Το μεταναστευτικό και η εθνική μας ακινησία

Η Ελλάδα βρίσκεται ξανά αντιμέτωπη με ένα κύμα μεταναστευτικών ροών που δεν είναι ούτε «τυχαίο» ούτε «παροδικό». Είναι αποτέλεσμα συγκεκριμένων πολιτικών και, κυρίως, της αδυναμίας της σημερινής κυβέρνησης να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων. Την ώρα που η Τουρκία εργαλειοποιεί το μεταναστευτικό και προωθεί, συστηματικά και μεθοδευμένα, χιλιάδες ανθρώπους προς τα σύνορά μας, η Αθήνα απαντά με ημίμετρα, με επικοινωνιακά τεχνάσματα και με μια εξωτερική πολιτική που δεν πείθει κανέναν.

Η κυβέρνηση δείχνει ικανοποιημένη απλώς και μόνο με την «ευρωπαϊκή συμπάθεια». Όμως η Ευρώπη δεν συγκινείται με ευχολόγια. Η Ευρώπη κοιτά τα συμφέροντά της. Και όταν η Ελλάδα δεν απαιτεί, όταν δεν έχει στρατηγικό σχέδιο, τότε μένει θεατής στις εξελίξεις. Δεν είναι τυχαίο ότι η Τουρκία εξασφαλίζει, βήμα το βήμα, πολιτικά και οικονομικά ανταλλάγματα, παρουσιάζεται ως «ρυθμιστής» στην Ανατολική Μεσόγειο, ενώ εμείς εμφανιζόμαστε σαν δεδομένοι σύμμαχοι, χωρίς πυγμή, χωρίς διαπραγματευτική ισχύ.

Το μεταναστευτικό δεν είναι απλώς ανθρωπιστικό ζήτημα. Είναι, πρωτίστως, ζήτημα εθνικής ασφάλειας. Οι ασταμάτητες ροές αποσταθεροποιούν τις τοπικές κοινωνίες, δημιουργούν συνθήκες κοινωνικής έντασης και επιβαρύνουν δυσανάλογα την ελληνική οικονομία. Και όμως, αντί η κυβέρνηση να υψώσει φραγμό, να απαιτήσει πραγματικές ευρωπαϊκές δεσμεύσεις και να καταστήσει σαφές ότι τα σύνορά μας είναι τα σύνορα της Ευρώπης, επιλέγει να σιωπά.

Και την ίδια στιγμή, η Άγκυρα εκμεταλλεύεται την αδράνεια της Αθήνας. Ο Ερντογάν εμφανίζεται ως συνομιλητής μεγάλων δυνάμεων, διαπραγματεύεται από θέση ισχύος και κερδίζει χρόνο και χώρο. Εμείς; Εμείς απλώς παρακολουθούμε. Αυτό δεν είναι στρατηγική· είναι παραίτηση.

Η Ελλάδα χρειάζεται πολιτική που να κοιτάει στα μάτια τους εταίρους και να μιλά με σαφήνεια: τα σύνορά μας είναι αδιαπραγμάτευτα, οι ροές δεν θα περάσουν, η εργαλειοποίηση του μεταναστευτικού από την Τουρκία συνιστά υβριδική απειλή. Και αυτό δεν λέγεται μόνο στα συνέδρια ή στις δηλώσεις για εσωτερική κατανάλωση. Αυτό επιβάλλεται να υποστηριχθεί με πράξεις, με συμμαχίες, με αποφασιστικότητα.

Αν η κυβέρνηση συνεχίσει να αντιμετωπίζει το ζήτημα με λογικές «διαχείρισης», τότε πολύ σύντομα η Ελλάδα θα βρεθεί σε κατάσταση μη αναστρέψιμη. Το μεταναστευτικό θα μετατραπεί σε μοχλό πίεσης εσωτερικής αποσταθεροποίησης και η Τουρκία θα έχει επιτύχει τον στόχο της χωρίς να ρίξει ούτε μία σφαίρα.

Η χώρα χρειάζεται ηγεσία που κατανοεί τις προκλήσεις και δεν κρύβεται πίσω από προσχήματα. Η Ελλάδα οφείλει να ανακτήσει τη θέση της. Αλλιώς θα μείνει απλός θεατής σε ένα γεωπολιτικό παιχνίδι όπου όλοι οι άλλοι κερδίζουν και εμείς χάνουμε.