Η Σωματοποιητική Διαταραχή χαρακτηρίζεται από αιτιάσεις του πάσχοντα για πολλαπλές σωματικές ενοχλήσεις που του προκαλούν ιδιαίτερο πόνο, ανησυχία και αναστάτωση χωρίς ωστόσο να ανταποκρίνονται σε κάποια ιατρικά διαγνώσιμη υποκείμενη παθολογία με βιολογικό υπόβαθρο — χωρίς δηλαδή να υπάρχει διάγνωση πραγματικού προβλήματος υγείας ή αληθινός παθολογικός παράγοντας.
Οι αναφορές για αυτούς τους πόνους διαρκούν χρόνια και δεν έχουν να κάνουν με πραγματικές ασθένειες. Οι αιτιάσεις για σωματικές ενοχλήσεις δεν αποτελούν σπάνιο φαινόμενο στον γενικό πληθυσμό.
Έρευνες έχουν δείξει ότι 1 στους 4 ανθρώπους έχει αναφέρει διάφορους πόνους και συμπτώματα χωρίς να υπάρχει διάγνωση με προφανή παθολογική αιτιολογία (πονοκεφάλους, πόνους στις αρθρώσεις, αναίτια κόπωση, κτλ.).
Οι σωματικές ενοχλήσεις, ωστόσο, σε όσους πάσχουν από Σωματοποιητική Διαταραχή προκαλούν έντονο πόνο. Ένα από τα χαρακτηριστικά της διαταραχής είναι ότι τα πρώτα συμπτώματα αναφέρονται από τον πάσχοντα πριν από την ηλικία των τριάντα ετών.
Η έρευνα μάλιστα έχει δείξει ότι οι ενήλικες που διαμαρτύρονται για έντονες σωματικές ενοχλήσεις και συμπτώματα είναι πολύ πιθανόν ως παιδιά να είχαν μέλη στην οικογένειά τους που έκαναν συχνά συζήτηση για υπερβολικούς σωματικούς πόνους ή παραπονούνταν με μεγάλη συχνότητα για προβλήματα υγείας.
Για να επαληθευθεί η διάγνωση Σωματοποιητικής Διαταραχής πρέπει να διαπιστώνονται τα παρακάτω συμπτώματα:
- τουλάχιστον τέσσερα διαφορετικά είδη ενοχλήσεων σε διαφορετικά σημεία του σώματος ή σε αντίστοιχο αριθμό σωματικών λειτουργιών.
- δύο τουλάχιστον γαστρεντορολογικές οχλήσεις οι οποίες όμως δεν προκαλούν πόνο αλλά συμπτώματα όπως ναυτία, φούσκωμα, έλλειψη ανοχής σε τροφές, διάρροια, κτλ.
- μία τουλάχιστον σεξουαλική δυσκολία που επίσης δεν προκαλεί πόνο αλλά έχει να κάνει με τη λίμπιντο και την αναπαραγωγική λειτουργία, όπως διαταραχές στον έμμηνο κύκλο στις γυναίκες ή αυξημένη αιμορραγία κατά την έμμηνη ρύση, πόνους κατά την ούρηση, σεξουαλική αδιαφορία ή απάθεια, κτλ.
- ένα περιστατικό που θυμίζει νευρολογική πάθηση χωρίς όμως να πληροί τα κριτήρια διάγνωσης, όπως για παράδειγμα απώλεια ισορροπίας ή αστάθεια, δυσκολία στην κατάποση, διπλωπία, (το άτομο βλέπει τα αντικείμενα διπλά εντός του οπτικού του πεδίου) κ.ά.
Σημαντικό είναι να σημειωθεί ότι ο πάσχων δεν προσποιείται ούτε προξενεί κρυφά τα συμπτώματα τα οποία αναφέρει αλλά τα βιώνει πραγματικά. Στους πάσχοντες αυτούς χαρακτηριστική είναι και η παρουσία αλεξιθυμίας, δηλαδή της ψυχικής κατάστασης κατά την οποία το άτομο δυσκολεύεται να περιγράψει και να διακρίνει ανάμεσα σε σωματικές αισθήσεις και συναισθήματα.
Οι σχετικές έρευνες έχουν δείξει ότι οι πάσχοντες από Σωματοποιητική ή άλλες Σωματόμορφες Διαταραχές παρουσίαζαν ταυτόχρονα υψηλά ποσοστά αλεξιθυμίας φανερώνοντας έτσι ειδική συσχέτιση της προσωπικότητας με τη σωματοποίηση.
Το άρθρο υπογράφει ο Γεώργιος Α. Παπαγεωργίου είναι ψυχολόγος & διευθυντής της «Ψυχικής Φροντίδας ΙΚΕ» (Ιατρική Εταιρεία παροχής υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας) όπου και συνίδρυσε το 2016. Εποπτεύει τις παρεχόμενες υπηρεσίες από το Επιστημονικό Προσωπικό της Εταιρείας το οποίο απαρτίζεται από όλες τις ειδικότητες τις Ψυχικής Υγείας.
Στοιχεία Επικοινωνίας:
Τηλ. Επικοινωνία: 210 72 13353
(Επείγοντα: 697 28 53700)
Email: [email protected]
