Προχθές κυκλοφόρησε υπό μορφή “σχεδίου” (draft) κείμενο 190 σελίδων, με τίτλο «Εθνική Αναπτυξιακή Στρατηγική 2021: Παραγωγική ανασυγκρότηση για μια δίκαιη και βιώσιμη ανάπτυξη 2017-2021». Η κυβερνητική ομάδα τεχνοκρατών που εκπόνησε τη συγκεκριμένη μελέτη, αναφέρει στην εισαγωγή: «Το κείμενο αυτό αποσκοπεί στην αποτύπωση των κατευθυντήριων γραμμών της αναπτυξιακής στρατηγικής της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, στις οποίες επιδιώκουμε να κινηθούμε για να επιτύχουμε την έξοδο από την κρίση, και σκιαγραφεί ένα βιώσιμο, ανταγωνιστικό και κοινωνικά δίκαιο μοντέλο ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας … Η Εθνική Αναπτυξιακή Στρατηγική 2021 έρχεται να λειτουργήσει συμπληρωματικά αφενός με το 3ο Μνημόνιο της περιόδου 2015-2018…». Το συγκεκριμένο κείμενο αποτελείται από πέντε Κεφάλαια, εκ των οποίων το Κεφάλαιο 5 που είναι και το σημαντικότερο, αποτελεί προάγγελο του υπό εκπόνηση από την κυβέρνηση και το κουαρτέτο Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής (ΜΠΔΣ) 2017-2021.
Στο Κεφάλαιο 5, η κυβερνητική ομάδα εργασίας παρουσιάζει δύο εναλλακτικά σενάρια οικονομικής ανάπτυξης. Σύμφωνα με το πρώτο σενάριο, αν οι οικονομικοί πόροι που θα χρηματοδοτήσουν τα επενδυτικά έργα προέλθουν από το Εταιρικό Σύμφωνο για το Σχέδιο Ανάπτυξης (ΕΣΠΑ) και τον Προϋπολογισμό Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ), τότε την περίοδο 2016-2021 ο μέσος ετήσιος αναπτυξιακός ρυθμός της Ελλάδας θα διαμορφωθεί σε 2,6%. Από την άλλη μεριά, το δεύτερο σενάριο βασίζεται στην υπόθεση, ότι, αν εκτός των πόρων του ΕΣΠΑ και του ΠΔΕ, υπάρξουν επιπρόσθετοι ετήσιοι πόροι 4,2 δις ευρώ (€) από εισροές ξένων κεφαλαίων για άμεσες επενδύσεις, τότε την περίοδο 2016-2021 ο μέσος ετήσιος αναπτυξιακός ρυθμός της ελληνικής οικονομίας θα μπορούσε να κυμανθεί γύρω στο 3%. Από τα στοιχεία των πινάκων 11 και 12, συνάγεται ότι οι αναπτυξιακές επιδόσεις αμφότερων των σεναρίων, εξαρτώνται άμεσα και καθοριστικά από την επιτάχυνση της εγχώριας επενδυτικής δραστηριότητας.
Ειδικότερα, η επίτευξη του ποσοτικού στόχου του πρώτου σεναρίου περί μέσου ετήσιου αναπτυξιακού ρυθμού 2,6%, προϋποθέτει ότι την περίοδο 2016-2021 οι Ακαθάριστες Επενδύσεις Παγίου Κεφαλαίου (ΑΕΠΚ) στην ελληνική οικονομία, θα αυξάνονται κατά μέσο όρο κάθε χρόνο με 11,3%. Στα πλαίσια του δευτέρου σεναρίου, η αναπτυξιακή επίδοση για μέσο ετήσιο αναπτυξιακό ρυθμό 3% κατά την επόμενη πενταετία, βασίζεται στην υπόθεση ότι την περίοδο 2016-2021 οι ΑΕΠΚ θα αυξάνονται κατά κάθε χρόνο 12,2%. Στους πρωτοετείς φοιτητές μας, όταν διδάσκουμε το μάθημα της Μακροοικονομικής, τους εξηγούμε τους λόγους για τους οποίους, μια επενδυτική δαπάνη ύψους 100 € προαπαιτεί την ύπαρξη αντίστοιχων αποταμιευτικών πόρων 100 €. Και το ουσιώδες ερώτημα που ανακύπτει είναι: Από ποιες πηγές θα εξευρεθούν οι αποταμιευτικοί πόροι, με τους οποίους θα χρηματοδοτηθούν τα υποτιθέμενα επενδυτικά έργα, ώστε να επιτευχθούν οι αναπτυξιακοί στόχοι που προβλέπονται στα δύο σενάρια;
Μελετώντας προσεκτικά τις 190 σελίδες της κυβερνητικής πρότασης περί Εθνικής Αναπτυξιακής Στρατηγικής, διαπίστωσα ότι τα μέλη της ερευνητικής ομάδας ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ διαπράττουν ένα σοβαρότατο λάθος, θέτοντας έτσι υπό αμφισβήτηση την αξιοπιστία των ποσοτικών στόχων και των δύο αναπτυξιακών σεναρίων. Πιο συγκεκριμένα, σε αμφότερα τα σενάρια, η ερευνητική ομάδα θεωρεί ως δεδομένη την χρηματοδότηση των οποιωνδήποτε επενδυτικών έργων κατά την πενταετία 2017-2021, με αποταμιευτικούς πόρους προερχόμενους από πηγές του εξωτερικού. Δηλαδή, χρηματικοί πόροι που θα προέλθουν από κοινοτικές πηγές του ΕΣΠΑ και από εισροές ξένων κεφαλαίων για άμεσες επενδύσεις. Οι τεχνοκράτες της κυβέρνησης δεν θα πρέπει να λησμονούν, ότι, σχεδόν το σύνολο των εσόδων του ΠΔΕ προέρχεται από εισρεόμενους πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με τους οποίους χρηματοδοτούνται τα διάφορα επενδυτικά έργα στα οποία συμμετέχει το ελληνικό δημόσιο, όπως οδικά δίκτυα, λιμενικές εγκαταστάσεις, αεροδρόμια, κτηριακές υποδομές, συστήματα πληροφορικής, κ.λπ.
Η παρατεταμένη ύφεση που μετά το 2008 πλήττει την εθνική μας οικονομία, χαρακτηρίζεται από την δραματική και πρωτοφανή συρρίκνωση, τόσο των επενδύσεων παγίου κεφαλαίου όσο και των αποταμιευτικών πόρων στις εγχώριες τράπεζες. Καμία χώρα του κόσμου δεν θα μπορούσε να πετύχει τους πρωταρχικούς στόχους, της διατηρησημότητας της αναπτυξιακής διαδικασίας και της βιωσιμότητας του δημοσίου χρέους, αν το οικονομικό της σύστημα δεν γεννοβολά υγιείς ενδογενείς αποταμιευτικούς πόρους, με τους οποίους θα χρηματοδοτούνται οι ιδιωτικές και οι δημόσιες επενδύσεις παγίου κεφαλαίου και τα οποιαδήποτε ταμειακά κρατικά ελλείμματα. Και το εύλογο ερώτημα είναι: Ποιες είναι οι απαιτούμενες οικονομικές πολιτικές που θα πρέπει να εφαρμοστούν από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, ώστε την πενταετία 2017-2021 να αυξηθούν οι εγχώριες αποταμιεύσεις και έτσι να χρηματοδοτηθούν τα προβλεπόμενα επενδυτικά προγράμματα; Μήπως, το πετσόκομμα μισθών και συντάξεων, η αύξηση των εργοδοτικών εισφορών και τα χαράτσια, θα συμβάλλουν στην πολυπόθητη άνοδο των εγχώριων αποταμιεύσεων προσδίδοντας έτσι την προσδοκώμενη αναπτυξιακή δυναμική στην ελληνική οικονομία; Εκτός αν η κυβέρνηση ονειρεύεται ανάπτυξη με ξένα κόλλυβα, δηλαδή με τα λεφτά της άλλοτε επάρατης ΕΟΚ, που σήμερα λέγονται πόροι του ΕΣΠΑ.
Του Γ. Βάμβουκα
