Της Μαρίας Βουργάνα
Νέα επίθεση σε 1,67 εκατ. φορολογούμενους που χρωστούν στην εφορία εξαπολύει η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, με «ριφιφί» στους τραπεζικούς τους λογαριασμούς, αυτόματες δεσμεύσεις και κατασχέσεις περιουσιακών στοιχείων και πλειστηριασμούς ακινήτων.
Με στόχο την είσπραξη τουλάχιστον 2,7 δισ. ευρώ από τα παλαιά ληξιπρόθεσμα χρέη μέχρι το τέλος του έτους και υπό τον φόβο νέας έκρηξης των οφειλών τους επόμενους μήνες, η εφορία αγριεύει.
Μέχρι το τέλος Μαΐου, η ΑΑΔΕ θα βγάλει στο «σφυρί» 22 ακίνητα για οφειλές προς το Δημόσιο, ενώ τα τμήματα δικαστικού και νομικής υποστήριξης των εφοριών και των ελεγκτικών κέντρων έχουν πάρει «φωτιά». Με ρυθμούς «πολυβόλου» επιβάλλουν αναγκαστικά μέτρα είσπραξης σε όσους χρωστούν στο Δημόσιο.
Το 2016 επιβλήθηκαν συνολικά 1.602.835 μέτρα αναγκαστικής είσπραξης, με κατασχέσεις, πλειστηριασμούς, υποθήκες και ποινικές διώξεις για απλήρωτους φόρους να βρίσκονται στην καθημερινή ημερήσια διάταξη. Στην πρώτη γραμμή βρίσκονται οι κατασχέσεις στα χέρια τρίτων, που αποτελεί το πιο αποτελεσματικό μέτρο. Πέρυσι έγιναν 1.533.451 κατασχέσεις στα χέρια τρίτων (τραπεζικές καταθέσεις, μισθοί, συντάξεις, ενοίκια, ταμεία επιχειρήσεων κ.λπ.). Δηλαδή κάθε μέρα γινόταν πάνω από 4.000 κατασχέσεις για χρέη προς το Δημόσιο.
Οι κατασχέσεις λογαριασμών στρέφονται στο σύνολο των οφειλετών, χωρίς να γίνεται διάκριση σε «μικρούς» και «μεγάλους» από τη στιγμή που οι υποθέσεις αφορούν μη ρυθμισμένα ληξιπρόθεσμα χρέη.
Βέβαια, τα κατασχετήρια μπορεί να φθάνουν με καταιγιστικούς ρυθμούς στις τράπεζες αλλά τα έσοδα που εισπράττει το Δημόσιο δεν είναι τα αναμενόμενα καθώς σε πολλές περιπτώσεις οφειλετών τα κατασχετήρια γυρίζουν πίσω με μηδενικές εισπράξεις αφού στους λογαριασμούς δεν υπάρχουν καταθέσεις ή προστατεύονται από το ακατάσχετο. Οι τράπεζες με το που λάβουν ηλεκτρονικά τα ειδοποιητήρια προχωρούν άμεσα στη δέσμευση των ποσών που βρίσκουν στους τραπεζικούς λογαριασμούς των φορολογούμενων που χρωστούν στην εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία και στη συνέχεια «σηκώνουν» καταθέσεις που μπορεί να προέρχονται από μισθούς, συντάξεις, ενοίκια, αποταμιεύσεις. Ο ίδιος ο οφειλέτης δεν γνωρίζει τίποτα για τη διαδικασία και το μαθαίνει όταν πάει στην τράπεζα.
Αυτόματες κατασχέσεις
Ο κλοιός γύρω από τους οφειλέτες του Δημοσίου αναμένεται να σφίξει περισσότερο με τη λειτουργία του νέου πληροφοριακού συστήματος που θα ενεργοποιεί αυτόματα τις διαδικασίες κατασχέσεων για χρέη προς το Δημόσιο, από την πρώτη στιγμή που αυτά θα καθίστανται ληξιπρόθεσμα.
Όλες οι διαδικασίες από την αποστολή των κατασχετηρίων μέχρι την επιβολή κατασχέσεων σε καταθέσεις, εισοδήματα και περιουσιακά στοιχεία φορολογουμένων που χρωστούν θα γίνονται μαζικά και αυτοματοποιημένα. Το νέο σύστημα θα συνδέεται και θα επικοινωνεί με συστήματα τρίτων φορέων όπως το Εθνικό Ληξιαρχείο/Δημοτολόγιο, Εθνικό Κτηματολόγιο, Δικαστικές Αρχές, Γενικό Εμπορικό Μητρώο -Γ.Ε.ΜΗ, Πιστωτικά Ιδρύματα, Συμβολαιογράφοι, το Ελληνικό Χρηματιστήριο και το σύστημα ΕΡΓΑΝΗ. Από τους φορείς αυτούς θα λαμβάνονται οι πληροφορίες που κρίνονται απαραίτητες για να σχηματιστεί μιας πλήρης εικόνα σχετικά με τη συμπεριφορά του κάθε οφειλέτη και θα ελέγχονται όλα τα περιουσιακά τους στοιχεία, από εισοδήματα, καταθέσεις, μετοχές και ομόλογα έως ακίνητα.
Αμέσως μόλις μια οφειλή γίνεται ληξιπρόθεσμη, το σύστημα θα ενεργοποιεί αυτόματα τη διαδικασία ηλεκτρονικής αποστολής κατασχετηρίου σε όλες τις τράπεζες για την δέσμευση και την κατάσχεση του ποσού της οφειλής από τα υπόλοιπα των τραπεζικών λογαριασμών του οφειλέτη, ώστε το Δημόσιο να μη χάνει καθόλου χρόνο στη διεκδίκηση των οφειλών. Διαδικασίες-εξπρές θα δρομολογούνται και για πολύ μεγάλα χρέη για τα οποία απαιτούνται κατασχέσεις κινητών και ακινήτων περιουσιακών στοιχείων.
Η λειτουργία του συστήματος αυτού αποσκοπεί στην επιτάχυνση των διαδικασιών για την είσπραξη των οφειλών, με την βελτίωση του τρόπου συλλογής, επεξεργασίας και αξιοποίησης πληροφοριών από πηγές εκτός φορολογικής και τελωνειακής διοίκησης σχετικά με το οικονομικό προφίλ και την περιουσιακή κατάσταση των οφειλετών κυρίως όμως με την μαζικοποίηση και αυτοματοποίηση της αποστολής κατασχετηρίων και της επιβολής κατασχέσεων σε βάρος όσων εξ’ αυτών δεν εξοφλούν τις οφειλές τους εμπρόθεσμα.
Με χρέη έως 500 ευρώ ένας στους δύο οφειλέτες
Ο αριθμός των φορολογούμενων που χρωστούν στην εφορία μπορεί να υπερβαίνει τα τέσσερα εκατομμύρια, αλλά οι μεγάλες οφειλές είναι συγκεντρωμένες σε λίγα πρόσωπα.
Μόλις 69 φυσικά και νομικά πρόσωπα χρωστούν πάνω από 100.000.000 ευρώ έκαστος και συνολικά 28,7 δισ. ευρώ ή το 31% περίπου του συνόλου των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς το Δημόσιο. Ακόμη, 7.296 οφειλέτες έχουν οφειλές ύψους άνω του 1 εκατ. ευρώ και συνολικά οφείλουν 74 δισ. ευρώ, επί συνόλου οφειλών 92,9 δισ. ευρώ.
Οι οφειλέτες με αρχικό ποσό χρέους μεγαλύτερο των 300.000 ευρώ είναι μόλις 16.290, αντιπροσωπεύουν το 0,4% του συνόλου των φορολογουμένων με ληξιπρόθεσμα χρέη προς το Δημόσιο, αλλά χρωστούν συνολικά 78,79 δισ. ευρώ ή το 84,8% του συνολικού ποσού ληξιπρόθεσμων χρεών προς το Δημόσιο.
Μικροοφειλέτες
Την ίδια ώρα 2.388.899 φυσικά και νομικά πρόσωπα, τα οποία αντιστοιχούν στο 55,4% του συνόλου των οφειλετών του Δημοσίου, χρωστούν έως και 500 ευρώ ο καθένας και συνολικά μόλις 340,38 εκατ. ευρώ ή το 0,4% του συνολικού ληξιπρόθεσμου υπόλοιπου οφειλών. Από αυτούς, 903.206 που αντιπροσωπεύουν το 20,9% του συνόλου χρωστούν το πολύ μέχρι 50 ευρώ ο καθένας και συνολικά μόλις 12 εκατ. ευρώ, ενώ 1.485.693, οι οποίοι αντιστοιχούν στο 34,5% του συνόλου, οφείλουν από 50,01 έως και 500 ευρώ και συνολικά μόλις 327,8 εκατ. ευρώ. Αξιοσημείωτο είναι ότι από όσους χρωστούν μέχρι 50 ευρώ, οι περισσότεροι -505.202 ή 11,7% του συνόλου όλων των οφειλετών χρωστούν το πολύ μέχρι 10 ευρώ ο καθένας!
Το 83,8% του συνόλου των οφειλετών του Δημοσίου -που αντιστοιχεί σε ένα πλήθος 3.614.047 φυσικών και νομικών προσώπων χρωστά ποσά βασικής οφειλής μέχρι 3.000 ευρώ. Το συνολικό ύψος των ληξιπρόθεσμων χρεών αυτού του τεράστιου αριθμού οφειλετών ανέρχεται μόλις σε 1,82 δισ. ευρώ και αντιστοιχεί στο 2% του συνόλου των ληξιπρόθεσμων χρεών προς το Δημόσιο.