«Υπάρχει η Ρώμη και η Νέα Ρώμη, δηλαδή η Κωνσταντινούπολη. Δεν υπάρχει Δεύτερη Ρώμη και πολύ περισσότερο αυτό που οι αδελφοί μας οι Ρώσοι αποκαλούν Τρίτη Ρώμη, εννοώντας τη Μόσχα».
Τα λόγια αυτά τα είχαμε πρωτακούσει πριν από μερικά χρόνια σε μια περιήγησή μας στο Αγιο Ορος. Ηταν ένας από τους μοναχούς του κελιού Μπουραζέρη της Μονής Χιλανδαρίου που μας είχε μεταφέρει τις έντονες ανησυχίες του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως σχετικά με τις αδηφάγες βλέψεις της Ρωσίας του Πούτιν για το «Περιβόλι της Παναγιάς», αλλά και για τα πρωτεία γενικότερα σε όλον τον Ορθόδοξο κόσμο.
Αυτήν την φορά τα παραπάνω λόγια τα ακούσαμε στο Φανάρι, στην άλλοτε Βασιλεύουσα, σε μια συγκυρία στην οποία οι σχέσεις ανάμεσα στη Μεγάλη Εκκλησία και τη Ρωσία, είναι πιο παγωμένες και από… παγόβουνο με αφορμή το αυτοκέφαλο της Ουκρανικής Εκκλησίας.
Ο Βλάντιμιρ Πούτιν επιτέθηκε προσωπικά στον Πατριάρχη Βαρθολομαίο Α΄ κάνοντας λόγο για «Τούρκικο Πατριαρχείο», για «οφέλη με διορισμούς και χρήματα», ακόμη και για «πιέσεις της Ουάσιγκτον» λόγω γεωστρατηγικών συμφερόντων.
Να ήταν, όμως, μόνο τα λόγια. Η πολεμική που δέχτηκε το Πατριαρχείο πέρασε σε πολλά ακόμη επίπεδα, τέτοια, μάλιστα, που θα τα ζήλευαν ακόμη και οι σεναριογράφοι των κατασκοπευτικών ταινιών από την εποχή του Ψυχρού Πολέμου.
Και όμως, το Πατριαρχείο άντεξε ως άλλος κυματοθραύστης στα γιγαντιαίων διαστάσεων κύματα από τον Βορρά, δείχνοντας πυγμή και αποφασιστικότητα, έχοντας συνείδηση της αποστολής του και γνωρίζοντας ότι το δίκαιο είναι με το μέρος του.
Απέναντι στους αριθμούς που παρέθεταν οι Ρώσοι (τύπου «είμαστε περισσότεροι, άρα θα γίνεται κάθε φορά αυτό που λέμε εμείς…»), το Πατριαρχείο αντιπαρέβαλε σθένος και φυσικά την ιστορικότητά του, επιδεικνύοντας σύνεση και καθαρότητα στις απόψεις και στα επιχειρήματά του.
Αλλωστε, η αυτοκεφαλία της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας δεν ήταν ούτε η πρώτη και ενδεχομένως δεν θα είναι ούτε η τελευταία στην Ιστορία του Ορθόδοξου κόσμου (θυμίζουμε και το Ελλαδικό αυτοκέφαλο του 1833 που αναγνωρίστηκε επίσημα το 1850, αλλά και τις αυτοκεφαλίες στις Βαλκανικές χώρες, στην Κεντρική Ευρώπη, κ.ά.).
Οπως και να έχει, από την πρώτη κιόλας επαφή με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο Α΄ γίνεται εύκολα αντιληπτή η θλίψη του και η απογοήτευσή του για την διατάραξη των σχέσεων με τη Ρωσία. Ο ίδιος, όμως, είναι πεπεισμένος ότι αυτό που αποφάσισε η Μεγάλη Εκκλησία ήταν δίκαιο και σωστό, πρώτα από όλα για τον ουκρανικό λαό.
Ο, γεννημένος στην Ιμβρο, 78χρονος σήμερα Αρχιεπίσκοπος Νέας Ρώμης είναι ένας πολύ προσιτός άνθρωπος και αυτό που σε κερδίζει αμέσως είναι η απλότητά του, το ενδιαφέρον του, οι γνώσεις του, αλλά και η εμπιστοσύνη που έχει στους συνεργάτες του (ανάμεσά τους και ο πατρινός Μέγας πρωτοσύγκελλος του Οικουμενικού Πατριαρχείου, π. Ανδρέας Σοφιανόπουλος). Ευρισκόμενος στον Πατριαρχικό θρόνο από τον Οκτώβριο του 1991 (28 ολόκληρα χρόνια!) και όντας ο 270ός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, γνωρίζει πώς πρέπει να κινηθεί το Πατριαρχείο μέσα σε ένα δύσκολο, εύθραυστο και συνεχώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον, γεμάτο κρίσεις, προκλήσεις, αλλά και προοπτικές.
Εχει σε μεγάλη εκτίμηση τον Μητροπολίτη Πατρών, κ. Χρυσόστομο, με τον οποίο συναντήθηκαν πρόσφατα και θα τα ξαναπούν και στο μέλλον, ενώ έδειξε μεγάλο ενδιαφέρον για τις ιερές μονές της περιοχής μας και για θέματα που αφορούν το ποίμνιο της Πάτρας και γενικότερα της Αχαΐας.
Και επειδή η αποστολή μας στην Κωνσταντινούπολη έγινε για αθλητικούς σκοπούς, καθώς την περασμένη Τρίτη 15/1 ο Προμηθέας αγωνίστηκε με την Μπεσίκτας για το Τσάμπιονς Λιγκ της FIBA, ο Οικουμενικός Πατριάρχης γνωρίζει, πλέον, αρκετά πράγματα και για την πατρινή ομάδα. Την οποία θα περιμένει να δει από κοντά σε κάποιο μελλοντικό ταξίδι του Προμηθέα στην άλλοτε Βασιλεύουσα.
Μέχρι τότε θα συνεχίσει να προσεύχεται για «την ειρήνη του σύμπαντος κόσμου» και για την Ρωμιοσύνη που «εν φυλή συνότζιαιρη του κόσμου». Από τη Μακεδονία μέχρι τον Πόντο και τις εσχατιές της Γης…
Του ΚΩΣΤΑ ΛΑΜΠΡΟΠΟΥΛΟΥ