Επειδή σαν σήμερα (24 Σεπτεμβρίου 1828) ο Ιωάννης Καποδίστριας οργανώνει για πρώτη φορά στην Ελλάδα Ταχυδρομική Υπηρεσία, με γραφεία στο Άργος, στην Τρίπολη, στην Επίδαυρο και στη Σύρο, ας κάνουμε μία μικρή αναφορά σε έναν άνθρωπο, τον ταχυδρόμο, που αποτελούσε κάποτε τη μοναδική παρηγοριά κι ελπίδα της χαροκαμένης μάνας, που περίμενε με λαχτάρα το γράμμα απ’ το παιδί της ή τον άντρα της, που δούλευε μονάχος του στην ξενιτιά!..
«Ο ταχυδρόμος πέρασε, χωρίς ν’ αφήσει γράμμα», έλεγε ένα παλιό λαϊκό τραγούδι. Κι όσο σκέφτομαι τι αξία είχε ο ταχυδρόμος στην παλιότερη εποχή, έτσι μού’ ρχεται να δακρύσω.
Ναι!… Ασφαλώς και είμαι επηρεασμένος από τα δικά μου προσωπικά βιώματα, επειδή ο πατεράκος μου ήταν εκείνα τα χρόνια όχι μόνο ο ταχυδρόμος του χωριού μας (Βεσίνι Καλαβρύτων), αλλά ο ταχυδρόμος και των άλλων χωριών, που υπήρχαν γύρω μας (Δεχούνι, Σειρές, Βεσιναίϊκα, Ποταμιά, Τσαρούχλι, Μαμαλούκα, Νάσια, Στρέζοβα).
Πολλά χιλιόμετρα με τα πόδια κάθε μέρα!… Είτε με το κρύο είτε με το λιοπύρι!.. Είτε με το χιονόνερο είτε με την παγωνιά και το ξεροβόρι!… Ο ταχυδρόμος εκεί!… Στην «υπηρεσία» του, όπως έλεγε ο πατεράκος μου και «γιόμαγε» (= γέμιζε) το στόμα του από ικανοποίηση!..
Και τι δεν έζησα!.. Και τι δεν βίωσα!.. Και τι δεν θυμάμαι!… Μήπως το γεγονός ότι όλοι οι χωριανοί περίμεναν να σφυρίξει ο πατέρας μου με την καραμούζα του δυο φορές, μόλις φαινόταν αγνάντια, ώστε να τον ακούσουν όλοι και να μαζευτούν στο καφενείο του χωριού, κάτω απ’ τον γέρικο πλάτανο, για να πάρουν ή να δώσουν γράμμα;
Να θυμηθώ – άραγε- το γεγονός ότι μέσα στην μπαλάσκα του (τον ταχυδρομικό του σάκο, δηλαδή), οι μαυροφορεμένες γυναίκες κι όλες εκείνες οι χαροκαμένες μάνες περίμεναν καρτερικά επί ώρες στο πόδι, αφού μέσα σ’ αυτήν την μπαλάσκα «έντυναν» όλες τις ελπίδες και τις προσδοκίες τους; Πού ξέρεις!… Αν άνοιγε αυτή η μπαλάσκα (ή παλάσκα) μπορεί ο ταχυδρόμος να έβγαζε και κάποιο γράμμα από το ξενιτεμένο τους παιδί!…
Να θυμηθώ μήπως το γεγονός ότι πολλές γυναικούλες, επειδή δεν είχαν χρήματα να πληρώσουν το γραμματόσημο (αν θυμάμαι καλά, το απλό γράμμα τότε είχε 2,5 δραχμές), έφερναν άλλες ένα … αυγό, άλλες ένα πιάτο … μπομποτάλευρο κι άλλες ό,τι είχε το φτωχικό τους!. Εξυπακούεται ότι ο πατεράκος μου ούτε που καταδεχόταν να πάρει αυτά τα πράγματα και πλήρωνε απ’ την τσέπη του τα γραμματόσημα!.. Και το έκανε με πολλή μεγάλη χαρά, αφού το αισθανόταν σαν ιερή υποχρέωση!.. («Εγώ έχω το μιστό (=μισθό) μου», έλεγε. «Αυτή η γυναικούλα που θα βρει λεφτά για να πληρώσει;»)
Δεν θέλω να μιλήσω για άλλα θέματα, που αγγίζουν πολύ την ανθρώπινη ευαισθησία, την αλληλεγγύη και τον αλτρουϊσμό των ταχυδρόμων της εποχής εκείνης. Ο πατεράκος μου πολλές φορές κουβαλούσε μέσα στην παλάσκα του όχι μόνο γράμματα, αλλά και ό,τι άλλο ζητούσαν οι χωριανοί για να τους εξυπηρετήσει: Από φάρμακα και ενέσεις, που έπρεπε να διανύσεις πολλά χιλιόμετρα για να βρεις φαρμακείο, μέχρι και …αλεσμένο κιμά, που ήθελαν οι «παραθεριστές πολυτελείας» του χωριού μας!.. Κι ο πατέρας μου; Μη θέλοντας να στενοχωρήσει κανέναν, έλεγε πάντα «ναι»!..
Εκείνος ο γέρικος πλάτανος του χωριού, που σήμερα δυστυχώς δεν υπάρχει, είχε γράψει τη δική του ιστορία, αφού η συγκέντρωση των χωριανών ήταν μια ευκαιρία να μάθουν και τα νέα από τον πατέρα μου ο οποίος, όπως , ως εκ της φύσεως της δουλειάς του, ήταν πραγματικός αγγελιοφόρος ειδήσεων!
Ποιος πέθανε, ποια γέννησε, ποιος παντρεύτηκε ή … έκλεψε καμιά γυναίκα (συνηθιζόταν πολύ εκείνο τον καιρό), ή αν κάποιος σκότωσε και φυλακίστηκε, μέχρι το ποιος δικαιούται να πάρει δάνειο από την Αγροτική Τράπεζα ή τι απόφαση έβγαλε το δικαστήριο για τον όποιο συγχωριανό, ήταν μέσα στις «υποχρεώσεις» τού ταχυδρόμου, που «έπρεπε» να γνωρίζει τα πάντα!… «Αφού το είπε ο ταχυδρόμος τελείωσε»!.. Ήταν η μοναδική, η αυθεντική, η αδιάψευστη πηγή πληροφοριών!..
Σήμερα, βέβαια, αυτή η γραφική και παραδοσιακή μορφή του ταχυδρόμου, που περπατούσε με τα πόδια καθημερινά δεκάδες χιλιόμετρα και σφύριζε με την καραμούζα του πάντα δυο φορές για να μαζέψει τον κόσμο στα κεντρικά σημεία των χωριών, δεν υπάρχει!.. Και, ασφαλώς, χάθηκαν και οι επιστολές!..
Τα παραδοσιακά εκείνα γράμματα, που κολλάγαμε πάνω το γραμματόσημο και αισθανόμασταν μια ανείπωτη χαρά, αφού αυτό το γράμμα που γράφαμε με τα χέρια μας θα έδινε τη χαρά ή την ελπίδα στον παραλήπτη του, αποτελούν πλέον μια νοσταλγική ανάμνηση! Όπως ανάμνηση έχει μείνει και η γραφική αυτή μορφή του ταχυδρόμου, που θέριευε την αποσταμένη ελπίδα κάθε χωρικού ή κάθε χαροκαμένης μάνας!
Δυστυχώς, ο ταχυδρόμος του δικού μας χωριού μας, που έτυχε να είναι ο πατεράκος μου κι επιτελούσε με τόση ευσυνειδησία τα υπηρεσιακά του καθήκοντα επί 35 ολόκληρα χρόνια, μια μέρα απουσίασε και δεν κατάφερε να πάει στον αγαπημένο του γερο-πλάτανο για να παραδώσει τα γράμματα στους συγχωριανούς που τον περίμεναν! Κι ήταν η μοναδική μέρα που απουσίασε!
Τον παρέσυρε και τον σκότωσε ένα αυτοκίνητο στις 8 Ιουλίου 1975, ένα χρόνο πριν αποσυρθεί από τα υπηρεσιακά καθήκοντά του!
Με σεβασμό και τιμή
ΑΓΓΕΛΟΣ ΠΑΝ. ΣΑΚΚΕΤΟΣ