Ανάπτυξη 2,5% εφέτος, κοντά στις εκτιμήσεις της κυβέρνησης (2,9%) της ΤτΕ και των διεθνών φορέων προβλέπει το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή (ΓΠΚΒ) που «βλέπει» τον πληθωρισμό να «τρέχει» με ρυθμό 2,9%.
Παράλληλα ζητά να υπάρξει μεγάλη προσοχή στις αυξήσεις μισθών υπογραμμίζοντας ότι η πρόσφατη αύξηση κατά 6,4% του κατώτερου, μισθού βρίσκεται στα όρια των αντοχών της οικονομίας.
Σύμφωνα με όσα αναφέρονται στην έκθεση του ΓΠΚΒ για το δ΄ τρίμηνο του 2023 καθοριστικός παράγοντας για την επίτευξη υψηλού ρυθμού ανάπτυξης, είναι η επιτάχυνση του ρυθμού των επενδύσεων και της διοχέτευσης πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης (ΤΑΑ) –επιχορηγήσεις και δάνεια–ύψους 3,6 δισ. ευρώ που προγραμματίζονται για το 2024. Για αυτό και παρουσιάζονται εναλλακτικά σενάρια που προβλέπουν τα εξής :
· Αν οι πόροι του ΤΑΑ απορροφηθούν από την πραγματική οικονομία κατά το 50%, ο ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης του ΑΕΠ για το 2024 θα διαμορφωθεί στο 2,7%.
· Αν το ποσοστό της απορρόφησης φτάσει στο 75% του συνόλου τους, ο ετήσιος ρυθμός μεγέθυνσης του ΑΕΠ αυξάνεται στο 2,9%, που είναι η πρόβλεψη που περιλαμβάνεται στον Προϋπολογισμό του 2024.
· Με πλήρη διοχέτευση των πόρων του ΤΑΑ στην πραγματική οικονομία ο ετήσιος ρυθμός μεγέθυνσης του ΑΕΠ διαμορφώνεται στο 3,2%
Οι προϋποθέσεις για το πλεόνασμα
Σύμφωνα με την εκτίμηση του Γραφείου, ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 2,1% του ΑΕΠ το 2024 είναι εφικτός υπό την προϋπόθεση της αποφυγής έκτακτων δημοσιονομικών παρεμβάσεων και της απαρέγκλιτης τήρησης των στόχων του προϋπολογισμού. Το 2023, το πρωτογενές πλεόνασμα ανήλθε σε 3,62 δισ. ευρώ (1,8% του ΑΕΠ), υπερβαίνοντας σημαντικά την τελευταία εκτίμηση πρωτογενούς πλεονάσματος που αποτυπώνεται στην Εισηγητική του Προϋπολογισμού 2024, ύψους 2,55 δισ. ευρώ. H βελτίωση οφείλεται στα αυξημένα φορολογικά έσοδα από (άμεσους και έμμεσους φόρους) που οφείλονται στην αύξηση της απασχόλησης με ταυτόχρονη αύξηση των μισθών και συντάξεων, στην καλύτερη επίδοση των τουριστικών εσόδων, τα οποία αυξήθηκαν σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2022 κατά 15,7% περίπου, στην εν γένει αύξηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών, και τέλος στις πληθωριστικές πιέσεις.
Αυξήσεις μισθών και πληθωρισμός
Το Γραφείο θεωρεί ότι χρειάζεται μεγάλη προσοχή σε όποιες υπέρμετρες αυξήσεις ονομαστικών μισθών. Ειδικότερα οι αυξήσεις θα πρέπει να είναι ανάλογες των δυνατοτήτων της οικονομίας ώστε να μην υπονομεύουν την ανταγωνιστικότητα της.
Όπως τονίζει η πρόσφατη αύξηση του κατώτατου μισθού κατά 6,4% βρίσκεται οριακά μέσα στις δυνατότητες της οικονομίας, αν δεν τις ξεπερνάει. Αυτό θα εξαρτηθεί από το κατά πόσο η οικονομία επιτύχει έναν ισχυρό ρυθμό ανάπτυξης μέσα στο 2024. Διαφορετικά είναι υπαρκτός ο κίνδυνος να εμποδίσει την αποκλιμάκωση του πληθωρισμού.
Η επίδραση του στην απασχόληση θα εξαρτηθεί από το κατά πόσο θα ενισχύσει την προσφορά εργασίας προς κλάδους με ελλείψεις εργαζομένων, όπως ο τουρισμός. Για τον πληθωρισμό, η επίδρασή του θα εξαρτηθεί από το κατά πόσο η αύξηση του μισθολογικού κόστους που συνεπάγεται μπορεί να απορροφηθεί σε μεγάλο βαθμό από τις επιχειρήσεις, καθώς και από το εάν η αύξηση αυτή θα συνδυαστεί με αύξηση της παραγωγικότητας εργασίας σε μακροπρόθεσμο χρονικό ορίζοντα.
Στο πλαίσιο αυτό, οι επιχειρήσεις, και ιδιαίτερα εκείνες που παρουσιάζουν υψηλή κερδοφορία, θα πρέπει, επιδεικνύοντας κοινωνική ευθύνη, να απορροφήσουν στα κέρδη τους την αύξηση του μισθολογικού κόστους που αναμένεται για το 2024 –ώστε να λειτουργήσουν ως φρένο και όχι ως καταλύτης σε περαιτέρω άνοδο τιμών– ενώ και οι όποιες απαιτήσεις για αυξήσεις ονομαστικών μισθών θα πρέπει να είναι λελογισμένες και μέσα στα περιθώρια αντοχής της οικονομίας.
