθηκε σε μία επικίνδυνη κατάσταση.

Η ίδια γυναίκα έχει να μάθει πολλά από την πορεία της προς τη συγχώρεση. Πρέπει να αποδεχτεί πρώτα ότι τρομερά πράγματα συμβαίνουν στον κόσμο και δεν συμβαίνουν μόνο στους άλλους. Είναι πολύ πιθανό αργότερα να αφιερώσει τη ζωής της προσφέροντας βοήθεια σε γυναίκες-θύματα βιασμού.

Η συγχώρεση μπορεί να προϋποθέτει αποκατάσταση

Πολλές φορές στην καθημερινότητά μας μπορεί να ακούσουμε κάποιον να παραπονιέται: «Γιατί δεν με συγχωρεί, αφού έδειξα πλήρη μεταμέλεια;».

Σίγουρα το να ζητάει κανείς συγχώρεση είναι μία ευγενής πράξη, γιατί προϋποθέτει αναγνώριση του λάθους. Αυτό από μόνο του είναι σημαντικό, αλλά όχι πάντα. Κάποιες φορές ο άνθρωπος πρέπει να προχωρήσει στην αποκατάσταση του αδικημένου. Για παράδειγμα: ένα παιδί προσβάλλει ένα άλλο μπροστά σε όλους τους συμμαθητές τους. Λίγο αργότερα, αντιλαμβάνεται ότι αδίκησε το παιδί για το οποίο μίλησε άσχημα. Ίσως δεν φτάνει λοιπόν να του ζητήσει απλά συγγνώμη σε προσωπικό επίπεδο. Ίσως πρέπει πάλι μπροστά στους ίδιους συμμαθητές του να παραδεχτεί την αστοχία του.

Τα ζευγάρια που ξέρουν να συγχωρούν τα καταφέρνουν καλύτερα

Ένα από τα στοιχεία που διαφοροποιούν τα ευτυχισμένα ζευγάρια από τα υπόλοιπα είναι ότι μπορούν εύκολα να αφήνουν πίσω ο ένας τις αστοχίες του άλλου, να θεραπεύουν τα τραύματά τους και να προχωρούν. Δεν υπάρχει πιο τοξικό στοιχείο στη σχέση από τη μνησικακία.

Οι άνθρωποι που αδυνατούν να αφήσουν πίσω τους τις αστοχίες του συντρόφου τους και συνεχίζουν να μένουν στην ίδια σχέση, δεν βιώνουν ικανοποίηση και ευτυχία.

Συνοψίζοντας, η συγχώρεση είναι μια διαδικασία κατά την οποία μαθαίνουμε να αφήνουμε το παρελθόν πίσω μας και να εστιάζουμε στο παρόν και στο μέλλον μας. Μας βοηθάει να γιατρέψουμε τα τραύματά μας και να επενδύσουμε με ανοιχτή καρδιά και μυαλό σε νέες σχέσεις, απαλλαγμένοι από το φόβο ότι θα ξαναπληγωθούμε.

ΠΗΓΗ