Σήμερα είναι η Παγκόσμια Ημέρα του Περιβάλλοντος. Να ζήσεις Περιβάλλον και Χρόνια Πολλά. Φυσιολογικά τώρα θα έπρεπε να ακολουθήσουν μερικές παράγραφοι με τις οποίες θα δηλώναμε υπέρ. Αυτό επιβάλλουν οι Παγκόσμιες Ημέρες. Να δηλώνεις υπέρ του σκοπού και ανήσυχος για τους κινδύνους. Και την επομένη να κάνεις τα αντίστοιχα για το τιμώμενο αντικείμενό της.
Η αλήθεια είναι ότι η Ημέρα του Περιβάλλοντος έχει πιάσει κάποιο τόπο. Κάτι τέτοιες ημέρες εφορμούν ομάδες ευαισθητοποιημένων πολιτών στο πλαίσιο καθιερωμένων ή έκτακτων πρωτοβουλιών και καθαρίζουν ακτές και ρεματιές. Βαθμιαία, η έξοδος αυτή κτίζει κουλτούρα και ανακλαστικά. Βλέπεις όλο και περισσότερο κόσμο γύρω να φροντίζει τις παραλίες και γενικά έχει κερδίσει έδαφος η ιδέα της έμπρακτης μέριμνας. Πέρα από κούφιες μεγαλοστομίες, καλό είναι να παίρνουμε και κανένα φαράσι.
Η περιβαλλοντική ιδέα δεινοπάθησε αρκετά στη χώρα, αφενός λόγω ακροτήτων ή γραφικοτήτων από αυτόκλητους οικολόγους, αφετέρου λόγω χαμηλής οικολογικής συνείδησης στην κοινωνία. Αμφότερες οι στάσεις έχουν δύο κοινούς τόπους: Εναν ιδιαίτερο ψυχισμό δύο όψεων, εκατέρωθεν, και την άγνοια. Οι ψυχικές ιδιαιτερότητες (υπερευαισθησία και λανθάνουσα μισανθρωπία από τη μια- συμπλεγματική αποστροφή έναντι της αναβάθμισης επιπέδου, από την άλλη) ανακυκλώνονται. Στον τομέα της άγνοιας έχει γίνει πρόοδος, χάρη στα μέσα ενημέρωσης κυρίως, τα οποία αντιλήφθηκαν μια στροφή του ενδιαφέροντος του κοινού για θέματα οικολογίας (επίσης, θέματα υγείας, άσκησης, διατροφής, μαγειρικής, τουρκικών σίριαλ, τηλε-ρεάλιτι) και προσαρμόστηκαν, άλλοτε με ύλη ουσίας είτε με κοινοτοπίες και προβλέψιμα, ανιαρά αφιερώματα. Αλλά και πάλι υστερούμε σε κατάρτιση.
Σήμερα, Παγκόσμια Ημέρα ξανά, το βάρος μας θα πέσει στην κλιματική αλλαγή. Εχει γίνει τρόμος του συρμού η συγκεκριμένη υπόθεση, κάτι που ενέχει και μια ποιητική, αλτρουιστική, ιδεαλιστική διάθεση. Οσοι ανησυχούν και καταγγέλλουν, σκέφτονται τον κόσμο μετά από αυτούς, βλέπουν τον εφιάλτη μιας ζοφερής κλιματολογικής πραγματικότητας η οποία θα επηρεάσει τις καλλιέργειες, τη διαβίωση, τα διαθέσιμα νερά, την ασφάλεια των άστεων, τη βιωσιμότητα στην ύπαιθρο, τις ζωτικές υποδομές, όλες τις παραμέτρους της καθημερινότητας, της ανθρώπινης δραστηριότητας και του πολιτισμού. Αλλά αυτό θα γίνει πράγματι;
Σου φαίνεται πολύ δύσκολο να πιστέψεις ότι οι εξατμίσεις και τα κλιματιστικά παράγουν τόσα απόβλητα που επηρεάζουν την ατμόσφαιρα σε έκταση τέτοια που να ανεβάζει θερμοκρασίες. Αφού ανεβαίνει η θερμοκρασία, γιατί ο Μάιος ήθελε μπουφάν; Η υδρόγειος περιλαμβάνει τεράστιες φυσικές και υδάτινες εκτάσεις. Εξέλιπε μέσα σε λίγες δεκαετίες η ικανότητά τους να λειτουργούν ως καθαριστήρια του αέρα; Η ατμόσφαιρα πάνω από τη γη πολλαπλασιάζεται γεωμετρικά σε όγκο ανεβαίνοντας προς τον θόλο όπου ρυθμίζεται ο κλιματολογικός παράγοντας. «Ακούνε» πράγματι τα υψηλά εκείνα δώματα σε τέτοιο καθοριστικό βαθμό τα ταπεινά μας, έστω και εργώδη περιβαλλοντικά εγκλήματα; Πετάει ένα αεροπλάνο και φονεύει τα παγόβουνα;
Οι επιστήμονες είναι για πρώτη φορά καταφατικοί, και μάλιστα επικαλούνται στοιχεία. Πρόκειται για τεκμήρια ή για στατιστικές; Η στατιστική καταγράφει, δεν αποδεικνύει. Εσύ παραμένεις δύσπιστος και άρα ίσως και αυτοκαταστροφικά και ξεροκέφαλα αισιόδοξος: Μπορεί και να πρόκειται για ένα περιστασιακό τέρμινο. Ο καιρός δεν ήταν ποτέ σταθερός και ομοιόμορφος στις ενδιάμεσες χρονικές κλίμακες της ιστορίας του γεροπλανήτη. Υπήρξαν ανά τις χιλιετίες και περίοδοι με πληγές του Φαραώ ή ανωμαλίες για τις οποίες καλείτο ο Ηρακλής σαν μεγαλοϋδραυλικός ή εξολοθρευτής της οικουμένης, χωρίς να έχουμε διοξείδια να ασχημονούν κατά του όζοντος.
Βέβαια, οι κλιματικές περίοδοι δεν είναι αστεία υπόθεση. Σου ξημερώνει μια φάση παγετώνων που μπορεί να κρατήσει κάμποσες χιλιάδες χρόνια. Εκεί, τι μπορεί να έφταιξε; Οχι ο άνθρωπος πάντως ο οποίος ούτε το τσιγάρο δεν είχε αρχίσει ακόμα. Δεν έχουμε διερωτηθεί μήπως ο ανθρώπινος πολιτισμός και ο άνθρωπος ως είδος, δεν είναι παρά ένα καπρίτσιο των καλών διαθέσεων του καιρού. Επιασε μια καλοκαιρία για 30.000 χρόνια και έκανε το είδος μας την εκδρομή του. Βγήκε από το νερό, όπου ζούσε ως ψάρι, ξεψάρισε, άρχισε να πιθηκίζει, βγήκαν φρούτα, σηκωθήκαμε στα δύο πόδια για να κόψουμε κανένα μήλο, θύμωσε ο θεός, μας έδιωξε από τον παράδεισο, αρχίσαμε να καλλιεργούμε τη γη, στείλαμε τα παιδιά μας στο πανεπιστήμιο, ανακαλύψαμε τον εσπρέσο, βάλαμε τους φοιτητές μας να μεταφέρουν τον καφέ με μηχανάκια. Χάσαμε τόσα πολλά, τα τελευταία χρόνια. Ας μη χάσουμε και τα παγόβουνα του Βόρειου Πόλου. Τα βλέπεις να λιώνουν και σκεβρώνει η ψυχή σου. Καθώς λιώνουν κινούνται κιόλας. Δεν το έχει σε τίποτα να δούμε κανένα παγόβουνο να έρχεται και να μας κρύβει την Παλιοβούνα.
Ανησυχούμε λοιπόν για το περιβάλλον και ορθά. Ο άνθρωπος θέλει να ζήσει το είδος του. Είμαστε ζώο της ευθύνης, αντίθετα με τα άλλα θηλαστικά που είναι εντελώς ανεύθυνα και εκνευριστικά αμέριμνα. Βλέπεις έναν σκύλο να κοιμάται τριάντα φορές την ημέρα και εσύ δεν μπορείς να κλείσεις πεντάωρο από την αγωνία για το έτος 2121. Θα γιορτάσουμε 300 χρόνια από τον ξεσηκωμό; Θα αντέχεται η φουστανέλα στον καύσωνα των 45ο της 25ης Μαρτίου; Την ίδια στιγμή, βέβαια, δεν παύουμε να ανεχόμαστε την κυκλοφοριακή αναρχία, που παράγει τοξικά φορτία, που τα εισπνέεις στην κατοικία σου και τον χώρο της δουλειάς σου είκοσι ώρες την ημέρα. Αυτό δεν είναι ζήτημα Περιβάλλοντος, με Π κεφαλαίο, αλλά περιβάλλοντος με π μικρό. Τρεις μήνες δημοτικές εκλογές είχαμε, ένας συνδυασμός δεν έβαλε στο πρόγραμμά του πρόβλεψη όποιος διπλοπαρκάρει να του παίρνουμε τις πινακίδες γιατί στενεύει τους δρόμους και αυξάνει τη ρύπανση. Τουλάχιστον οι φάλαινες, θα σωθούνε. Θα βγούνε κάποτε από το νερό, θα αδυνατίσουν στα γυμναστήρια όπου γίνεται χαλασμός τέτοιο καιρό, θα γίνουν άνθρωποι και θα τους χωράει το τζιν τους. Θα ξαναζήσουμε, μην ανησυχείτε.
ΠΗΓΗ
