Στην ερώτηση «πώς σου φάνηκε η Σάμος;» την οποία απευθύνουμε σε όποιον επιστρέφει από το παρθενικό του ταξίδι στο νησί του ανατολικού Αιγαίου, το πιο πιθανό είναι να πάρουμε από τον καθένα ξεχωριστά μια διαφορετική, όχι τόσο συγκεκριμένη, απάντηση. Αυτό από μόνο του είναι η καλύτερη αφορμή για να την επισκεφθεί κάποιος.
Έξι το πρωί, αρχίζει να αχνοφέγγει ο ουρανός πάνω από τον κλειστό κόλπο στο Βαθύ, όπως έχουν συνηθίσει όλοι να αποκαλούν το σύνολο του οικισμού της Σάμου και όχι μόνο τον παλαιό και επίσημα ανακηρυγμένο παραδοσιακό, στον ανατολικό λόφο. Το αεράκι αναστατώνει την επιφάνεια του νερού και η πρώτη εμφανής κινητικότητα στον προβλήτα είναι η αναχώρηση του σκάφους του Λιμενικού Σώματος, υποψιάζομαι για την καθημερινή ρουτίνα.
Η απόλυτα επίπεδη, περιποιημένη, παραθαλάσσια διαδρομή κατά μήκος του φυσικού κόλπου, είναι ιδανική για αυτούς που έχουν το πρωινό τρέξιμο ως καθημερινή συνήθεια. Καθώς ο ήλιος ξεκινά την ελλειπτική του πορεία στον ανοιξιάτικο ουρανό, η ομορφιά του αμφιθεατρικά χτισμένου οικισμού, με μερικά υπέροχα δείγματα νεοκλασικής αρχιτεκτονικής, αποκτά υφή και χρώμα, περιτριγυρισμένος όπως είναι από το πιο χαρακτηριστικό γνώρισμα της Σάμου, την οργιώδη βλάστηση.
Έχοντας απενεργοποιήσει, προληπτικά, την περιαγωγή στο κινητό μου, αφού τα δίκτυα επικοινωνίας της τόσο κοντινής στη Σάμο Τουρκίας βρίσκουν διαρκώς τον τρόπο να επιβάλλονται κατά τη διάρκεια των μετακινήσεων, ξεκινώ προς το Καρλόβασι, μια διαδρομή απαλή και πανέμορφη, σαν χαλαρό μουσικό κομμάτι, σε μια εποχή παλαιότερη, στον απόλυτο συνδυασμό καταπράσινης βλάστησης και πεντακάθαρων, δαντελωτών παραλιών στα δεξιά. Η υψομετρική διαφορά μεταξύ της επιφάνειας της θάλασσας και του όρους Καρβούνη στα αριστερά είναι απότομη και πολύ εντυπωσιακή, ιδιαίτερα όσο πλησιάζει κανείς στο Κοκκάρι.
Οι πρώτες αναβαθμίδες με τα περιποιημένα αμπέλια μοσχάτου, μια ποικιλία αμπελιού τα κρασιά της οποίας είναι διάσημα σε όλον το κόσμο, εμφανίζονται στα χαμηλά υψόμετρα, δίπλα στον παραθαλάσσιο δρόμο. Πανέμορφες παραλίες, όπως τα «Λεμονάκια» και η «Τσαμαδού» μοιάζουν ανέγγιχτες και απόλυτα φυσικές αυτήν την εποχή, λίγο πριν την έναρξη της καλοκαιρινής περιόδου όπου η μορφή τους αλλάζει αφού φιλοξενούν μπαρ, μουσική και άλλες τουριστικές δραστηριότητες.
Το Κέδρο, το Κοκκάρι αλλά και ο Άγιος Κωνσταντίνος, είναι οικισμοί ευχάριστοι, όμορφα χτισμένοι κυριολεκτικά επάνω στα πεντακάθαρα νερά του Αιγαίου, όπως και τα ήσυχα και πολύ γραφικά Αυλάκια, μια πολύ μικρή χερσόνησος σε μια στροφή του δρόμου «φουρκέτα». Η διαδρομή από τη Σάμο μέχρι το Καρλόβασι, σημαντικό λιμάνι αλλά και φοιτητούπολη, με την αντίστοιχη ζωή, μοιάζει με μια απόδραση στο χρόνο.
Πολύ κοντά στο Πυθαγόρειο και στο αεροδρόμιο «Αρίσταρχος», βαφτισμένο με το όνομα του Σαμιώτη αστρονόμου, βρίσκεται το Ευπαλίνειο Όρυγμα, Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Unesco αλλά και, αναμφισβήτητα, ένα κατασκευαστικό και μηχανικό θαύμα, αν αναλογιστεί κανείς ότι κατασκευάστηκε τον 6ο π.Χ. αιώνα. Για δέκα χρόνια ο Ευπαλίνος άνοιξε δύο σήραγγες σε απόσταση περίπου ενός χιλιομέτρου η μία από την άλλη με σκοπό την κατασκευή υδραγωγείου αλλά και το στόχο να συναντηθούν στη μέση της διαδρομής, κάτι που με τα μέσα της εποχής εκείνης, ακούγεται απίθανο. Αλλά έγινε εφικτό. Η επίσκεψη στο όρυγμα, για όσους αισθάνονται βολικά σε χώρους 1.80 x 1.80 για κάμποση ώρα, είναι μια ανεκτίμητη εμπειρία δημιουργώντας για ακόμη μια φορά συναισθήματα θαυμασμού και απορίας για την ευφυία, την πρόοδο και τις μηχανικές και μαθηματικές ικανότητες και δεξιότητες των αρχαίων κατοίκων της περιοχής μας.
Η ευγενέστατη συνοδός μας, εμού και μιας μικρής ομάδας Βέλγων ταξιδιωτών με υπερβολικά εφηβική διάθεση και συμπεριφορά, αφού μας φόρεσε τα προστατευτικά κράνη για την αποφυγή κάποιου τραυματισμού καθώς η επαφή με την οροφή του τούνελ είναι πολύ συχνή κατά τη διαδρομή, μας οδήγησε με προσοχή μέχρι το μέσο του ορύγματος, περίπου 480 μέτρα μακριά από τη στενή είσοδο, πολύ κοντά στο σημείο της συνάντησης των δύο σηράγγων. Ο τρόπος κατασκευής, τα τοιχώματα, η παράλληλη σήραγγα χαμηλά, για τη ροή του νερού, όπως φαίνεται κάτω από τις σχάρες στις οποίες περπατούν οι επισκέπτες, αφήνουν και τον πιο αδιάφορο, φαινομενικά, επισκέπτη, συγκινημένο.
Καθώς η ημέρα προχωρά, αποφασίζω να πάρω μια γεύση από τη νοτιοδυτική πλευρά του νησιού, τους πρόποδες του όρους Κέρκη και τη σπηλιά του Πυθαγόρα στις νότιες πλαγιές του. Η διαδρομή από το Πυθαγόρειο μέχρι τον Όρμο Μαραθόκαμπου είναι περίπου μία ώρα με πολλά χωριά, αμέτρητα σημεία με υπέροχη θέα προς το νότο και μια έντονη αίσθηση της διαφορετικότητας από τη βόρεια πλευρά του νησιού, από τη βλάστηση μέχρι και την υφή του αέρα στην ατμόσφαιρα.
Η Ψιλή Άμμος, δυτικά του Όρμου αλλά και ο οικισμός Λιμνιώνας με τη δική του παραλία, είναι σημεία ιδιαίτερου φυσικού κάλλους και για αυτό πολύ αγαπητά για τουρίστες και ταξιδιώτες και όχι μόνο κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, όπως μαρτυρούν κάποια αυτοκίνητα camper που συναντώ εδώ και εκεί, κυρίως με ξένες πινακίδες και χαρούμενους επιβάτες με καλοκαιρινή βιασύνη, κρίνοντας από την απουσία ρουχισμού επάνω τους, ενώ το ελαφρύ μπουφανάκι αυτήν την εποχή είναι ακόμη επιβεβλημένο.
Η βραχώδης, γυμνή από βλάστηση, δεύτερη πιο ψηλή κορυφή του Αιγαίου μετά το Σάο στη Σαμοθράκη, εξαιρουμένων των ορεινών όγκων της Κρήτης και της Εύβοιας, του όρους Κέρκης, αρχίζει να ροδίζει σιγά – σιγά καθώς η ημέρα αρχίζει την κάθοδό της προς την πρώτη νύχτα αυτού του ταξιδιού. Μόλις που πρόλαβα να ανέβω τα σχεδόν αμέτρητα, τόσα μου φάνηκαν, σχεδόν κάθετα σκαλιά μέχρι την είσοδο της σπηλιάς του Πυθαγόρα και την Παναγία Σαραντασκαλιώτισσα του 11ου αιώνα στην είσοδο. Επιβεβαιώνω ότι τα σκαλιά από το πάρκινγκ μέχρι εδώ δεν είναι μόνο σαράντα, αλλά η σπηλιά, η λίγο απόκοσμη θέση στη ράχη του βουνού, η εκκλησία που κάπως κρύβει την είσοδο αλλά και η θέα από αυτό το ύψος, αξίζουν τον κόπο. Η κάθοδος απαιτεί κάποια περισσότερη προσοχή καθώς μερικά από τα σκαλοπάτια είναι ιδιαίτερα απότομα και ψηλά. Το ηλιοβασίλεμα με βρίσκει στον Πλάτανο, χωριό με θέα απλωμένη από θάλασσα σε θάλασσα, από τους Φούρνους και την Ικαρία μέχρι τα παράλια της Τουρκίας στα δεξιά.
Στο φιλόξενο «Μαγαζί του Γιάννη», πίσω στο Βαθύ, με τους απίθανους μεζέδες και τη ποιοτική ζωντανή μουσική, αρκετοί Τούρκοι επισκέπτες μαζί με τους φιλόξενους ντόπιους, διασκεδάζουν με μια υπέροχη απλότητα και με μια διάθεση αγνή, σε τραγούδια ελληνικά αλλά και σε στίχους στα τουρκικά, μοιραζόμενοι στιγμές, ήχους και γεύσεις, δημιουργώντας αναμνήσεις καθώς οι νότες και οι φωνές γεμίζουν τα στενά δρομάκια στην πλάτη της προκυμαίας. Παρασκευή βράδυ.
Πηγη: protothema.gr