Θυμάμαι παλιά, τότε που το ΠΑΣΟΚ είχε πολιτική συζήτηση και ιδεολογική αναζήτηση στο εσωτερικό του, διοργανώνονταν οι περίφημες «σχολές στελεχών». 10 ώρες μαντρωμένοι, wannabes στελέχη, γέμιζαν το κεφάλι τους με «τριτοδρομικό» σοσιαλισμό. Από Μαρξ, Τρότσκι και Λούξεμπουργκ μέχρι Αλτουσέρ, Γκράμσι και Σαμίρ Αμίν.
Μια ενδιαφέρουσα ατάκα που επαναλαμβάναμε σε αυτά τα σεμινάρια έλεγε πως το ΠΑΣΟΚ δεν θα διαλυθεί όπως η προδικτατορική Ενωση Κέντρου, γιατί είναι ένα κόμμα «αρχών και πολιτικής που εκφράζει διαχρονικά και γνήσια το αίτημα του κοινωνικού ριζοσπαστισμού της χώρας». Μας διέφευγε βέβαια (γιατί αρνούμαστε να το παραδεχτούμε) πως ένα ιδιότυπο περονικού τύπου, εθνικό λαϊκό μόρφωμα, που στόλιζε σουρεαλιστικά τους τοίχους των γραφείων του με φωτογραφίες του Μαρξ, του Βελουχιώτη και του Γεωργίου Παπανδρέου, θα κατέρρεε πανηγυρικά μετά το θάνατο του ιδρυτή του, ειδικά μάλιστα όταν η λατρεία στο πρόσωπο του άγγιζε συμπεριφορές που συναντούσε κανείς μόνο σε τριτοκοσμικές χώρες.
Δεν κατέρρευσε όμως άμεσα. Ο Σημίτης πρώτος προσέφερε ένα εναλλακτικό αφήγημα, κρίσιμο και συσπειρωτικό (μαζί βέβαια με τη δυνατότητα διατήρησης στην εξουσία), αυτό του κοινωνικού εκσυγχρονισμού. Ο δε ΓΑΠ, ως υιός του ιδρυτή, έδωσε νέα πνοή σε αυτήν την ιδιαίτερη, βαλκανικού τύπου περονική προσωπολατρεία.
Ομως, ζούμε στην Ελλάδα και στον 21ο αιώνα. Το ΠΑΣΟΚ δεν είναι ούτε η Χαμάς ούτε το Μπάαθ της Συρίας. Και όπως ήταν φυσικό, ακολούθησε -έστω με δεκαπέντε χρόνια καθυστέρηση- την τύχη της Ενωσης Κέντρου.
Ο επίλογος αυτής της προσπάθειας νομίζω γράφτηκε στο Γαλάτσι.
Η παρουσία των ορφανών του Ακη, των κηπουρών του ΓΑΠ και κανά δυο ψεύτο εκσυγχρονιστών μαζί με μερικούς «νεκρόφιλους« Ανδρεοπαπανδρεϊκούς, στη φιέστα του μεγαλύτερου πολιτικού απατεώνα της σύγχρονης πολιτικής ιστορίας, ήταν καθοριστική.
Ο καθένας, από όλους όσους -για διαφορετικούς λόγους- συνυπήρξαν στα 30-40 χρόνια της διαδρομής του ΠΑΣΟΚ, πήρε το δρόμο του πια και προσεγγίζει αυτό που αισθάνεται πιο κοντά στις πολιτικές, ιδεολογικές και αξιακές του αντιλήψεις, από αυτά που υπάρχουν γύρω του.
Υπάρχει το ΚΙΝΑΛ, θα πούνε κάποιοι. Οπως υπήρχαν (ίσως υπάρχουν ακόμα) και το Κόμμα Φιλελεύθερων, 70-80 χρόνια μετά τους Βενιζέλους, η ΕΔΗΚ, 40 χρόνια μετά από τον Μαύρο και τον Ζίγδη.
Για να υπάρξει μέλλον σε αυτό τον χώρο, πρέπει να υπάρξει σαφής διατύπωση αυτόφωτης σοσιαλδημοκρατικής πρότασης, που θα απαντά σε σύγχρονα, σημερινά ερωτήματα της κοινωνίας και της χώρας και κυρίως θα ορίζει, χωρίς ταμπού προκαταλήψεις και ιδεοληψίες, τι σημαίνει προοδευτικός σήμερα! Και βέβαια, κάποιος πολιτικός με αξιοπιστία και στιβαρή παρουσία που θα υποστηρίξει όλα αυτά.
Δεν θα πω καλή αντάμωση, σύντροφοι, γιατί ούτε θέλω ούτε πρόκειται πολιτικά να ανταμώσουμε ξανά. Η σχέση μας αναβαθμίστηκε: από εσωκομματικοί αντίπαλοι γίνατε πλέον πολιτικοί, ιδεολογικοί και κοινωνικοί. Θα προσέθετα και πολιτισμικοί, αλλά αυτό είσαστε πάντα.

 

* Ο Γιώργος Σακελλίων είναι ιατρός-αναισθησιολόγος, τέως γ.γ. Νέας Γενιάς επί ΠΑΣΟΚ.