Η πολυαναμενόμενη συνάντηση ανάμεσα στον Ελληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και τον πρόεδρο της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, πραγματοποιήθηκε στη Νέα Υόρκη, όπου έχουν μεταβεί αμφότεροι οι ηγέτες για να πάρουν μέρος στις εργασίες της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών.
Οι κ.κ. Μητσοτάκης και Ερντογάν συναντήθηκαν, παρουσία των υπουργών Εξωτερικών Γιώργου Γεραπετρίτη και Χακάν Φιντάν και των διπλωματικών συμβούλων Αννας-Μαρίας Μπούρα και Τσαγατάι Ακίφ Κιλίτς, στο επονομαζόμενο «Σπίτι της Τουρκίας» όπως ονομάζεται το κτίριο-βάση των τουρκικών διπλωματικών αποστολών που βρίσκεται κοντά στα κεντρικά του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη.
Υπενθυμίζεται ότι η τελευταία φορά που οι δύο ηγέτες είχαν συναντηθεί διά ζώσης ήταν τον περασμένο Ιούλιο στο Βίλνιους της Λιθουανίας με φόντο τη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ.
«Είχαμε μια παραγωγική συζήτηση με τον πρόεδρο Ερντογάν παρουσία των υπουργών Εξωτερικών και των διπλωματικών μας συμβούλων. Συμφωνήσαμε να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε ώστε να εμβαθύνουμε το θετικό κλιμα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, το οποίο έχει εγκαθιδρυθεί τους τελευταίους μήνες, και προσδιορίσαμε με σαφήνεια το επίπεδο των επαφών και των συναντήσεων για το επόμενο διάστημα, σε επίπεδο πολιτικού διαλόγου, μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης αλλά και προώθησης της θετικής ατζέντας. Συμφωνήσαμε, επίσης, το επόμενο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας να διεξαχθεί στις 7 Δεκεμβρίου στη Θεσσαλονίκη. Ταυτόχρονα, είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε και για μια σειρά από κοινές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι δύο χώρες μας· να σταθώ ενδεικτικά στο θέμα της παράνομης μετανάστευσης όπου πιστεύω ότι είναι απαραίτητη η συνεργασία της Τουρκίας προκειμένου να μειωθούν στο ελάχιστο οι μεταναστευτικές ροές· αλλά φυσικά συζητήσαμε και τις μεγάλες προκλήσεις της κλιματικής κρίσης καθώς Ελλάδα και Τουρκία αυτό το καλοκαίρι βρέθηκαν αντιμέτωπες με σημαντικές φυσικές καταστροφές που είναι προϊόν της υπερθέρμανσης του πλανήτη και της κλιματικής κρίσης. Πιστεύω ότι και αυτό το πεδίο συνεργασίας μπορεί να διερευνηθεί περισσότερο ώστε να γίνει αντικείμενο συγκεκριμένων συμφωνιών που θα υπογραφούν στα πλαίσια του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας τον Δεκέμβριο στη Θεσσαλονίκη», δήλωσε ο κ. Μητσοτάκης έπειτα από τη συνάντηση.
«Είθε η συνάντησή μας με τον Έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη στο Σπίτι της Τουρκίας να είναι επωφελής για τη χώρα και την περιοχή μας», σημείωσε σε ανάρτησή του στο δίκτυο X (πρώην Twitter), από την πλευρά του, ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν.
Σύμφωνα με όσα μεταφέρει η ελληνική πλευρά – και επιβεβαιώνει μέσω πανομοιότυπης σε περιεχόμενο δικής της ανακοίνωσης η τουρκική προεδρία – οι δύο ηγέτες, κατά τη σημερινή τους συνάντηση που είχε διάρκεια περίπου μίας ώρας, επιβεβαίωσαν τη θετική ατμόσφαιρα στις σχέσεις Ελλάδας και Τουρκίας και την ισχυρή βούλησή τους να διατηρηθεί αυτή η ατμόσφαιρα.
Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis ile Türkevi’nde gerçekleştirdiğimiz görüşme ülkemiz ve bölgemiz için hayırlara vesile olsun. pic.twitter.com/kvf8TAWAKJ
— Recep Tayyip Erdoğan (@RTErdogan) September 20, 2023
Τη θετική ατμόσφαιρα στις σχέσεις Ελλάδος και Τουρκίας, αλλά και την ισχυρή τους βούληση αυτή να διατηρηθεί, επιβεβαίωσαν κατά τη σημερινή του συνάντηση στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης και ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Μάλιστα, κυβερνητικές πηγές αναφέρουν ότι οι Κυριάκος Μητσοτάκης και Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν συμφώνησαν στον οδικό χάρτη των επαφών των δύο χωρών, όπως αυτός καθορίστηκε στη συνάντηση των Υπουργών Εξωτερικών στις 5 Σεπτεμβρίου και περιλαμβάνει: τις συναντήσεις στα μέσα Οκτωβρίου των αρμόδιων για τον πολιτικό διάλογο και τη θετική ατζέντα Υφυπουργών Εξωτερικών, αλλά και τις συναντήσεις εντός του Νοεμβρίου για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης και τη συνεδρίαση του Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας στις 7 Δεκεμβρίου στη Θεσσαλονίκη.
Τα ίδια πρόσωπα σημειώνουν ότι οι δύο ηγέτες αντήλλαξαν ακόμη απόψεις για περιφερειακά και διεθνή ζητήματα, όπως η κλιματική κρίση και οι επιπτώσεις της, ιδιαίτερα στην περιοχή της Μεσογείου, καθώς οι δύο χώρες βίωσαν πρόσφατα σοβαρές φυσικές καταστροφές και συμφώνησαν ότι η ενίσχυση της συνεργασίας στην Πολιτική Προστασία αποτελεί προτεραιότητα. Επίσης οι κκ Μητσοτάκης και Ερντογάν συμφώνησαν ακόμη να συνεργαστούν για την αντιμετώπιση του μεταναστευτικού ζητήματος, αναγνωρίζοντας ότι αποτελεί κοινή πρόκληση. Όπως έχει εξ αρχής ξεκαθαριστεί, μάλιστα, οι υπουργοί Εξωτερικών είναι επιφορτισμένοι με τη συνέχιση της συνεργασίας και του συντονισμού για την προώθηση του συμφωνημένου Οδικού Χάρτη.
Μετά το πέρας της συνάντησης ανώτατη κυβερνητική πηγή ανεγνώριζε πως σε σχέση με την προηγούμενη συνάντηση των δύο ηγετών στο Βίλνιους της Λιθουανίας «έγινε ένα βήμα παραπάνω» στο πεδίο των Ελληνοτουρκικών σχέσεων εξηγώντας μεταξύ άλλων ότι «είναι πολύ θετικό ότι κατεγράφη ειλικρινής διάθεση από την πλευρά της Τουρκίας, ώστε να υπάρξει συνέχεια στην αποκλιμάκωση της έντασης». Η ίδια πηγή υπογράμμιζε ότι «η διαφύλαξη του καλού κλίματος, αλλά και η καλλιέργεια αμοιβαίου κλίματος εμπιστοσύνης είναι απαραίτητη προϋπόθεση» για την περαιτέρω εξομάλυνση των διμερών μας σχέσεων με την Τουρκία.
Σε ερώτηση για το κατά πόσον οι δύο ηγέτες υπεισήλθαν στο ζήτημα της οριοθέτησης ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας, ανώτατη κυβερνητική πηγή αρκέστηκε να τονίσει πως «πρόκειται για ένα περίπλοκο ζήτημα» και ότι χρειάζεται χρόνος, ώστε το θετικό κλίμα να δημιουργήσει συνθήκες, ώστε οι δύο χώρες να αποπειραθούν να επιλύσουν τη μία και μόνη διαφορά, που τις χωρίζει. Σε ό, τι αφορά στο Κυπριακό, ανώτατη κυβερνητική πηγή εξηγούσε πως πρόθεση του Κυριάκου Μητσοτάκη είναι να αναφερθεί στο Κυπριακό κατά την αυριανή του ομιλία στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών. Σύμφωνα με ανώτατη κυβερνητική πηγή, ο Έλληνας πρωθυπουργός επανέλαβε ότι οποιαδήποτε λύση στο Κυπριακό εκτός του πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών είναι μία άκρως αντιπαραγωγική συζήτηση, τόνισε, ωστόσο, πως έχει σημασία πως καταγράφεται θετικό momentum στις Ελληνοτουρκικές σχέσεις «παρά τις μεγάλες δυσκολίες, που υπάρχουν στο Κυπριακό». Μάλιστα, κατά τις ίδιες πληροφορίες, ο κ. Μητσοτάκης υπογράμμισε ότι θα πρέπει να επαναληφθεί η τριμερής, αλλά και να υπάρξουν απεσταλμένοι για το Κυπριακό. Τέλος, η ίδια ανώτατη κυβερνητική πηγή επεσήμανε σε ό,τι αφορά το Μεταναστευτικό ότι κατέστη σαφές στην τουρκική πλευρά ότι «δεν πρέπει να υπάρχουν βάρκες στο Αιγαίο» και πως είναι αμοιβαία ωφέλιμο και για τις δύο πλευρές να υπάρξει αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση του συγκεκριμένου ζητήματος.
Ο κ.κ. Μητσοτάκης και Ερντογάν συμφώνησαν, επίσης, αναφορικά με τον οδικό χάρτη των επαφών των δύο χωρών, όπως αυτός καθορίστηκε στη συνάντηση που είχαν οι υπουργοί Εξωτερικών στις 5 Σεπτεμβρίου στην Τουρκία, έναν οδικό χάρτη και περιλαμβάνει συγκεκριμένα:
- τις συναντήσεις στα μέσα Οκτωβρίου των αρμόδιων για τον πολιτικό διάλογο και τη θετική ατζέντα μεταξύ των υφυπουργών Εξωτερικών (της Αλεξάνδρας Παπαδοπούλου και του Μπουράκ Ακσαπάρ)
- τις συναντήσεις εντός του Νοεμβρίου για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης
- και τη συνεδρίαση του Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας στις 7 Δεκεμβρίου στη Θεσσαλονίκη
Οι δύο ηγέτες αντάλλαξαν, ακόμη, απόψεις για περιφερειακά και διεθνή ζητήματα.
Συζήτησαν επίσης για την κλιματική κρίση και τις επιπτώσεις της, ιδιαίτερα στην περιοχή της Μεσογείου, καθώς οι δύο χώρες βίωσαν πρόσφατα σοβαρές φυσικές καταστροφές και συμφώνησαν ότι η ενίσχυση της συνεργασίας στην Πολιτική Προστασία αποτελεί προτεραιότητα.
Συμφώνησαν ακόμη να συνεργαστούν για την αντιμετώπιση του μεταναστευτικού ζητήματος, αναγνωρίζοντας ότι αποτελεί κοινή πρόκληση.
Οι υπουργοί Εξωτερικών Ελλάδας και Τουρκίας θα συνεχίσουν τη συνεργασία και τον συντονισμό για να προωθήσουν τον συμφωνημένο οδικό χάρτη.