Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν αυξάνει τους δασμούς σε ένα ευρύ φάσμα κινεζικών εισαγωγών -συμπεριλαμβανομένων ημιαγωγών, μπαταριών, ηλιακών κυψελών και κρίσιμων ορυκτών– σε μια προεκλογική χρονιά για την ενίσχυση της εγχώριας αμερικανικής παραγωγής σε κρίσιμες βιομηχανίες και ενώ είναι αντιμέτωπος με τον Ντόναλντ Τραμπ.
Οι ΗΠΑ θα αυξήσουν επίσης τους δασμούς και στον ιατρικό εξοπλισμό, τον χάλυβα, το αλουμίνιο και τα ηλεκτρικά οχήματα. Οι αλλαγές αναμένεται να επηρεάσουν περίπου 18 δισεκατομμύρια δολάρια σε τρέχουσες ετήσιες εισαγωγές, ανακοίνωσε ο Λευκός Οίκος.
Οι κινήσεις αυτές αποτελούν την πιο ολοκληρωμένη επικαιροποίηση του μακρύ καταλόγου με τους δασμούς σε κινεζικά προϊόντα που πρώτος επέβαλε ο προκάτοχός του Μπάιντεν, ο πρώην πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, και μια αναγνώριση ότι μια πιο αυστηρή προσέγγιση στο εμπόριο με το Πεκίνο παραμένει δημοφιλής στους ψηφοφόρους των ΗΠΑ. Κανένας από τους δασμούς του Τραμπ δεν θα μειωθεί. Ο Μπάιντεν θα αυξήσει τους συντελεστές για αγαθά που οι ΗΠΑ αγωνίστηκαν να εισάγουν κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κοροναϊού, καθώς και για βασικούς κλάδους -όπως τα τσιπ και η πράσινη ενέργεια- τους οποίους προσπάθησε να ενισχύσει από τότε που ανέλαβε τα καθήκοντά του.
Παρόλα αυτά, ο Μπάιντεν πρέπει να επιτύχει μια εύθραυστη ισορροπία. Οι πρόσθετοι δασμοί κινδυνεύουν να αυξήσουν τις τιμές για τους καταναλωτές που ήδη πλήττονται από τον πληθωρισμό και να προκαλέσουν την οργή της Κίνας, η οποία θα μπορούσε να επιλέξει να προχωρήσει σε αντίποινα.
Οι αλλαγές είναι κλιμακωτές ώστε να τεθούν σε ισχύ από το 2024 έως το 2026 και είναι πιο στοχευμένες από τον ενιαίο δασμό 60% που έχει προτείνει ο Τραμπ. Το μεγαλύτερο άλμα αφορά τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, με τον δασμολογικό συντελεστή να τετραπλασιάζεται, ενώ άλλες εισαγωγές βλέπουν τις εισφορές να διπλασιάζονται ή να επιβάλλονται για πρώτη φορά.
Ο Μπάιντεν θα ανακοινώσει επίσημα τα μέτρα, τα οποία περιγράφονται λεπτομερώς σε δήλωση, σε εκδήλωση στο Rose Garden του Λευκού Οίκο. Αξιωματούχοι, οι οποίοι περιέγραψαν το σχέδιο υπό τον όρο της ανωνυμίας πριν από την επίσημη ανακοίνωση, δήλωσαν ότι συνδυάζονται οι εγχώριες επενδύσεις από το διακομματικό νόμο για τις υποδομές και το νόμο για τα τσιπ και την επιστήμη με νέους δασμούς για να εξισωθούν οι όροι ανταγωνισμού με την Κίνα.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι δασμοί εφαρμόζονται σε τομείς όπου η Κίνα έχει μόνο ένα μικρό τμήμα της αμερικανικής αγοράς, αλλά αποσκοπούν στο να αποτρέψουν έναν πιθανό κατακλυσμό εισαγωγών.
“Η Κίνα είναι απλώς πολύ μεγάλη για να παίξει με τους δικούς της κανόνες”, δήλωσε στους δημοσιογράφους η διευθύντρια του Εθνικού Οικονομικού Συμβουλίου Lael Brainard. “Η Κίνα χρησιμοποιεί το ίδιο εγχειρίδιο παιχνιδιού που έχει χρησιμοποιήσει και στο παρελθόν για να τροφοδοτήσει τη δική της ανάπτυξη εις βάρος των άλλων, συνεχίζοντας να επενδύει, παρά την πλεονάζουσα κινεζική παραγωγική ικανότητα, και κατακλύζοντας τις παγκόσμιες αγορές με εξαγωγές που είναι υποτιμημένες λόγω αθέμιτων οικονομικών πρακτικών”.
Στοχευμένες βιομηχανίες
Ο δασμολογικός συντελεστής για τους ημιαγωγούς θα διπλασιαστεί από 25% σε 50% έως το 2025, στοχεύοντας έναν κλάδο που ο Μπάιντεν έχει καταστήσει κεντρικό σημείο της μεταποιητικής του ατζέντας μέσω επιδοτήσεων δισεκατομμυρίων για την ενίσχυση της αμερικανικής παραγωγής.
Οι εισφορές αποσκοπούν στην αντιμετώπιση της επέλασης της Κίνας στα λεγόμενα legacy chips, τα οποία είναι εξαρτήματα παλαιότερης γενιάς που εξακολουθούν να είναι απαραίτητα για την παγκόσμια οικονομία. Η κυβέρνηση Μπάιντεν ολοκλήρωσε πρόσφατα μια έρευνα σε περισσότερες από 100 αυτοκινητοβιομηχανίες, αεροδιαστημικές, αμυντικές και άλλες εταιρείες σχετικά με τις αλυσίδες εφοδιασμού τους για αυτούς τους λιγότερο προηγμένους ημιαγωγούς και η ΕΕ εξετάζει το ενδεχόμενο να ξεκινήσει μια παρόμοια δική της έρευνα.
Ορισμένα κρίσιμα ορυκτά θα επιβαρυνθούν με νέο δασμό 25% φέτος, ενώ ο φυσικός γραφίτης και οι φυσικοί μαγνήτες θα πληγούν με τον ίδιο συντελεστή το 2026.
Ο δασμός για τα ηλεκτρικά οχήματα θα τεθεί σε ισχύ φέτος, με τελικό δασμολογικό συντελεστή 102,5%, από 27,5% που είναι τώρα. Και οι δασμοί σε ορισμένο χάλυβα και αλουμίνιο από την Κίνα – που σήμερα αντιμετωπίζουν δασμούς 0% ή 7,5% – θα αυξηθούν στο 25% φέτος.
Οι δασμοί στις μπαταρίες ιόντων λιθίου για ηλεκτρικά οχήματα, καθώς και στα εξαρτήματα των μπαταριών, θα εκτοξευθούν στο 25% από 7,5% φέτος, ενώ οι μπαταρίες ιόντων λιθίου για μη ηλεκτρικά οχήματα θα κάνουν το ίδιο άλμα το 2026. Οι δασμοί για τα ηλιακά κύτταρα θα αυξηθούν από 25% σε 50% φέτος.
Οι ΗΠΑ θα επιβάλουν επίσης νέο δασμό 50% στις κινεζικές σύριγγες και βελόνες φέτος, ενώ οι δασμοί στον εξοπλισμό ατομικής προστασίας, όπως οι αναπνευστήρες και οι μάσκες προσώπου, αυξάνονται στο 25% από 0% ή 7,5% τώρα. Οι δασμοί στα ιατρικά και χειρουργικά γάντια από καουτσούκ θα ανέβουν στο 25% από 7,5% το 2026.
Δεν είναι σαφές εάν οι κινήσεις αυτές θα προκαλέσουν αντίποινα από την Κίνα, αλλά το δασμολογικό καθεστώς που προτείνεται υπό τον Τραμπ εφαρμόζεται ήδη σε αγαθά αξίας περίπου 226 δισεκατομμυρίων δολαρίων, σύμφωνα με εκτίμηση που παρείχε η κυβέρνηση, με βάση τα στοιχεία του 2023.
“Ελπίζουμε ότι δεν θα δούμε μια σημαντική κινεζική αντίδραση – αλλά αυτό είναι πάντα μια πιθανότητα”, δήλωσε η υπουργός Οικονομικών Τζάνετ Γέλεν σε συνέντευξή της στην τηλεόραση του Bloomberg τη Δευτέρα.
Η ίδια ανέφερε σε δήλωσή της ότι “ο Πρόεδρος Μπάιντεν και εγώ έχουμε δει από πρώτο χέρι τις επιπτώσεις της έξαρσης ορισμένων τεχνητά φθηνών κινεζικών εισαγωγών στις αμερικανικές κοινότητες στο παρελθόν και δεν θα το ανεχθούμε ξανά”.
“Αυτά τα προβλήματα συσσωρεύτηκαν με την πάροδο του χρόνου και δεν θα λυθούν σε μια μέρα”, πρόσθεσε η Yellen.
Η ανακοίνωση της Τρίτης αποτελεί το αποκορύφωμα μιας υποχρεωτικής αναθεώρησης των δασμών του Τραμπ που διήρκεσε περισσότερο από ένα χρόνο και υπό τη σκιά των επικείμενων εκλογών. Και οι δύο υποψήφιοι έχουν προσπαθήσει να παρουσιαστούν ως σκληροί απέναντι στο Πεκίνο, με τον Τραμπ να υπόσχεται οριζόντιους δασμούς στην Κίνα σε περίπτωση εκλογής του.
Ο Μπάιντεν έχει διαφημίσει μια εγχώρια κατασκευαστική έκρηξη που, όπως λέει, διατηρεί τις θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ στο εσωτερικό και οι σύμμαχοί του έχουν επικρίνει την πρόταση του Τραμπ για τους δασμούς, λέγοντας ότι θα επιδεινώσει μόνο τον ήδη υψηλό πληθωρισμό που αποτελεί μόνιμο πρόβλημα.
Οι δασμολογικές αλλαγές του Μπάιντεν δεν περιλαμβάνουν αντισταθμιστικές μειώσεις. Ένας από τους αξιωματούχους δήλωσε ότι οι ΗΠΑ δεν έχουν δει βελτιώσεις σε πολλές αθέμιτες κινεζικές εμπορικές πρακτικές, όπως η αναγκαστική μεταφορά τεχνολογίας, από τότε που επιβλήθηκαν για πρώτη φορά οι δασμοί, γεγονός που καθιστά αδικαιολόγητες τις όποιες μειώσεις.
“Οι αθέμιτες πρακτικές της Κίνας έβλαψαν κοινότητες στο Μίσιγκαν, στην Πενσυλβάνια και σε όλη τη χώρα, οι οποίες έχουν τώρα την ευκαιρία να επιστρέψουν”, δήλωσε στους δημοσιογράφους, αναφερόμενη σε δύο πολιτείες που είναι κρίσιμες για το αποτέλεσμα του 2024.
