Η μετατροπή πολλών κακουργημάτων σε πλημμελήματα αναμένεται να οδηγήσει περίπου 4.500 κακουργηματικές διώξεις στο αρχείο. Χιλιάδες διώξεις για κλοπές, υπεξαιρέσεις, απάτες και απιστία κατά του Δημοσίου θα εξαφανιστούν.. • Κανένας κλέφτης ή απατεώνας δεν θα διώκεται πια αν ο παθών δεν υποβάλει έγκληση. Ο αστυνομικός π.χ. που θα βλέπει κάποιους να κλέβουν ένα κατάστημα ή ένα αυτοκίνητο ή ένα σπίτι που απουσιάζουν οι ιδιοκτήτες του δεν θα μπορεί να παρέμβει και να τους συλλάβει αφού θα λείπει η έγκληση του παθόντος.
Αν επίσης ένας δήμαρχος κλέβει τον δήμο του, αυτός πρέπει να υποβάλει καταγγελία κατά του εαυτού του για να διωχθεί! Γιατί ο νέος Κώδικας προβλέπει ότι το αδίκημα της απιστίας κατά του Δημοσίου διώκεται μόνο κατ’ έγκληση.
• Για ανθρωποκτονίες από αμέλεια με πολλά θύματα η ανώτερη ποινή φυλάκισης των δέκα ετών μειώνεται σε μόλις πέντε. Όταν κάποιοι κατασκευάζουν βόμβες μολότοφ για να διαπράξουν εμπρησμούς ή ακόμα και δολοφονίες (κατάστημα Μαρφίν), αυτοί θα διώκονται για πλημμέλημα και πιθανότατα θα καταδικάζονται σε παροχή κοινωφελούς εργασίας, δηλαδή σε τίποτα, αφού το κράτος δεν διαθέτει σχετικές δομές. Όσοι έχουν καταδικαστεί για κατασκευή τέτοιων βομβών θα αφεθούν ελεύθεροι.
Στον νέο Ποινικό Κώδικα και το νέο Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, που κατατέθηκε στην βουλή, παρ’ όλες τις θετικές ρυθμίσεις που προτείνει, ενέχει και τον κίνδυνο να ενισχύσει την αίσθηση ατιμωρησίας και αδικίας, με ό,τι αυτό συνεπάγεται στην κοινωνία και στην πολιτική σκηνή. Προτείνει, μεταξύ άλλων, εγκλήματα όπως η κλοπή, η απάτη, η υπεξαίρεση και η απιστία να διώκονται μόνο κατόπιν μήνυσης του θύματος, όχι αυτεπαγγέλτως. Η πολιτεία, δηλαδή, απομακρύνεται από το έγκλημα, απεμπολώντας την ευθύνη της να υπερασπίζεται τα θεμελιώδη συνταγματικά δικαιώματά του πολίτη. Τώρα θα τον αναγκάζει να επωμισθεί ο ίδιος την ευθύνη της δίωξης του παραβάτη. Δεν θέλει πολλή σκέψη για να καταλάβουμε ότι πολλά θύματα είτε θα επιλέξουν να μην προβούν σε μηνύσεις επειδή φοβούνται ότι είναι μάταιος κόπος είτε θα φοβηθούν τα αντίποινα, μιας και η τύχη του παραβάτη θα εξαρτάται από τη δική τους μήνυση και μόνο. Πόσοι πολίτες θα εμπιστευθούν την πολιτεία όταν ο κλέφτης, ο απατεώνας ή όποιος άλλος τους απειλήσει;
Αναγκάζοντας τον πολίτη να επωμισθεί και αυτό το βάρος – μαζί με ρυθμίσεις που οδηγούν στην ατιμωρησία για πολλά αδικήματα – η πολιτεία όχι μόνο δεν υπερασπίζεται την κοινωνική γαλήνη, αλλά, αντιθέτως, την υπονομεύει. Αφήνει τον πολίτη έκθετο, ενθαρρύνοντας έτσι και την εγκληματικότητα και την αίσθηση ότι δεν υπάρχει Δικαιοσύνη. Η οργή και η επακόλουθη στροφή προς την αυτοδικία ενισχύουν τις πολιτικές δυνάμεις που βασίζουν την επιρροή τους στη θέληση για αυτοδικία. Ο σοφός Σόλων σημείωσε ότι δικαιοσύνη υπάρχει μόνο όταν ουδείς αδιαφορεί για την αδικία. Εμείς, ως πιο σοφοί, σκοπεύουμε να αποσύρουμε την πολιτεία από το πλευρό του πολίτη, να τον αφήσουμε μόνο εναντίον του εγκλήματος.
Προς τίνος το όφελος;
Η Ένωση Εισαγγελέων Ελλάδος είχε εστιάσει την κριτική της σε τρία ζητήματα:
Πρώτον, στο ότι εγκλήματα υψηλής κοινωνικής απαξίας και προσβολής θεμελιωδών συνταγματικών ατομικών δικαιωμάτων που διαχρονικά διώκονται αυτεπαγγέλτως όπως η κλοπή, η απάτη, η υπεξαίρεση, η απιστία κ.α.., με τις νέες ρυθμίσεις θα διώκονται μόνον μετά την υποβολή μήνυσης (δίωξη κατ’ έγκληση).
Δεύτερον, ότι με οριζόντιο και «υπερθετικά προς το επιεικέστερο» τρόπο γίνεται μετάπτωση κακουργηματικής φύσης διατάξεων του ποινικού κώδικα (κλοπή κατ’ επάγγελμα, διακεκριμένες περιπτώσεις απάτης κατ’ επάγγελμα, πλαστογραφίας κατ’ επάγγελμα, υπεξαίρεσης από εντολοδόχο κ.ά.), αλλά και ειδικών ποινικών νόμων (φοροδιαφυγή και λαθρεμπορία τελεσθείσες προ της 31/3/2011, κλοπή και υπεξαίρεση αρχαίων μνημείων, παράβαση Ν.2121/93 «περί πνευματικής ιδιοκτησίας», μεταφορά, προώθηση και διευκόλυνση διαμονής υπηκόων τρίτης χώρας, ρύπανση περιβάλλοντος κ.ά.) σε πλημμελήματα.
Τρίτον, ότι καταργούνται επιβαρυντικές περιστάσεις αξιόποινων πράξεων και την ίδια στιγμή αναγνωρίζονται ελαφρυντικά για στοιχεία που δεν άπτονται της προσωπικότητας του δράστη, αλλά έχουν να κάνουν με την αποκλειστική ευθύνης της πολιτείας(υπέρβαση εύλογων χρονικών ορίων δίκης),
Πέραν της Ένωσης Εισαγγελέων Ελλάδος έγκριτοι νομικοί έχουν με νοερό τρόπο και με παραδείγματα αναδείξει τις προβληματικές ρυθμίσεις που πρότεινε η κυβέρνηση.
Σύμφωνα με αυτούς:
Αδικήματα που τελέσθηκαν μέχρι την ισχύ του νέου κώδικα και εκκρεμεί η εκδίκαση τους θα αντιμετωπιστούν με τις ηπιότερες διατάξεις του νέου κώδικα.
Το αποτέλεσμα θα είναι η σχεδόν ατιμωρησία εγκληματιών και η μαζική τους έξοδο εκ των φυλακών.
Ο νέος Ποινικός Κώδικας δέχεται ότι υπάρχουν μόνο δύο είδη ποινικών αδικημάτων, τα κακουργήματα και τα πλημμελήματα και καταργεί τα πταίσματα.
Με την κατάργηση των πταισμάτων, οι βαρύτερες παραβατικές συμπεριφορές θα διώκονται σε βαθμό πλημμελήματος, οι δε ελαφρότερες διοικητικά. Συνεπώς με τη θέσπιση του νέου Ποινικού Κώδικα όλες οι, σε βαθμό πταίσματος, πράξεις, ακόμη και για αυτές, που δεν έχουν καταστεί τελεσίδικες οι σχετικές καταδικαστικές αποφάσεις θα θεωρηθούν μη αξιόποινες πράξεις και θα τεθούν στο αρχείο.
Πρακτικά τι σημαίνουν τα παραπάνω;
Ότι υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να βγουν «λάδι» όλοι όσοι εμπλέκονται σε βαριές υποθέσεις διαφθοράς (βλέπε Λαυρεντιάδης, Ρέστης, Μαρτίνης και πολλοί άλλοι) και να πέσουν στα μαλακά…
