Η Γαλλία σε θεσμική και οικονομική δίνη. Η ώρα της πολιτικής αποχώρησης του Εμανουέλ Μακρόν
Η Γαλλία, μία από τις θεμελιώδεις δυνάμεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, βρίσκεται αντιμέτωπη με μια κρίση που ξεπερνά τα όρια της απλής οικονομικής δυσχέρειας. Το Παρίσι βυθίζεται σε ένα σύνθετο πλέγμα θεσμικής αστάθειας και δημοσιονομικής αποσύνθεσης, ενώ η πολιτική νομιμοποίηση του Προέδρου Εμανουέλ Μακρόν φθίνει δραματικά. Το ερώτημα δεν είναι πλέον αν η Γαλλία μπορεί να συνεχίσει με αυτόν τον πολιτικό ηγέτη, αλλά πόσο γρήγορα θα πρέπει να υπάρξει μια ομαλή μετάβαση εξουσίας.
Οικονομική κρίση
και δημοσιονομική αποτυχία
Η οικονομία της χώρας επιβαρύνεται από διευρυνόμενα ελλείμματα, έναν κρατικό προϋπολογισμό που μοιάζει να λειτουργεί «με δανεικά» και ένα δημόσιο χρέος που ξεπερνά κατά πολύ τα όρια βιωσιμότητας που ορίζουν τα ευρωπαϊκά κριτήρια του Μάαστριχτ. Η πολιτική λιτότητας, οι ανεπαρκείς διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και η κοινωνική αναταραχή έχουν καταστήσει το οικονομικό μοντέλο της Γαλλίας δυσλειτουργικό. Η ανικανότητα της κυβέρνησης να ανακτήσει την εμπιστοσύνη των αγορών και των πολιτών τροφοδοτεί σενάρια ακόμα και για μελλοντική προσφυγή στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο — ένα σενάριο που, αν πραγματοποιηθεί, θα συνιστά ιστορικό πλήγμα όχι μόνο για το Παρίσι αλλά και για ολόκληρη την Ευρωζώνη.
Παράλληλα, το θεσμικό οικοδόμημα της Πέμπτης Γαλλικής Δημοκρατίας, που στηρίζεται σε έναν ημι-προεδρικό χαρακτήρα, δοκιμάζεται. Ο εκλογικός νόμος, με τον διπλό γύρο ψηφοφορίας για την εκλογή του Προέδρου, θεωρητικά προσφέρει σταθερότητα. Στην πράξη, όμως, οδήγησε σε έναν Πρόεδρο που εξελέγη χωρίς πραγματική κοινωνική συναίνεση, περισσότερο ως επιλογή έναντι ακραίων εναλλακτικών παρά ως θετική εντολή εμπιστοσύνης. Σήμερα, αυτή η «αρνητική νομιμοποίηση» καταρρέει, με τους Γάλλους να εκφράζουν ανοιχτά την αποστροφή τους προς έναν ηγέτη που θεωρούν αποκομμένο από την κοινωνική πραγματικότητα.
Η πιθανή ένταξη της Γαλλίας σε ένα πρόγραμμα «διάσωσης» από το ΔΝΤ θα συνιστούσε σεισμικό σοκ για την Ευρώπη. Μια τέτοια εξέλιξη θα αμφισβητούσε την αξιοπιστία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, θα υπονόμευε το κοινό νόμισμα και θα άνοιγε τον δρόμο για ανεξέλεγκτες φυγόκεντρες τάσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Μια χώρα-πυλώνας, όπως η Γαλλία, σε κατάσταση χρηματοδοτικής επιτήρησης θα αποτελούσε όχι μόνο οικονομικό αλλά και πολιτικό κατακλυσμό για το ευρωπαϊκό εγχείρημα.
Η εικόνα είναι ξεκάθαρη: ο Εμανουέλ Μακρόν έχει απολέσει την εμπιστοσύνη της κοινωνίας, των θεσμών και των αγορών. Ο χρόνος της πολιτικής του αποχώρησης δεν είναι ζήτημα προσωπικής φιλοδοξίας, αλλά εθνικής και ευρωπαϊκής ανάγκης. Η Γαλλία χρειάζεται μια νέα πορεία, μια νέα κοινωνική συμφωνία και μια ηγεσία που θα επαναφέρει τη σταθερότητα. Γιατί χωρίς σταθερή Γαλλία, η Ευρώπη κινδυνεύει να βρεθεί σε τροχιά αποσταθεροποίησης που κανείς δεν μπορεί να προβλέψει πού θα οδηγήσει.
