Έκτακτους ελέγχους από μικτά κλιμάκια στο ελαιόλαδο, το κρέας και το μέλι αναμένεται να πραγματοποιήσουν τις επόμενες ημέρες μικτά κλιμάκια. Επίσης, έλεγχοι αναμένονται και στα οπωροκηπευτικά, οι οποίοι αφορούν σε μήλα και στις πατάτες, ενώ έχει ξεκινήσει έλεγχος στα πορτοκάλια και στα μανταρίνια και συνεχίζεται στα ακτινίδια.
Επίσης πέραν των δειγματοληψιών, όπως επισημαίνει το ΥπΑΑΤ, στο πλαίσιο των έκτακτων ελέγχων, πάλι από μικτά κλιμάκια, γίνονται επιτόπιοι έλεγχοι ισοζυγίων, στις γαλακτοβιομηχανίες. Συγκεκριμένα, από 18 Ιανουαρίου έως 3 Μαρτίου, στα σημεία λιανεμπορίου σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Λάρισα, Πάτρα, Βόλο, Ιωάννινα, έχουν πραγματοποιηθεί 84 έλεγχοι από όπου έχουν σταλεί προς ανάλυση 175 δείγματα, εκ των οποίων 103 έχουν αποσταλεί για εργαστηριακή ανάλυση στο ΓΧΚ και 72 στα εργαστήρια του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ.
Για τη σήμανση ετικέτας έχουν συλλεχθεί 267 δείγματα και έχουν αποσταλεί σε ΕΦΕΤ (32 για ΦΕΤΑ, 113, λοιπά τυριά, 51 γάλα, 64 γιαούρτι, 3 αριάνη, 3 Κεφίρ και 1 κρέμα) και 30 στον ΕΛΓΟ – ΔΗΜΗΤΡΑ (7 ΦΕΤΑ, 16 για κίτρινα τυριά, 3 για γάλα, 1 για επιδόρπιο γιαουρτιού, 1 για γιαούρτι και 2 για κεφίρ).
Στις πύλες εισόδου έχουν πραγματοποιηθεί:
- Στο λιμάνι της Ηγουμενίτσας έχουν γίνει 75 έλεγχοι, όλα σε βυτία που μεταφέρουν προϊόντα γάλακτος.
- Στο λιμάνι των Πατρών έχουν γίνει 35 έλεγχοι (16 σε βυτία προϊόντων γάλακτος και 19 σε φορτία με τυριά).
- Στον Προμαχώνα έχουν γίνει 3 έλεγχοι, όλοι αφορούν βυτία με προϊόντα γάλακτος.
Σημειώνεται ότι δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στον έλεγχο προϊόντων ΠΟΠ, όπως η φέτα, που είναι ταυτισμένα με την ελληνική παραγωγή.
Στις γαλακτοβιομηχανίες για επιτόπιο έλεγχο ισοζυγίων έχουν πραγματοποιηθεί τρείς έλεγχοι (Αλεξανδρούπολη, Κιλκίς, Τρίπολη) και εντός της εβδομάδας έχουν προγραμματισθεί επιτόπιοι έλεγχοι σε ακόμα δύο γαλακτοβιομηχανίες.
Έλεγχοι στα οπωροκηπευτικά
Αντίστοιχοι έλεγχοι έχουν πραγματοποιηθεί και στα νωπά οπωροκηπευτικά.
Συγκεκριμένα:
– 193 έλεγχοι (Αττική 54, Θεσσαλονίκη 14, Λάρισα 38, Βόλος 23, Ιωάννινα 52, Πάτρα 12)
– Σε βιολογικά: 33 έλεγχοι (Αττική 24, Λάρισα 2, Βόλος 5, Θεσσαλονίκη και Βούλα στις Λαϊκές Βιολογικών Προϊόντων).
– Εργαστηριακοί έλεγχοι για υπολείμματα φυτοπροστατευτικών ουσιών 26 (Αττική 24, Θεσσαλονίκη 2).
Στο τελικό στάδιο βρίσκεται και το πρόγραμμα κατάρτισης εκτάκτων ελέγχων από τα μικτά κλιμάκια και αναμένεται ότι τις επόμενες μέρες θα εκκινήσουν έλεγχοι, στο ελαιόλαδο, στο κρέας, στο μέλι. Ειδικότερα στα οπωροκηπευτικά οι έλεγχοι αφορούν σε μήλα και στις πατάτες, ενώ έχει ξεκινήσει έλεγχος στα πορτοκάλια και στα μανταρίνια και συνεχίζεται στα ακτινίδια.
Σημειώνεται ότι όλα τα ανωτέρω, αφορούν τους έκτακτους που λειτουργούν συμπληρωματικά με τους τακτικούς ελέγχους που περιλαμβάνονται στον ετήσιο προγραμματισμό του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, του ΕΛΓΟ – ΔΗΜΗΤΡΑ και του ΕΦΕΤ.
Αποτελέσματα ελέγχων
Έως σήμερα από τα 103 δείγματα που έχουν σταλεί στο ΓΧΚ τα 86 αφορούν τη φέτα, εκ των οποίων στα 57 έχουν ολοκληρωθεί οι αναλύσεις. Στα 55 δεν προέκυψαν ευρήματα ενώ, ένα είναι νοθευμένο με αγελαδινό γάλα και σε ακόμη ένα διαπιστώθηκε μεγαλύτερη υγρασία από την προβλεπόμενη.
Σε ό,τι αφορά στην επισήμανση ετικέτας:
Ο ΕΦΕΤ εξετάζει 267 δείγματα εκ των οποίων τα 249 είναι διαφόρων γαλακτοκομικών προϊόντων. Μέχρι τώρα έχει ολοκληρωθεί η εξέταση 7 δειγμάτων και έχουν αναφερθεί 45 διαπιστωθείσες μη συμμορφώσεις, οι οποίες αφορούν:
– μη αναγραφή της προέλευσης γάλακτος (ένα δείγμα),
– μη αναγραφή των στοιχείων του παραγωγού (ένα δείγμα),
– μη αναγραφή της χώρας καταγωγής (4 δείγματα),
– μη ορθή αναγραφή των ενδείξεων επί των συσκευασιών (35 δείγματα) και
– μη ορθή επισήμανση ΠΟΠ προϊόντων (4 δείγματα).
Οι έκτακτοι έλεγχοι στα οπωροκηπευτικά έχουν οδηγήσει σε απόσυρση δύο παρτίδων πατάτας από την Αθήνα και Θεσσαλονίκη (πράσινες).
Επίσης δόθηκε εντολή για περαιτέρω διερεύνηση σε μια περίπτωση για πιθανή ελληνοποίηση εισαγόμενου ακτινιδίου από το Ιράν.
Ακόμη, επιδόθηκε κλήση σε ακρόαση για μια περίπτωση πιθανής ελληνοποίησης εισαγόμενου ακτινιδίου από το Ιράν.
Επιπλέον, διαπιστώθηκε μια μη συμμόρφωση, ως προς την αναγραφή σε ταμπέλα της χώρας καταγωγής σε πατάτες.
Τους πρώτους δύο μήνες του 2024, έχουν επιβληθεί πρόστιμα ύψους 130.000 ευρώ σε 12 επιχειρήσεις.
Έχουν επιδοθεί 24 συστάσεις- κυρίως για σημάνσεις και συσκευασίες- σε επιχειρήσεις εμπορίας νωπών οπωροκηπευτικών.
Τέλος, άνω των 300 συστάσεων έχουν αποσταλεί και παραληφθεί, εντός του 2024 σε εμπόρους, χονδρεμπόρους και εξαγωγείς αγροτικών προϊόντων για συμμόρφωσή τους στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του ΥπΑΑΤ Μητρώο Εμπόρων Νωπών Οπωροκηπευτικών, (Μ.Ε.Ν.Ο.)
Στον τομέα των γαλακτοκομικών, εντός του Μαρτίου, θα επιδοθούν πρόστιμα σε 16 επιχειρήσεις, συνολικού ύψους 267.286 ευρώ Οι παραβάσεις αυτές αφορούν ισοζύγια γάλακτος, εκτός ΠΟΠ προϊόντων και οδηγούν σε κυρώσεις απ’ ευθείας από το ΥΠΑΑΤ χωρίς να απαιτείται πόρισμα πρωτοβάθμιας ή δευτεροβάθμιας Επιτροπής.
Εκκρεμότητες από Επιτροπές επιβολής κυρώσεων
Σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία τα πορίσματα των ελέγχων για τα προϊόντα στα οποία έχουν διαπιστωθεί παραβάσεις – παρατυπίες, αποστέλλονται στην Α΄ Βάθμια Επιτροπή Εξέτασης Παρατυπιών και Παραβάσεων του ΥπΑΑΤ.
Από το 2020 έως σήμερα, έχουν εξετασθεί συνολικά 196 υποθέσεις που εκκρεμούσαν και έχουν υποβληθεί πρόστιμα ύψους 1.297.181 ευρώ. Εξ αυτών η συντριπτική πλειονότητα των υποθέσεων, αφορούσε σε τυροκομικά προϊόντα (182 υποθέσεις). Και τα πρόστιμα που έχουν επιβληθεί σε επιχειρήσεις τυροκομικών προϊόντων είναι 1.131.000 ευρώ.
Οι υπόλοιπες 14 υποθέσεις αφορούσαν σε φυτικά προϊόντα (ελαιόλαδα κι ελιές) και τα πρόστιμα που επιβλήθηκαν, είναι 166.181 ευρώ.
Οι συνολικές εκκρεμότητες παραπομπών που παραμένουν προς εξέταση 149 υποθέσεις που αφορούν σε τυροκομικά προϊόντα.
Όσον αφορά στη Β΄ βάθμια Επιτροπή Εξέτασης Παρατυπιών και Παραβάσεων του ΥπΑΑΤ την τετραετία 2020-2023, έχουν διαβιβασθεί 26 υποθέσεις επιχειρήσεων οι οποίες προέβησαν σε ένσταση κατά της απόφασης της Α΄βάθμιας Επιτροπής. Εξ αυτών των 26 υποθέσεων, 8 έχουν εξετασθεί (7 για τυροκομικά προϊόντα και μία για φυτικά, σε επί πλέον 6 έχει γίνει εξέταση από την β΄βάθμια Επιτροπή, αλλά δεν έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία έκδοσης πρακτικών και αποστολής των αποφάσεων, ενώ για τις υπόλοιπες 12 που αφορούν σε 10 τυροκομικά και 2 φυτικά, εκκρεμεί η εξέτασή τους. Επόμενη συνεδρίαση της β΄βάθμιας Επιτροπής έχει ορισθεί η 13η Μαρτίου, όπου αναμένεται να συζητηθούν 3 υποθέσεις. Έως το τέλος Απριλίου θα πραγματοποιηθεί η εξέταση 7 ακόμη υποθέσεων τυροκομικών προϊόντων).
Επίσης σε ακόμη 7 υποθέσεις, προκειμένου να εξετασθούν από τη Β΄ βάθμια, αναμένεται απόφαση του ΣτΕ. Οι εν λόγω υποθέσεις αφορούν ελιά καλαμών.
Πού και πώς γίνονται οι έλεγχοι
Όπως επισημαίνει το ΥπΑΑΤ, με εντολή του υπουργού έχει γίνει καταγραφή του υφισταμένου πλαισίου αρμοδιοτήτων σε θέματα ελέγχων στα γαλακτοκομικά προϊόντα, τόσο των υπηρεσιών του υπουργείου (Γενική Διεύθυνση Κτηνιατρικής, Γενική Διεύθυνση Τροφίμων), όσο και των εποπτευομένων φορέων (ΕΛΓΟ- ΔΗΜΗΤΡΑ και ΕΦΕΤ) αλλά και συναρμόδιων υπουργείων (Εσωτερικών – ΔΑΟΚ, Οικονομικών ΓΧΚ, Υγείας και Ανάπτυξης).
«Η μελέτη αυτή έδειξε ότι ο κατακερματισμός που υπάρχει δεν οδηγεί σε ολιστικό έλεγχο και αυτός ήταν ο κύριος λόγος που αποφασίσαμε η διενέργεια των ελέγχων να γίνει με τη σύσταση μικτών κλιμακίων. Τα κλιμάκια αυτά απαρτίζονται από ελεγκτές των αρμοδίων υπηρεσιών του ΥπΑΑΤ, του ΕΦΕΤ, του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ και των κατά τόπους ΔΑΟΚ. Κατά περίπτωση, όπου αυτό κρίνεται αναγκαίο, τα μικτά κλιμάκια συνεπικουρούν η Ελληνική Αστυνομία, το Λιμενικό Σώμα και η Οικονομική Αστυνομία», σημειώνει το ΥπΑΑΤ.
Οι έλεγχοι γίνονται σε σημεία λιανικής και στα super markets αλλά και σε πύλες εισόδου στη χώρας, δηλαδή σε λιμάνια και στα σύνορα.
Μέχρι σήμερα οι έλεγχοι επικεντρώνονται στο γάλα και στα ΠΟΠ προϊόντα που παράγονται από αυτό, αλλά και στις ετικέτες των προϊόντων, αν δηλαδή συμβαδίζει το περιεχόμενο με τα αναγραφόμενα και αν η σήμανση που έχουν πληροί την εθνική και ενωσιακή νομοθεσία. Λαμβάνονται δείγματα προϊόντων και αποστέλλονται για εξέταση στα εργαστήρια του Γενικού Χημείου του Κράτους και του ΕΛΓΟ – ΔΗΜΗΤΡΑ, ανάλογα το είδος της εξέτασης που πρέπει να γίνει.
Ανάλογα τα ευρήματα – αν και εφόσον προκύψουν- διαβιβάζονται στον ΕΦΕΤ και στον ΕΛΓΟ – ΔΗΜΗΤΡΑ για να προχωρήσει η διαδικασία επιβολής των κυρώσεων. Ενημερώνονται οι παραβάτες και κατόπιν και από την εκδίκαση της ένστασης που δικαιούνται- εφόσον δηλαδή τελεσιδικήσει η απόφαση- επιβάλλεται το πρόστιμο και ανακοινώνεται ο παραβάτης.
