Σε πεδίο… ευθείας αντιπαράθεσης μετατράπηκε η τηλεδιάσκεψη των Υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ στη διάρκεια της χθεσινής χειμερινής Συνόδου της Συμμαχίας, καθώς η Τουρκία αναδεικνύεται σε πραγματικό πρόβλημα για την αποτελεσματικότητα αλλά και την συνοχή της Ατλαντικής Συμμαχίας.
Ο Τούρκος υπουργός εξωτερικών Μ. Τσαβούσογλου επιτέθηκε εναντίον των ΗΠΑ, της Γαλλίας και της Ελλάδας, ενώ προηγουμένως είχε υπάρξει μια πρωτοφανής για τα δεδομένα αλλά και ειδικά για Αμερικανός ΥΠΕΞ, επίθεση του κ. Πομπέο εναντίον της Τουρκίας και του καθεστώτος Ερντογάν. Η έντονη αντιπαράθεση Πομπέο – Τσαβούσογλου επιβεβαιώνει το βαθύ ρήγμα που έχει δημιουργηθεί μεταξύ του καθεστώτος Ερντογάν και της απερχομένης ηγεσίας αλλά και της παρούσας γραφειοκρατίας του Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Και η χθεσινή σύγκρουση βάζει την σφραγίδα της στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις και δυσκολεύει τουλάχιστον σε πρώτη φάση τις όποιες προσπάθειες καταβληθούν από τον επόμενο ΥΠΕΞ Τόνυ Μπλίνκεν για να αποκαταστήσει τις σχέσεις με την Άγκυρα.
Η αντιπαράθεση στο πεδίο του ΝΑΤΟ προδιαγράφει και το κλίμα έντασης στο οποίο γίνεται η προετοιμασία για την Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ στις 10-11 Δεκεμβρίου, που εκ των πραγμάτων θα έχει στην ατζέντα την αξιολόγηση της στάσης της Τουρκίας και την προοπτική λήψης μέτρων εναντίον της.
Στη διάρκεια της υπουργικής Συνόδου του ΝΑΤΟ, ο κ. Πομπέο τόνισε ότι η Τουρκία εναντιώνεται στις αρχές και τη λειτουργία της Συμμαχίας, υπονομεύοντας έτσι τη συνοχή της και έκανε ειδική αναφορά στις ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, τη Λιβύη, τη Συρία και το Ναγκόρνο Καραμπάχ. Χαρακτήρισε μάλιστα την απόκτηση των S400 από την Τουρκία ως «δώρο για τη Ρωσία» από ένα Νατοϊκό σύμμαχο. Ο κ. Πομπέο σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες τόνισε ακόμη ότι θα πρέπει να επανεκκινήσει ο μηχανισμός αποκλιμάκωσης, ο οποίος δεν λειτουργεί με υπαιτιότητα της Τουρκίας.
Το κλίμα είχε διαμορφωθεί από την συνέντευξη που είχε δώσει πριν από την Σύνοδο η Αμερικανίδα Μόνιμη Αντιπρόσωπος στο ΝΑΤΟ Κ.Μ. Χάτσινσον που σε συνέντευξη της είχε προειδοποιήσει την Τουρκία να «το σκεφθεί δυο φορές» πριν ενεργοποιήσει τους S400.
Η κ.Χάτσινσον δήλωσε ότι η ανάπτυξη των πυραύλων εντός του συστήματος του ΝΑΤΟ είναι απαράδεκτη και θα έχει συνέπειες για την Τουρκία και τόνισε ότι «δεν είναι αργά για την Τουρκία ώστε να ακυρώσει την συναλλαγή με την Ρωσία». Όμως η Αμερικανίδα Μόνιμη Αντιπρόσωπος είχε αναφερθεί και στον γενικότερο ρόλο της Τουρκίας λέγοντας ότι οι έρευνες της Τουρκίας σε διαφιλονικούμενες περιοχές στην Ανατολική Μεσόγειο και η εμπλοκή της στην διένεξη Αζερμπαϊτζάν – Αρμενίας είναι «προβληματικές» για την ενότητα του ΝΑΤΟ.
Ο Μ. Τσαβούσολγου στην δική του τοποθέτηση επιτέθηκε σε ΗΠΑ, Γαλλία και Ελλάδα, επιβεβαιώνοντας πρακτικά αυτό που και η Ελλάδα επανειλημμένως επισημαίνει ότι η Τουρκία υπονομεύει την συνοχή της Συμμαχίας.
Σύμφωνα με πληροφορίες ο Μ.Τσαβούσογλου επιτέθηκε στις ΗΠΑ εκφράζοντας την λύπη του ότι τοποθετείται εναντίον της Τουρκίας και υποστηρίζουν τις «μαξιμαλιστικές θέσεις της Ελλάδας και της Κύπρου στηρίζουν «τρομοκρατικές οργανώσεις» (σ.σ. αναφορά στην μη έκδοση του Φ. Γκιουλέν στην Τουρκία αλλά και την στήριξη των Κούρδων της Συρίας).
Ο Τούρκος υπουργός εξωτερικών επιτέθηκε και εναντίον των ευρωπαίων εταίρων και συμμάχων στο ΝΑΤΟ, υποστηρίζοντας ότι η επιχείρηση IRINI είναι παράνομη και ότι το επεισόδιο με το τουρκικό πλοίο στήθηκε εσκεμμένα λίγες ημέρες πριν από την Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, ενώ εκτός των άλλων κατηγόρησε την Γαλλία ότι με την στάση της στην Λιβύη «συνιστά απειλή για την συνοχή της Συμμαχίας», και δεν έκρυψε τα καλά λόγια του για το Βερολίνο, υποστηρίζοντας ότι μόνο η Γερμανία αποτελεί «τίμιο διαμεσολαβητή».
Ο Νίκος Δένδιας στην παρέμβαση του εκτός των άλλων αναφέρθηκε στην τουρκική προκλητική και παραβατική συμπεριφορά και επεσήμανε την επανάληψη από τον Αμερικανό ΥΠΕΞ αυτού που εδώ και καιρό τονίζει η Ελλάδα, ότι δηλαδή η Τουρκία λειτουργεί αποσταθεροποιητικά.
Σε ότι αφορά τον ισχυρισμό Τσαβούσογλου περί ελληνικών «μαξιμαλιστικών σχέσεων» ο κ. Δένδιας δήλωσε στους ομολόγους του ότι «εάν η συμπεριφορά με βάση το Διεθνές Δίκαιο είναι μαξιμαλιστική, τότε και το ΝΑΤΟ είναι μαξιμαλιστικό».
Καθώς ένα από τα βασικά θέματα της Συνόδου ήταν και η παρουσίαση της έκθεσης της Επιτροπής Διαλογισμού για το «ΝΑΤΟ2030» ο υπουργός Εξωτερικών τόνισε ότι το σύνολο των συμμάχων, συμπεριλαμβανομένης βεβαίως και της Τουρκίας πρέπει να δείξουν εμπράκτως την προσήλωση τους σε βασικές αρχές του ΝΑΤΟ, όπως η δημοκρατία, ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καθώς και ο σεβασμός των κανόνων δικαίου.
Πρόσθεσε ότι η ανάγκη αυτή γίνεται ακόμα πιο επιτακτική τη στιγμή κατά την οποία αυταρχικά και αναθεωρητικά κράτη παραβιάζουν ανοιχτά το διεθνές δίκαιο, απειλούν την περιφερειακή σταθερότητα και τη διατλαντική συνοχή στην Ανατολική Μεσόγειο, τη Λιβύη και τον Καύκασο.
Σε αυτό το κλίμα πάντως οι υποστηρικτές της Τουρκίας επιμένουν να αναζητούν τρόπους για αποφυγή απόφασης για επιβολή κυρώσεων στην Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε. και ενώ η Τουρκία συνεχίζει την εκστρατεία παραπλάνησης της ΕΕ.
Χθες ο εκπρόσωπος του τουρκικού ΥΠΕΞ Χ. Ακσόι αποφάνθηκε ότι τώρα που το Oruc Reis «ολοκλήρωσε τις έρευνες του και αποχώρησε από το πεδίο», η Ελλάδα δεν έχει λόγο να αρνείται, όπως είπε, την επανέναρξη των διερευνητικών επαφών …
Σε ότι αφορά στην ΕΕ, είναι προφανές ότι ο κ. Τσαβούσογλου δεν αναπέμπει αδίκως ύμνους για την Γερμανία. Το Βερολίνο και η κ. Μέρκελ φαίνεται ότι υψώνουν τείχος προστασίας για την Άγκυρα προκειμένου να αποφευχθεί τουλάχιστον προς το παρόν απόφαση για άμεση επιβολή κυρώσεων εναντίον της Τουρκίας.
