Ολοι οι υποψήφιοι δήμαρχοι, ο καθένας με τον τρόπο του, πιστεύω ότι αγαπούν την πόλη που ζουν. Πρόθεσή τους είναι να συμβάλουν στη βελτίωση της ποιότητας ζωής. Ολες οι απόψεις και οι προτάσεις αξίζει να γίνουν αντικείμενο συζήτησης, καθώς κάθε μία μπορεί να είναι αξιοποιήσιμη περισσότερο ή λιγότερο. Οι διαφορετικές απόψεις είναι πλούτος, όταν αξιοποιούνται και βοηθούν στην καλύτερη επεξεργασία των θεμάτων και των προβλημάτων. Είμαστε συμπολίτες και όχι εχθροί.
Κανένας δεν είναι σωτήρας, κανένας δεν είναι προδότης. Απλά υπάρχουν διαφορετικές προσεγγίσεις και διαφορετικές εκτιμήσεις. Πολλά από αυτά που ευαγγελίζονται οι υποψήφιοι είναι κοινά και αρκετά διαφορετικά. Κάποια θα αποδειχθούν σωστά, κάποια λάθος. Μέσα από τον διάλογο και την επεξεργασία των προτάσεων, συνήθως αναδεικνύεται το σωστό, αλλά ίσως και όχι. Μπορεί να χρειάζεται χρόνος. Ολοι έχουν ιδέες και μάλιστα πολλές. Προκειμένου να επιλεγούν οι ρεαλιστικές, πρέπει να εκτιμηθούν από την επιστημονική κοινότητα. Κάθε πρόβλημα πρέπει να μελετηθεί επιστημονικά και να επιλεγεί πολιτικά. Οι ρόλοι είναι διακριτοί. Οι επιστήμονες μελετούν και προτείνουν τις ενδεδειγμένες λύσεις και οι υπεύθυνοι πολιτικοί επιλέγουν αυτή που εκτιμούν ως εφαρμόσιμη.
Ολα τα παραπάνω είναι κοινή λογική. Ετσι λειτουργεί η ζωή. Το ζούμε καθημερινά στα μικρά κοινωνικά συστήματα. Ποια οικογένεια θα μπορούσε να επιβιώσει, ποια σχολική μονάδα θα μπορούσε να αποδώσει, ποια επιχείρηση θα μπορούσε να επιτύχει αν τα μέλη της κατηγορούσαν το ένα το άλλο; Αν προσπαθούσαν να απαξιώσουν το ένα μέλος το άλλο, για να λάβει αξία αυτός που κατηγορεί. Τα ξέρουν όλα αυτά οι υποψήφιοι δήμαρχοι. Πολύ πιθανόν να συμφωνούν οι περισσότεροι. Αλλά πράττουν διαφορετικά. Γιατί άραγε;
Κάποτε ρώτησα κάποιους δημοτικούς συμβούλους. Γιατί, αφού συμφωνείτε με την πρόταση της αντίπαλης παράταξη, δεν την ψηφίζετε; Η απάντηση με προβλημάτισε. Δεν είναι δυνατόν να φανεί ότι επικροτούμε πρόταση των αντιπάλων μας.
Σε μία ανάλογη περίπτωση, όταν εξέφρασα την απορία, γιατί οι αντιδήμαρχοι της ίδιας παράταξης δεν συνεργάζονται να διαμορφώσουν ένα πλαίσιο ενδυνάμωσης, εκπαίδευσης, αξιολόγησης και συντονισμού των εθελοντικών συλλόγων, η απάντηση του τότε δημάρχου ήταν παρόμοια. Ο αντίπαλος πλέον και η απαξίωση του αντιπάλου ευρισκόταν μέσα στην ίδια παράταξη.
Το όνειρο του ενεργού πολίτη είναι όχι να αλλάξουν χρώμα τα μάτια, αλλά τρόπο να κοιτάζουν. Γιατί αν αλλάξει ο τρόπος που κοιτάζουν οι υποψήφιοι, τότε υπάρχει δυνατότητα, αντί για αντιπάλους ανίκανους, να βλέπουν συμπολίτες που μπορούν και αυτοί να συμβάλουν στη βελτίωση της ζωής της πόλης. Η απλή αναλογική από μόνη της δεν είναι σίγουρο ότι θα οδηγήσει σε συνεργασίες. Ο εξαναγκασμός σε συμφωνίες, οι συναλλαγές, οι συμβιβασμοί, η συμμόρφωση σε πιέσεις, καραδοκούν για να καταστρέψουν τις ελπίδες συνεργασίας.
Γνωρίζουμε πολύ καλά ότι αν συζητήσουν άνθρωποι με τελείως φαινομενικά διαφορετικές απόψεις, θα ανακαλύψουν πολλά κοινά σημεία που θα τους διευκολύνουν να πραγματώσουν μέρος των σχεδίων τους. Μέσα από μία μικρή κοινή πορεία θα ανακαλύψουν και άλλες κοινές ιδέες, που θα τις προσφέρει η ζωή και θα κάνουν και άλλα βήματα.
Οι ενεργοί πολίτες ονειρευόμαστε να αξιοποιηθούν όλοι στην πόλη. Δεν μιλάμε για ταύτιση, αλλά συμπόρευση σε μερικά, τα οποία όμως θα αποτελούν μία βάση πάνω στην οποία θα χτίζουμε. Κάτι που θα προέρχεται από πολλούς και θα έχει συνέχεια. Πάνω σε αυτό θα συνεχίσουν οι επόμενοι. Για να σταματήσει κάποτε ο ένας να καταστρέφει ότι φτιάχνει ο άλλος. Να σταματήσει η αξιολόγηση των δημόσιων προσώπων να γίνεται από την απαξίωση, αλλά μέτρο αξιοσύνης να είναι η συμβολή του καθένα στην συνεργασία και στην κοινή πορεία. Στην οικοδόμηση, όχι στην κατεδάφιση.
Να σταματήσει ο ανταγωνισμός και ο εγωκεντρισμό που ταλανίζει την κοινωνία και να προάγεται η άμιλλα. Στόχος μου είναι να γίνω καλύτερος. Να γίνεις όμως και συ καλύτερος. Γιατί αν γίνεις καλύτερος έχω ελπίδες και εγώ να γίνω καλύτερος. Αν, όμως, σε εμποδίζω να γίνεις καλύτερος, τότε καταστρέφω και αδικώ και τον εαυτό μου. Αυτή είναι οπισθοδρόμηση. Είναι ένας τρόπος ζωής που οδηγεί σε καταστροφικές προσωπικές και κοινωνικές συμπεριφορές, όπως και αυτές των εξαρτήσεων.
Οι μαγικές λέξεις του άλλου τρόπου ζωής είναι η συνεργασία, η επικοινωνία, η αλληλεγγύη.
Η εμπειρία μας μέχρι τώρα, μάς έχει δείξει ότι σε κάθε χώρο παραταξιακό αλλά και κομματικό, υπάρχουν πολίτες που σκέφτονται και λειτουργούν με αυτό το πνεύμα. Είναι όμως μειοψηφία και αποτελούν το περιθώριο του κάθε χώρου και της κοινωνίας. Το όνειρό μας είναι να γίνουν περισσότεροι, γιατί τότε θα έχουμε μία ευκαιρία να ανοίξουμε παράθυρα στους τοίχους που έχουν χτίσει ανάμεσά μας και να γκρεμίσουμε τους τοίχους, για να δούμε ολόκληρο τον ουρανό. Ο άνθρωπος εξελίχθηκε γιατί μπόρεσε από το ξεκίνημά του να συνεργασθεί και να φτιάξει κοινότητες.
Ας ξαναχτίσουμε λοιπόν τη σύγχρονη κοινωνία μας, γιατί μας αφορά.
*Ο Βασίλης Πασσάς είναι ιατρός και υπεύθυνος Επιστημονικής Επιτροπής ΠΡΟΤΑΣΗΣ, κίνησης για έναν άλλο τρόπο ζωής.
