Ραγδαίες είναι οι εξελίξεις στο Ιράν μετά τον θάνατο του Ιμπραχίμ Ραϊσί, του υπουργού Εξωτερικών Χοσεΐν Αμιραμπντολαχιάν και άλλων επτά ανθρώπων στη συντριβή του ελικοπτέρου στο οποίο επέβαιναν στα βορειοδυτικά της χώρας. Ο ανώτατος ηγέτης Αλί Χαμενεΐ ανακοίνωσε ότι ο πρώτος αντιπρόεδρος Μοχάμεντ Μοχμπέρ αναλαμβάνει καθήκοντα προσωρινού προέδρου και ότι έχει στη διάθεσή του 50 ημέρες για τη διοργάνωση προεδρικών εκλογών.

Ο Χαμενεί εξέφρασε τα συλλυπητήριά του για τον θάνατο του Ραϊσί και κήρυξε πενθήμερο εθνικό πένθος στη χώρα, όπως μετέδωσε το επίσημο ιρανικό πρακτορείο ειδήσεων IRNA.

«Βάσει του άρθρου 131 του Συντάγματος, ο Μοχμπέρ αναλαμβάνει να ηγηθεί της εκτελεστικής εξουσίας και θα πρέπει σε συνεννόηση με τους επικεφαλής της νομοθετικής και της δικαστικής εξουσίας να διοργανώσει εκλογές για νέο πρόεδρο εντός 50 ημερών κατά το μέγιστο» ανέφερε χαρακτηριστικά ο αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ.

Ο Μοχμπέρ, όπως ο Ραϊσί, θεωρείται στενός συνεργάτης του Χαμενεΐ, ο οποίος έχει τον τελευταίο λόγο στα κρατικά ζητήματα του Ιράν. Ο Μοχμπέρ έγινε πρώτος αντιπρόεδρος το 2021 όταν ο Ραϊσί εξελέγη πρόεδρος.

Παράλληλα η ιρανική κυβέρνηση ανακοίνωσε σήμερα ότι μετά τον θάνατο του υπουργού Εξωτερικών Χοσεΐν Αμιραμπντολαχιάν διορίζει προσωρινό υπουργό Εξωτερικών της χώρας τον Αλί Μπαγερί Κανί.

Ο θάνατος του προέδρου και του υπουργού Εξωτερικών του Ιράν έρχεται σε μια ιδιαίτερα δύσκολη περίοδο στη Μέση Ανατολή και στο εσωτερικό του Ιράν. Ο πόλεμος του Ισραήλ εναντίον της Χαμάς και η επακόλουθη ανθρωπιστική καταστροφή που εκτυλίχθηκε στη Γάζα τους τελευταίους επτά μήνες έχει πυροδοτήσει ανησυχίες στην παγκόσμια κοινή γνώμη, καθώς κλιμάκωσε τις εντάσεις σε όλη τη Μέση Ανατολή και έφερε στο προσκήνιο έναν σκιώδη πόλεμο πολλών δεκαετιών μεταξύ του Ιράν και του Ισραήλ.

Τον περασμένο μήνα, το Ιράν εξαπέλυσε μια άνευ προηγουμένου επίθεση με drone και πυραύλους στο Ισραήλ – την πρώτη του άμεση επίθεση στη χώρα – ως απάντηση σε μια καταφανώς ισραηλινή αεροπορική επιδρομή στο προξενείο του Ιράν στη Δαμασκό που είχε ως αποτέλεσμα να σκοτωθεί ένας ανώτατος διοικητής των Ελίτ των Φρουρών της Επανάστασης του Ιράν (IRGC). Το Ισραήλ αντέδρασε μια εβδομάδα αργότερα, σύμφωνα με Αμερικανούς αξιωματούχους, χτυπώντας στόχους έξω από την ιρανική πόλη Ισφαχάν σε μια πολύ μικρότερη, βαθμονομημένη απάντηση. Έκτοτε τα άμεσα χτυπήματα μεταξύ των δύο χωρών έχουν σταματήσει, αλλά ο πόλεμος με αντιπροσώπους συνεχίζεται με τις πολιτοφυλακές που υποστηρίζονται από το Ιράν, όπως η Χαμάς και η Χεζμπολάχ, να συνεχίζουν να πολεμούν τις δυνάμεις του Ισραήλ.

Εν τω μεταξύ, η σκληροπυρηνική ηγεσία του Ιράν αντιμετώπισε πρόσφατα μια έκρηξη λαϊκής οργής στους δρόμους στο εσωτερικό, όπου για χρόνια οι κυρώσεις υπό την ηγεσία των ΗΠΑ έχουν προκαλέσει σοβαρές επιπτώσεις. Η χώρα συγκλονίστηκε από διαδηλώσεις στις οποίες ηγείτο η νεολαία, ενάντια στην ιερατική εξουσία και την επιδείνωση των οικονομικών συνθηκών μετά τον θάνατο της Μαχσά Αμινί το 2022, ενώ ήταν υπό κράτηση από τη διαβόητη αστυνομία ηθικής του Ιράν. Οι ιρανικές Αρχές ξεκίνησαν έκτοτε μια διευρυμένη επιχείρηση καταστολής των διαφωνούντων ως απάντηση στις διαδηλώσεις. Αυτή η καταστολή έχει οδηγήσει σε παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ορισμένες από τις οποίες ισοδυναμούν με «εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας», σύμφωνα με έκθεση των Ηνωμένων Εθνών που δημοσιεύθηκε τον Μάρτιο. Και ενώ οι διαδηλώσεις έχουν σταματήσει σε μεγάλο βαθμό, η αντίθεση στην ιερατική ηγεσία παραμένει βαθιά ριζωμένη μεταξύ πολλών Ιρανών, ειδικά των νέων, που ζητούν μεταρρυθμίσεις, θέσεις εργασίας και απομάκρυνση από την ασφυκτική θρησκευτική εξουσία.

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΑΡΘΡΑΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟ