Σημαντική μείωση της ζήτησης για επιχειρηματικά δάνεια καταγράφηκε στην Ευρωζώνη το πρώτο τρίμηνο του 2024, σύμφωνα με έρευνα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (euro area bank lending survey), με το υψηλό κόστος δανεισμού να αποτελεί αποτρεπτικό παράγοντας.
Από την έκθεση της ΕΚΤ προκύπτει επίσης ότι οι πιστωτικοί κανόνες – οι εσωτερικές κατευθυντήριες γραμμές των τραπεζών ή τα κριτήριά τους για την έγκριση δανείων – έγιναν λίγο αυστηρότεροι για τις επιχειρήσεις στις 20 χώρες της περιοχής. Από την άλλη πλευρά, υπήρξε μία περιορισμένη χαλάρωση των κριτηρίων για στεγαστικά δάνεια, για πρώτη φορά από τα τέλη του 2021.
«Τα υψηλότερα επιτόκια και οι χαμηλότερες επενδύσεις πάγιου κεφαλαίου των επιχειρήσεων καθώς και η χαμηλότερη καταναλωτική εμπιστοσύνη των νοικοκυριών άσκησαν πτωτικές πιέσεις στη ζήτηση δανείων», ανέφερε η ΕΚΤ.
Πρέπει να σημειωθεί ότι η σημαντική μείωση της ζήτησης δανείων από τις επιχειρήσεις ήρθε σε αντίθεση με τις προσδοκίες των τραπεζών για ανάκαμψη.
Από άλλη έρευνα της ΕΚΤ, για την πρόσβαση σε τραπεζικό δανεισμό, οι επιχειρήσεις ανέφεραν μία μέτρια μείωση της ανάγκης τους για δάνεια το πρώτο τρίμηνο του 2024, ενώ λιγότερες ήταν εκείνες ανέφεραν ότι δεν είχαν τη δυνατότητα να πάρουν πίστωση.
Μείωση των επιτοκίων της ΕΚΤ από τον Ιούνιο
Οι αξιωματούχοι της ΕΚΤ αναλύουν τα στοιχεία από τις έρευνες αυτές – όπως και αυτά που αφορούν στον πληθωρισμό, του μισθού και άλλα – για να δουν πόσο σύντομα και πόσο γρήγορα μπορούν να προχωρήσουν στη μείωση των επιτοκίων.
Με τον πληθωρισμό να υποχωρεί στο 2,4% τον Μάρτιο στην Ευρωζώνη, οι μειώσεις επιτοκίων αναμένεται να αρχίσουν τον Ιούνιο. Οι αναλυτές αναμένουν ότι η ΕΚΤ θα διατηρήσει το επιτόκιο καταθέσεων στο υψηλό επίπεδο – ρεκόρ του 4% κατά τη μεθαυριανή συνεδρίαση της.
«Η ασθενέστερη σταθερή ζήτηση δανείων αυξάνει τους κινδύνους για επιβράδυνση των επενδύσεων αργότερα μέσα στο έτος. Αυτό αποτελεί σαφή ένδειξη ότι η νομισματική πολιτική παραμένει υπερβολικά σφιχτή στη ζώνη του ευρώ», δήλωσε ο επικεφαλής οικονομολόγος της T. Rowe Price.
Συνθήκες στασιμότητας πάνω από ένα χρόνο
Παρά το γεγονός ότι κατάφερε να ξεφύγει οριακά από την ύφεση μετά την επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία και την εκτίναξη των τιμών καταναλωτή, η Ευρωζώνη κινείται σε συνθήκες στασιμότητας για περισσότερο από ένα χρόνο.
Οι τράπεζες συνέχισαν να έχουν μια «αξιοσημείωτα θετική» επίδραση στα καθαρά περιθώρια επιτοκίου τους κατά τους τελευταίους έξι μήνες από τις αυξήσεις των επιτοκίων της ΕΚΤ, αν και η επίδραση αυτή αναμένεται να μειωθεί κατά το επόμενο εξάμηνο, σύμφωνα με την έρευνα της ΕΚΤ.
Ενώ η ζήτηση επιχειρηματικών δανείων μπορεί να μειωθεί περαιτέρω το δεύτερο τρίμηνο, η ζήτηση δανείων από τα νοικοκυριά αναμένεται να ανακάμψει, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των τραπεζών.
