Τις μόνιμες «ουλές» που θα αφήσει η κρίση του κορωνοϊού στην ελληνική οικονομία και τις υπόλοιπες της Ευρώπης, επιχειρεί να προβλέψει με σημερινή ανάλυσή της η Morgan Stanley. Όπως εξηγεί ο οίκος, μία ύφεση έχει συνήθως επιπτώσεις που μένουν στην οικονομική παραγωγή, την αγορά απασχόλησης και τη συσσώρευση κεφαλαίου. Έτσι, οι «ουλές» που άφησε πίσω της η παγκόσμια χρηματοοικονομική κρίση του 2008 και η ευρωπαϊκή κρίση χρέους που ακολούθησε, υπήρξαν ορατές σε πολλές ευρωπαϊκές οικονομίες –και πολύ χειρότερες για την Ελλάδα. Όμως, στην περίπτωση της πανδημίας, η μόνιμη ζημιά που θα αφήσει πίσω της αυτή η κρίση θα είναι μικρότερη. Μάλιστα αυτή τη φορά, η Ελλάδα έχει το προνόμιο να είναι η χώρα που θα χάσει τα λιγότερα.
Στις περιπτώσεις της ύφεσης, οι οικονομίες σπάνια καταφέρνουν να επιστρέψουν στο αναπτυξιακό μονοπάτι όπου βρίσκονταν πριν από το ξέσπασμά της, εξηγούν οι αναλυτές της Morgan Stanley. Οι λόγοι πρέπει να αναζητηθούν στις επιπτώσεις που έχει το σοκ της ύφεσης στην απασχόληση, τη συσσώρευση κεφαλαίου και την τεχνολογική πρόοδο.
Το παράδειγμα των κρίσεων του 2008 και του 2011 είναι χαρακτηριστικό. Το ΑΕΠ της Ευρωζώνης μειώθηκε το 2009, και παρότι ανέκαμψε τόσο στα προ κρίσης επίπεδα όσο και στους προ κρίσης ρυθμούς (γύρω στο 2014), εντούτοις ποτέ δεν επέτρεψε στην προ κρίση τάση του. Σε αυτή την περίπτωση, αιτία ήταν η μόνιμη ζημιά που προκλήθηκε στην αγορά απασχόλησης.
Βέβαια, οι «ουλές» από τις δύο πρόσφατες κρίσεις δεν ήταν ίδιες για όλες τις οικονομίες της Ευρωζώνης. Η Γερμανία υπέστη κάποια μόνιμη ζημιά από την παγκόσμια χρηματοοικονομική κρίση του 2008 αλλά στην πραγματικότητα βγήκε κερδισμένη από την ευρωπαϊκή κρίση χρέους του 2011 (αφού η οικονομία της κινήθηκε υψηλότερα από την τάση που έδειχναν οι εκτιμήσεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου).
Η εικόνα ήταν πολύ διαφορετική στις χώρες της περιφέρειας. Η Ιταλία και η Ελλάδα υπέστησαν βαθιές «ουλές» με τα στοιχεία της Morgan Stanley να δείχνουν τη «μαύρη τρύπα» στο ΑΕΠ της Ελλάδας στο 19,8% πέντε χρόνια μετά την κρίση. Αντίστοιχα, η μόνιμη ζημιά που προκλήθηκε από την ευρωπαϊκή κρίση στην οικονομία της Ευρωζώνης ήταν της τάξης του 4,5%, στη Γερμανία ήταν μηδενική, στη Γαλλία ήταν 4,9%, στην Ισπανία 7,3%, στην Πορτογαλία 9,3% και στην Ιταλία 9,6%.
Τι θα γίνει με την πανδημία
Χρησιμοποιώντας τις προβλέψεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για τις επιμέρους χώρες (όπως αυτές ανακοινώθηκαν πριν από την πανδημία και αναθεωρήθηκαν μετά το ξέσπασμά της), η Morgan Stanley επιχειρεί να υπολογίσει τις «ουλές» που θα αφήσει πίσω της αυτή η κρίση.
Με το ΑΕΠ του 2024 για την Ευρωζώνη να προβλέπεται κατά 3,5% χαμηλότερο σε σχέση με τις προηγούμενες εκτιμήσεις του ΔΝΤ, ο οίκος καταλήγει ότι η πανδημία θα δημιουργήσει μόνιμη ζημιά. Όμως, η «μαύρη τρύπα» έπειτα από πέντε χρόνια αναμένεται να είναι μικρότερη από εκείνη που είχε αφήσει η ευρωπαϊκή κρίση στο αντίστοιχο διάστημα.
Αυτή τη φορά, οι χώρες της περιφέρειας θα βρουν στήριγμα στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης, με αποτέλεσμα η Ελλάδα και η Πορτογαλία να υποστούν μικρότερη μόνιμη ζημιά σε σχέση με την Ιταλία και την Ισπανία.
Σύμφωνα με τη Morgan Stanley, οι «ουλές» που θα αφήσει η πανδημία σε ορίζοντα 5ετίας θα είναι της τάξης του 3,5% για την Ευρωζώνη συνολικά, αλλά 1,5% για την Ελλάδα, 2,2% για την Πορτογαλία, 2,3% για τη Γερμανία, 3,5% για το Βέλγιο, 4,2% για την Ιταλία, 4,1% για τη Γαλλία και 4,7% για την Ισπανία.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ελλάδα είναι ανάμεσα στις χώρες που πλήττονται περισσότερο από την πανδημία, αφού το 45,9% της ελληνικής οικονομίας κατατάσσεται στους πληττόμενους κλάδους (πρόκειται για το υψηλότερο ποσοστό ανάμεσα σε όλες τις χώρες που εξετάζει η Morgan Stanley), κάτι που αποτυπώνεται και στην εκτίμηση για ύφεση 9,5% το 2020. Όμως, με δεδομένο ότι η Ελλάδα θα λάβει από το Ταμείο Ανάκαμψης επιδοτήσεις ίσες με το 8,8% του ΑΕΠ της (δηλαδή περισσότερες από όλες τις χώρες), η μόνιμη ζημιά στην οικονομία της περιορίζεται μόνο στο 1,5%.
