Αυστηρές συστάσεις από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC).
Ρεπορτάζ: Δέσποινα Κουκλάκη
O δρ Dominique Monnet, υπεύθυνος του προγράμματος κατά της μικροβιακής αντοχής στο ECDC βρέθηκε την Πέμπτη, 13 Μαρτίου, στην Αθήνα και ήταν σαφής και κατηγορηματικός: «Πάρτε την κατάσταση στα χέρια σας και δράστε άμεσα! Δείτε τι κάνουν οι άλλες χώρες. Είμαστε εδώ για να σας βοηθήσουμε, αλλά μην περιμένετε η Ευρώπη να λύσει το πρόβλημα της Ελλάδας»!
Κάπως έτσι ολοκλήρωσε την ομιλία του σε ημερίδα για την μικροβιακή αντοχή, την πρώτη που το ΚΕΕΛΠΝΟ διοργάνωσε υπό τη νέα του ονομασία, Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ).
Ο Monnet τόνισε πως στην Ελλάδα συμβαίνει κάτι που δεν αλλάζει εδώ και χρόνια και παραμένει ανεξήγητο! Είμαστε η πρώτη χώρα σε κατά κεφαλή κατανάλωση αντιβιοτικών εκτός νοσοκομείων, γεγονός που αποτελεί μια από τις βασικές αιτίες της μικροβιακής αντοχής, η οποία στη χώρα μας είναι πολύ υψηλότερη από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Τα στοιχεία μιλούν από μόνα τους:
- Στην Ελλάδα η κατανάλωση αντιβιοτικών φτάνει τις 40 ημερήσιες καθορισμένες δόσεις ανά 1000 κατοίκους, με μέσο όρο στην Ευρώπη περίπου 22 δόσεις
- Στην Ελλάδα, δεν έχουμε επιδημία ανθεκτικών νοσοκομειακών λοιμώξεων, αλλά ενδημία, δηλαδή τα ανθεκτικά μικρόβια «κατοικοεδρεύουν» μόνιμα στις ελληνικές μονάδες εντατικής θεραπείας και τις χειρουργικές πτέρυγες
- Η μικροβιακή αντοχή έχει 6πλασιαστεί την τελευταία 10ετία στην Ελλάδα
- Η αντοχή των βακτηρίων ξεπερνά το 85% σε τουλάχιστον μια κατηγορία αντιβιοτικών
- Πάνω από 1.600 Έλληνες ασθενείς πεθαίνουν κάθε χρόνο εξαιτίας ανθεκτικών ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων
- Τα επόμενα 30 χρόνια, η Ελλάδα θα έχει τους περισσότερους θανάτους από ανθεκτικά μικρόβια στην Ευρώπη – σχεδόν 70.000
- Η μικροβιακή αντοχή κοστίζει 5 ευρώ ετησίως σε κάθε Έλληνα
- Με ένα ευρώ επένδυση στην καταπολέμηση της αντοχής, μπορούμε να εξοικονομήσουμε τουλάχιστον 2,4 ευρώ
Κι όλα αυτά, ενώ η χώρα μας έχει ήδη δύο εθνικά σχέδια δράσης κατά της μικροβιακής αντοχής και προχωρά για το τρίτο!
Τι κάνουν τα νοσοκομεία
«Η μικροβιακή αντοχή είναι η πιο διαχρονική κρίση Δημόσιας Υγείας στην Ελλάδα», τόνισε στη διάρκεια της ημερίδας η Φλώρα Κοντοπίδου, υπεύθυνη του Γραφείου Μικροβιακής Αντοχής και Νοσοκομειακών Λοιμώξεων ΕΟΔΥ.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε, έως σήμερα μόνο 50% των εσωτερικών κανονισμών για τον έλεγχο των λοιμώξεων έχουν εγκριθεί στα ελληνικά νοσοκομεία.
Την ίδια ώρα, έρευνες καταγράφουν περίπου 30% του υγειονομικού προσωπικού να μην γνωρίζει τα μέτρα υγιεινής που βοηθούν στον έλεγχο των λοιμώξεων και περίπου άλλους τόσους διοικητές νοσοκομείων να μη γνωρίζουν πώς να εφαρμόσουν τέτοια μέτρα στη μονάδα που διοικούν!
Τα στοιχεία του ΕΟΔΥ δείχνουν πως μόνο το μισό προσωπικό της χώρας εκπαιδεύεται για τον έλεγχο των λοιμώξεων ενώ μόλις μια στις 10 επιτροπές λομώξεων των νοσοκομείων αναφέρει καλή συνεργασία με τους γιατρούς…
Οι δυσκολίες που εντείνουν το πρόβλημα
«Στη χθεσινή εφημερία, έβλεπα τα ράντζα να απλώνονται το ένα μετά το άλλο… Σε αυτή την κατάσταση, όποια μέτρα και αν ληφθούν, δεν μπορούν να σταματήσουν την εξάπλωση των λοιμώξεων», ανέφερε ο καθηγητής Παθολογίας-Λοιμώξεων, Σωτήρης Τσιόδρας…
Οι υποδομές των νοσοκομείων του ΕΣΥ δεν επιτρέπουν το διαχωρισμό και απομόνωση των ασθενών που εμφανίζουν ανθεκτικές λοιμώξεις, κάτι που αποτελεί πρωταρχικό μέτρα ώστε να αποτραπεί η περαιτέρω εξάπλωσή τους. Επιπλέον, οι θάλαμοι με λίγα κρεβάτια σπανίζουν στα ελληνικά νοσοκομεία.
Την ίδια ώρα, το σύστημα δε φαίνεται να υποστηρίζει απλά μέτρα που μπορούν να συμβάλουν καθοριστικά στη μείωση της κατανάλωσης αντιοβιοτικών και άρα την καταπολέμηση της μικροβιακής αντοχής.
Πολύ χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του γρήγορου τεστ που ανιχνεύει το στρεπτόκοκκο σε περιστατικά αμυδγαλίτιδας παιδιών και ενηλίκων (strep test). Είναι ένα τεστ που πρέπει να γίνεται ώστε να μη χορηγείται αντιβίωση «στα τυφλά», ακόμη και σε περιστατικά ιογενούς αμυγδαλίτιδας, όπου το αντιβιοτικό δεν είναι χρήσιμο.
Παρ’ όλα αυτά, το τεστ δεν καλύπτεται από τον ΕΟΠΥΥ και οι ασθενείς το χρεώνονται από την τσέπη τους – 5 ευρώ στο δημόσιο, έως 25 στον ιδιωτικό τομέα…