Μερικές Νοηματικές Γλώσσες χρησιμοποιούνται σε περισσότερες από μία χώρες, όπως συμβαίνει και με τις ομιλούμενες γλώσσες. Υπάρχει όμως μία γλώσσα που ονομάζεται Διεθνής Νοηματική Γλώσσα και χρησιμοποιείται από πολλούς Κωφούς σε διεθνείς συναντήσεις, όπου δεν υπάρχει διερμηνέας. Είναι πολλοί οι λόγοι, διαφορετικοί για τον καθένα, που μπορούν να οδηγήσουν έναν άνθρωπο στην εκμάθηση της νοηματικής γλώσσας.
Γιατί να μάθεις την νοηματική γλώσσα
Είναι πολύ ενδιαφέρον να έρθεις σε επαφή με ένα εντελώς διαφοροποιημένο τρόπο επικοινωνίας. Σίγουρα είναι κάτι που δεν βλέπεις καθημερινά και το γνωρίζουν ελάχιστοι. Μαθαίνοντας την νοηματική γλώσσα δεν μαθαίνεις απλώς να επικοινωνείς με τους κωφούς, αλλά έρχεσαι σε επαφή με έναν εντελώς νέο κόσμο. Είναι πολύ ενδιαφέρον να δεις και να γνωρίσεις τον κόσμο τους, έναν κόσμο πλήρως διαφορετικό από τον δικό μας. Γνωρίζεις την καθημερινότητά τους, η οποία μπορεί να έχει τις δυσκολίες της, αλλά παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον.
Ταυτόχρονα, παρακολουθώντας και μαθαίνοντας την νοηματική γλώσσα, το πρώτο πράγμα που θα παρατηρήσεις είναι η εκφραστικότητα και η γλώσσα του σώματος. Εφόσον δεν μπορείς να εκφραστείς με τα λόγια βρίσκεις άλλες μεθόδους και αποκτάς σταδιακά μεγαλύτερη εκφραστικότητα.
Όλα τα συναισθήματα είναι απόλυτα διακριτά στο πρόσωπο και στη στάση του συνομιλητή σου, εκτιμάς ευκολότερα μία κατάσταση και τη στάση αυτού που έχεις απέναντί σου, χωρίς να χρειαστεί να σου δηλώσει αυτό που θέλει να περάσει. Μερικές φορές άλλωστε το να εκφραστείς μέσω του σώματός σου είναι πολύ ευκολότερο και αποτελεσματικότερο απ’ το να διαλέξεις τα λόγια για να το κάνεις.
Πέρα απ’ αυτό, είναι πάντοτε χρήσιμο να μαθαίνεις κάτι καινούργιο, πόσο μάλλον μία καινούργια γλώσσα, η οποία μπορεί να αποτελέσει σημαντικό προσόν για μία δουλειά και να δείξει ότι ενδιαφέρεσαι για τις μειονότητες και προτίθεσαι να μάθεις να επικοινωνείς μαζί τους.
Η διαδικασία εκμάθησης
Η εκμάθηση της νοηματικής γλώσσας μπορεί να παρομοιαστεί με την εκμάθηση εξαρχής οποιασδήποτε ξένης γλώσσας και παρουσιάζει τις αντίστοιχες δυσκολίες. Το μόνο επιπλέον πρόβλημα που ίσως παρουσιαστεί είναι ότι δεν υπάρχει αντιστοιχία με τον προφορικό λόγο. Η Νοηματική γλώσσα δεν είναι παντομίμα, αλλά μια πλήρης οπτικοκινησιακή γλώσσα με δικούς της κανόνες και συντακτικό. Πέρα από τα μαθήματα που μπορεί να γίνονται σε κάποιο μαθησιακό κέντρο, συνήθως χρειάζεται και εξάσκηση στο σπίτι για να αποκτηθεί ροή στην κίνηση.
Συνήθως τα μαθήματα για την γλώσσα δεν κοστίζουν περισσότερο από 500 ευρώ για τον ετήσιο κύκλο φοίτησης, η οποία διαρκεί 4 χρόνια. Υπάρχουν και επιδοτούμενα προγράμματα, τα οποία διοργανώνουν διάφοροι οργανισμοί κάθε χρόνο, που προσφέρουν δωρεάν εκπαίδευση αλλά και προγράμματα που μπορεί να κοστίζουν λιγότερο από 30 ευρώ τον μήνα.
Παράλληλα, σε περίπτωση που κάποιος δεν δύναται να παρακολουθήσει συγκεκριμένο κύκλο μαθημάτων, στο ιντερνέτ είναι διαθέσιμα πολλά προγράμματα εκμάθησης εξ’ αποστάσεως. Συνήθως μέσω skype, προσφέρονται μαθήματα σε όλη την Ελλάδα. Για παράδειγμα η σχολή Smiyl, αν και βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη, διαθέτει αίθουσα – studio με κάμερες και προσφέρει παρακολούθηση μαθημάτων σε όλη την Ελλάδα.
Η διαδικασία που ακολουθείται είναι αρκετά τυπική. Στα πρώτα στάδια οι μαθητές εξοικειώνονται με το βασικό λεξιλόγιο της νοηματικής. Αναπαράγουν τις κινήσεις που βλέπουν σε κάποιες εικόνες ή σε κάποιο DVD. Αργότερα αρχίζουν και συνθέτουν κάποιες προτάσεις, ενώ οι εκάστοτε δάσκαλοι τούς κάνουν κάποιες ερωτήσεις. Σιγά σιγά αρχίζουν να συνθέτουν κάποιες απλές μικρές ιστορίες, και όσο περνάει ο καιρός καταφέρνουν να εμπλουτίζουν τις προτάσεις τους πιο άνετα και πιο γρήγορα και εξοικειώνονται με την διαδικασία.
Επομένως, δεν είναι μία ιδιαίτερα δύσκολη διαδικασία και μπορεί κανείς να την μάθει απλά και μόνο επειδή μπορεί να του κίνησε το ενδιαφέρον, ή ως επαγγελματικό προσόν, και όχι μόνο όταν παρουσιαστεί αναγκαιότητα.
Δεν είναι απαραίτητο μόνο για τους ανθρώπους με ομιλητικά προβλήματα να προσπαθούν να προσαρμοστούν στις ανάγκες της δικής μας κοινωνίας, μπορούμε και οι ίδιοι να επιδιώξουμε να διευκολύνουμε την προσαρμογή και την παραμονή τους στο κοινωνικό σύνολο. Κυρίως δεν πρέπει να τους αποκλείουμε μέσω της αδιαφορίας μας.
