Κεφάλαια άνω των 10 δισ. ευρώ θα διαθέσει η Εθνική Τράπεζα την επόμενη τριετία σε έργα ενέργειας και υποδομών, ανέφερε ο κ. Βασίλης Καραμούζης, Γενικός Διευθυντής Εταιρικής και Επενδυτικής Τραπεζικής της Εθνικής Τράπεζας, μιλώντας στο FIN FORUM 2022.
Αναφέρθηκε παράλληλα, και στα βήματα που πρέπει να γίνουν, τόσο από την πολιτεία, όσο και από τις επιχειρήσεις, ώστε να διευκολυνθεί και να επιταχυνθεί η χρηματοδότηση σε τομείς που σχετίζονται με την πράσινη μετάβαση.
Η τοποθέτηση του Βασίλη Καραμούζη το συνέδριο:
Τα έργα για την πράσινη μετάβαση και τις κατασκευές αναμένεται να ξεπεράσουν τα 30 δισ. ευρώ μέσα στα επόμενα χρόνια. Έχουν οι ελληνικές τράπεζες τη δύναμη πυρός αλλά και την τεχνογνωσία για να τα χρηματοδοτήσουν και μάλιστα σε ένα τόσο μικρό χρονικό διάστημα;
Η πράσινη μετάβαση αποτελεί τη βασική προτεραιότητα σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης στο πλαίσιο του στόχου για επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας ως το 2050.
Αποτελεί επίσης και ένα βασικό πυλώνα του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» που θα χρηματοδοτηθεί από τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και αναμένεται να απορροφήσει το 38% του προϋπολογισμού των € 31 δισ. του σχεδίου, δηλαδή περίπου € 12 δισ., ποσό το οποίο μοχλευόμενο με τραπεζικούς και ιδιωτικούς πόρους, θα χρηματοδοτήσει πράσινες επενδύσεις τουλάχιστον διπλάσιου μεγέθους.
Μεγάλη ανάπτυξη αναμένεται να εμφανίσουν τα επόμενα χρόνια και οι κατασκευές λόγω των δράσεων του Ταμείου Ανάκαμψης, της επιτάχυνσης της οικοδομικής δραστηριότητας και της τουριστικής ανάπτυξης.
Οι ελληνικές τράπεζες έχουν διαχρονικά αποδείξει ότι μπορούν να ανταποκριθούν άμεσα και θετικά στις νέες συνθήκες ζήτησης και αυτό θα πράξουν και τώρα:
• Υπενθυμίζω ότι η ισχυρή ανάπτυξη της αγοράς των ΑΠΕ από 1 GW εγκαταστημένης ισχύος το 2008 σε 8,6 GW τον 11/2021 προήλθε ως επί το πλείστον από χρηματοδότηση από το εγχώριο χρηματοπιστωτικό σύστημα.
• Ενώ και στον τομέα των κατασκευών οι ελληνικές τράπεζες έχουν χρηματοδοτήσει από τα μικρότερα μέχρι και τα ποιο μεγάλα και σύνθετα έργα υποδομών, όπως π.χ. οι οδικοί άξονες, τα αεροδρόμια, μονάδες επεξεργασίας απορριμμάτων, κλπ., πολλά από τα οποία με τη μορφή παραχωρήσεων ή ΣΔΙΤ.
Κατά συνέπεια διαθέτουν την απαιτούμενη εμπειρία και τεχνογνωσία για τη χρηματοδότηση των νέων έργων.
Επιπλέον έχουν υψηλή κεφαλαιακή επάρκεια και ισχυρή ρευστότητα που τους επιτρέπει την απρόσκοπτη χρηματοδότηση των επενδύσεων της κλίμακας που αναφέρατε σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Θα ήθελα σε αυτό το σημείο να κάνω και μια αναφορά στα πρόσφατα γεγονότα. Η ενεργειακή κρίση του τελευταίου διαστήματος και ο πόλεμος που ήρθε να την ενισχύσει έχουν κάνει ακόμα πιο ξεκάθαρη την ανάγκη για ενεργειακή ανεξαρτησία. Αυτή περνάει ξεκάθαρα από τις ΑΠΕ αλλά και μεταβατικά θα πρέπει να γίνει σημαντική χρήση του φυσικού αεριού με περισσότερες επιλογές από ότι έχουμε σήμερα.
Η εθνική αυτή ανάγκη έχει γεωστρατηγική σημασία αλλά είναι και μια καλή επιχειρηματική επιλογή.
Όταν ολοκληρωθεί θα σημαίνει ότι τα ελληνικά νοικοκυριά αλλά και οι επιχειρήσεις θα έχουν σίγουρη και φθηνή πρόσβαση σε καθαρή ενέργεια. Οι τράπεζες, όπως κάναμε και σε άλλες κρίσεις, πρέπει να είμαστε γρήγοροι, ευέλικτοι και να στηρίξουμε αυτή τη στρατηγική επιλογή όχι μόνο γιατί είναι εθνική ανάγκη αλλά και γιατί έχει σωστή επιχειρηματική λογική. Είναι αυτό που λεμέ good business.
Ποια βήματα πρέπει να γίνουν, τόσο από την πολιτεία, όσο και από τις επιχειρήσεις ώστε να διευκολυνθεί αλλά και να επιταχυνθεί η χρηματοδότηση σε αυτούς τους νευραλγικούς τομείς;
Η πράσινη μετάβαση δεν περιλαμβάνει μόνο τις κλασικές ΑΠΕ, αλλά και την αποθήκευση ενέργειας, τις νέες πράσινες τεχνολογίες, όπως το πράσινο υδρογόνο, την ενεργειακή αναβάθμιση, τις πράσινες μεταφορές και την αειφόρο χρήση των πόρων.
Οι δύο άξονες
Η συμβολή της πολιτείας στη διευκόλυνση των επενδύσεων σε αυτούς τους τομείς εδράζεται σε δύο άξονες:
α) τη δημιουργία ενός σύγχρονου και αποτελεσματικού θεσμικού πλαισίου με βάση τις βέλτιστες διεθνείς πρακτικές και
β) τη χορήγηση κρατικών ενισχύσεων στις περιπτώσεις των νέων πράσινων ενεργειακών τεχνολογιών που έχουν ακόμη υψηλό κόστος παραγωγής.
Ενδεικτικά αναφέρω ότι αναμένεται το νέο νομοσχέδιο για την αδειοδότηση των ΑΠΕ και το πλαίσιο αδειοδότησης και ενισχύσεων για έργα αμιγούς αποθήκευσης (μεμονωμένοι σταθμοί αποθήκευσης) και για έργα ΑΠΕ και αποθήκευσης.
Επίσης η αγορά αναμένει το θεσμικό πλαίσιο που θα διέπει τα υπεράκτια αιολικά πάρκα, για τα οποία ο στόχος που έχει θέσει η κυβέρνηση είναι η ανάπτυξη 2 GW μέχρι το 2030.
Η πολιτεία πρέπει επίσης να προχωρήσει γρήγορα τους νέους διαγωνισμούς για τις παραδοσιακές τεχνολογίες ΑΠΕ. Η πραγματοποίηση της πρώτης ανταγωνιστικής διαδικασίας ΑΠΕ για το 2022 εκτιμάται ότι θα είναι προς τον Ιούνιο, καθώς έχει καθυστερήσει η προκήρυξη.
Ως προς τις επιχειρήσεις, εμείς ως Εθνική Τράπεζα αυτό που χρειαζόμαστε είναι ένα υγιές, τεκμηριωμένο και αξιόπιστο επιχειρηματικό σχέδιο και μετόχους που πιστεύουν, στηρίζουν και έχουν την ικανότητα να υλοποιήσουν το επιχειρηματικό αυτό σχέδιο. Σε συνεργασία με την επιχείρηση, θα σχεδιάσουμε τη χρηματοδότηση με γνώμονα την επιτυχή υλοποίηση του επιχειρηματικού σχεδίου προσφέροντας ολιστικές και αξιόπιστες λύσεις.
Ποιος είναι ο στόχος της Εθνικής Τράπεζας όσον αφορά τις χρηματοδοτήσεις σε έργα ενέργειας και υποδομών και με ποιο μηχανισμό αλλά και τραπεζικά προϊόντα σχεδιάζετε να τον επιτύχετε;
Δεδομένου ότι η Ελλάδα βρίσκεται στην 37η θέση παγκοσμίως και στην 18η μεταξύ των χωρών της ΕΕ στην ποιότητα των συνολικών υποδομών, με το επενδυτικό κενό (έναντι του Ευρωπαϊκού μέσου όρου) σε έργα υποδομών να ανέρχεται σε ~0,8% του ΑΕΠ ή €1,5δισ. ετησίως, οι ανάγκες για χρηματοδότηση νέων έργων υποδομών αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά τα επόμενα έτη.
Αξίζει να σημειωθεί ότι εκτός από τη δεδομένη θετική επίδραση των εν λόγω επενδύσεων, για κάθε 1ευρώ που επενδύεται δημιουργούνται 1,8ευρώ ΑΕΠ ενισχύοντας εκτός από τις κατασκευές και άλλους κλάδους της οικονομίας (μελέτη PWC Οκτ 2020).
Κοιτάζοντας και τις προτεραιότητες που έχουν τεθεί από το Ελληνικό Δημόσιο μέσω του προγράμματος Ελλάδα 2.0 έμφαση τουλάχιστον τα επόμενα 3-4 έτη θα δοθεί σε:
Ψηφιοποίηση και ενεργειακή αναβάθμιση ιδιωτικού και δημοσίου τομέα
Ολοκλήρωση των δρόμων με σημαντικότερο έργο τον ΒΟΑΚ
Ενεργειακή (νήσων) και ψηφιακή (Fiberoptic) διασύνδεση
Τουριστικές υποδομές
Σιδηροδρομικές υποδομές.
Υποδομές ύδρευσης και άρδευσης
Εμείς ως Εθνική Τράπεζα διαθέτουμε την τεχνογνωσία και είμαστε καθ’ όλα έτοιμοι να υποδεχθούμε τις επενδυτικές προτάσεις των ενδιαφερομένων, όλων των κλάδων και ειδικά αυτή την περίοδο που η ενέργεια έχει πρωτεύοντα ρόλο στην παγκόσμια οικονομία θέλουμε και μπορούμε να συνεχίσουμε να πρωταγωνιστούμε ως η Τράπεζα της Ενέργειας για την ελληνική οικονομία.
Ενδεικτικά σχετικά με τις δυνατότητες της ΕΤΕ, οι εκταμιεύσεις δανείων της Εθνικής το 2021 ξεπέρασαν τα €5.5 δις, αυξημένες 15% σε ετήσια βάση (εξαιρώντας εκταμιεύσεις στο πλαίσιο στήριξης των ελληνικών επιχειρήσεων λόγω της πανδημίας). Tο 40% από τα δάνεια αυτά διοχετεύθηκαν σε έργα ενέργειας και υποδομών επιβεβαιώνοντας για μια ακόμη χρονιά ότι ο εν λόγω τομέας αποτελεί στρατηγική προτεραιότητα για εμάς.
Ενδεικτικά θα ήθελα να αναφέρω κάποιες σημαντικές χρηματοδοτήσεις που κλείσαμε πρόσφατα:
1. Το αεροδρόμιο του Καστελίου 210εκ. ευρώ. Ένα έργο υψηλής σημασίας για τη Κρήτη και το τουριστικό μας προϊόν.
2. Το FSRU της Αλεξανδρούπολης 300εκ. ευρώ. Ένα έργο που ήταν ήδη σημαντικό αλλά και μετά τα πρόσφατα γεγονότα στην Ουκρανία έχει γίνει ζωτικής σημασίας για τη χώρα άλλα και την Ευρώπη γενικότερα.
Προς αυτή την κατεύθυνση την επόμενη τριετία στοχεύουμε να διοχετεύσουμε επιπλέον κεφάλαια άνω των €10δισ. σε έργα ενέργειας και υποδομών εκμεταλλευόμενοι κατά το βέλτιστο τρόπο πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης, τα υπόλοιπα προγράμματα μέσω ΕΙΒ/EIF και το ΤΑΜΕΙΟ ΥΠΟΔΟΜΩΝ, εργαλείο το οποίο έχει ενεργοποιήσει αποκλειστικά η Εθνική Τράπεζα.
