Οι μύες υποφέρουν από το πέρασμα του χρόνου γιατί τα κύτταρά τους χάνουν σταδιακά τη βασική πηγή ενέργειας (τα μιτοχόνδρια), με αποτέλεσμα να φθίνει η δύναμη, η αντοχή και ο αριθμός τους.
Μέχρι πρότινος οι επιστήμονες πίστευαν ότι η φθορά αυτή είναι μη αναστρέψιμη, αλλά νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε προ ημερών στην επιθεώρηση «Cell Metabolism» κατέληξε στο συμπέρασμα ότι μερικά είδη ασκήσεων μπορεί να την επιδιορθώσουν ώς έναν βαθμό.
Αν και τα οφέλη της γυμναστικής στην υγεία είναι καλά τεκμηριωμένα, οι ειδικοί γνωρίζουν απρόσμενα λίγα για τις επιδράσεις της σε κυτταρικό επίπεδο και ανά ηλικία. Ετσι, επιστήμονες από την Κλινική Μάγιο, στο Ρότσεστερ της Μινεσότα, εξέτασαν τα μυϊκά κύτταρα 72 υγιών αλλά με καθιστική ζωή ανδρών και γυναικών, με ηλικίες κάτω των 30 και άνω των 64 ετών.
Κατά την έναρξη της μελέτης οι επιστήμονες κατέγραψαν την αεροβική κατάστασή τους, τα επίπεδα γλυκόζης (σακχάρου) στο αίμα καθώς και τη δραστηριότητα των γονιδίων και τη μιτοχονδριακή υγεία των μυϊκών κυττάρων τους.
Η γυμναστική
Στη συνέχεια, τους χώρισαν στην τύχη σε τέσσερις ομάδες, οι τρεις από τις οποίες έπρεπε να ακολουθήσουν συγκεκριμένα προγράμματα γυμναστικής:
* Το πρώτο ήταν έντονη προπόνηση με βάρη αρκετές φορές την εβδομάδα.
* Το δεύτερο ήταν σύντομη, διακοπτόμενη προπόνηση σε στατικό ποδήλατο τρεις φορές την εβδομάδα (οι εθελοντές έπρεπε να κάνουν πετάλι με δύναμη για 4 λεπτά, να ξεκουραστούν για 3 λεπτά και να επαναλάβουν τον κύκλο).
* Το τρίτο ήταν στατική ποδηλασία με μέτριο ρυθμό επί 30 λεπτά δύο φορές την εβδομάδα και ελαφρά βάρη τις υπόλοιπες ημέρες.
Οι εθελοντές της τέταρτης ομάδας (ομάδα ελέγχου) δεν έπρεπε να γυμναστούν.
Τα αποτελέσματα
Επειτα από 12 εβδομάδες οι επιστήμονες επανέλαβαν τα εργαστηριακά τεστ διαπιστώνοντας πως όσοι εθελοντές είχαν γυμναστεί είχαν παρουσιάσει βελτιώσεις στη φυσική κατάσταση και την ικανότητα του οργανισμού τους να ρυθμίζει το σάκχαρο.
Παρατήρησαν επίσης ορισμένες αναμενόμενες διαφορές: τα οφέλη στη μυϊκή μάζα και τη δύναμη ήταν περισσότερα για τους εθελοντές που έκαναν μόνο βάρη, ενώ όσοι είχαν κάνει διακοπτόμενη προπόνηση είχαν μεγαλύτερη βελτίωση στην αντοχή τους.
Εν τούτοις, υπήρχαν μερικές απρόσμενες διαφορές στη δραστηριότητα των γονιδίων και τη μιτοχονδριακή υγεία των κυττάρων τους.
Από τους νεαρούς εθελοντές, όσοι έκαναν διακοπτόμενη προπόνηση παρουσίασαν αλλαγή στα επίπεδα δραστηριότητας 274 γονιδίων έναντι 170 γονιδίων όσων έκαναν ήπια προπόνηση και 74 μόνο βάρη. Αντίστοιχα, από τους μεγαλύτερης ηλικίας εθελοντές όσοι έκαναν διακοπτόμενη προπόνηση παρουσίασαν αλλαγή στη λειτουργία σχεδόν 400 γονιδίων έναντι 33 με βάρη και 19 με μέτρια άσκηση.
Το σημαντικότερο είναι πως πολλά από τα γονίδια που άλλαξαν δραστηριότητα, ιδίως στα κύτταρα όσων είχαν κάνει διακοπτόμενη προπόνηση, επηρεάζουν την ικανότητα των μιτοχονδρίων να παράγουν ενέργεια, σημειώνουν οι ερευνητές στο άρθρο τους.
Επιπλέον, σε όσους είχαν κάνει διακοπτόμενη προπόνηση παρατηρήθηκε αύξηση στον αριθμό και στην υγεία των μιτοχονδρίων και αυτό ήταν ιδιαιτέρως εμφανές στους ηλικιωμένους ποδηλάτες.
«Είναι σαν να “διορθώθηκε” με τη διακοπτόμενη προπόνηση η σχετιζόμενη με την ηλικία έκπτωση της υγείας των μυϊκών κυττάρων», δήλωσε στην εφημερίδα New York Times ο επικεφαλής ερευνητής δρ Sreekumaran Nair, καθηγητής Ενδοκρινολογίας στην Κλινική Μάγιο.
«Μάλιστα, τα κύτταρα των ηλικιωμένων εθελοντών αντιδρούσαν με μερικούς τρόπους πιο έντονα στη διακοπτόμενη προπόνηση απ’ ό,τι τα κύτταρα των νεότερων εθελοντών, και αυτό είναι μία ακόμα απόδειξη ότι ποτέ δεν είναι αργά για να αρχίσει κάποιος να γυμνάζεται».
