Πώς θα μας φαινόταν το υποθετικό ενδεχόμενο η Ευρωπαϊκή Ένωση να αποφασίσει να επιβάλλει δια της βίας στην Ελλάδα τον πρωθυπουργό της αρεσκείας της; Αν ο λαός δεν συμφωνούσε με τον “εκλεκτό” της Ε.Ε. και εκείνη κατέφευγε στην βία των όπλων προκειμένου να τον επιβάλλει, τότε τι θα λέγαμε; Πώς θα ονομάζαμε τον πρωθυπουργό, που θα είχε “εγκατασταθεί” στην Ελλάδα μετά από σφοδρό βομβαρδισμό της Αθήνας και του Πειραιά;
Ακραίο σενάριο και καθόλου υποθετικό, αν αναλογιστούμε πως συνέβη στην Πατρίδα μας τον … προηγούμενο αιώνα, αφού τόσο μας χωρίζει πια από το 1916. Εκείνη την περίοδο στην Ελλάδα επικρατούσε διχασμός ανάμεσα στο “κράτος των Αθηνών”, που είχε επικεφαλής τον βασιληά Κωνσταντίνο και στο “κράτος της Εθνικής Αμύνης” στην Θεσσαλονίκη, με επικεφαλής τον Ελευθέριο Βενιζέλο. Αιτία της διαμάχης ήταν η ουδέτερη στάση της Ελλάδος στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, γεγονός που ενοχλούσε τις Αγγλογαλλικές δυνάμεις.
Ο Βενιζέλος ακολουθούσε μια πολιτική, φιλικά προσκείμενη στις Ενωμένες Δυνάμεις, γνωστές και ως Δυνάμεις της Entente, δηλαδή κυρίως την Μεγάλη Βρετανία και την Γαλλία, ενώ από το 1915 την Ιταλία, μέχρι τις αρχές του 1918 την Ρωσία, και, από το 1917 τις ΗΠΑ. Από την άλλη ο βασιληάς Κωνσταντίνος εφάρμοζε την πολιτική της ουδετερότητος, που ευνοούσε τις Κεντρικές Δυνάμεις, γνωστές και ως Τριπλή Συμμαχία, δηλαδή την Γερμανία, την Αυστροουγγαρία, την Οθωμανική Αυτοκρατορία και την Βουλγαρία.
Στις 3 Νοεμβρίου του 1916, οι δυνάμεις της Entente αξίωσαν την παράδοση εξαιρετικά μεγάλων ποσοτήτων πολεμικού υλικού από την κυβέρνηση των Αθηνών. Αρχικά ο βασιληάς συμφώνησε, αλλά τέσσερις ημέρες αργότερα απέρριψε το αίτημα. Ο Κωνσταντίνος φέρεται να πιέστηκε από παράγοντες του στρατού, που τον έπεισαν λέγοντας ότι η κοινή γνώμη έβλεπε αυτή την απαίτηση των συμμάχων ως επέμβαση στο εσωτερικό της χώρας.
Οι Αγγλογάλλοι υποστηρικτές του Βενιζέλου, με επικεφαλής τον ναύαρχο Louis Dartige du Fournet αποβιβάστηκαν στις 18 Νοεμβρίου στο Φάληρο και ακολούθησαν σφοδρές οδομαχίες στην Αθήνα και στον Πειραιά, που βομβαρδίστηκε ανελέητα από το Γαλλικό θωρηκτό Mirabeau. Το ίδιο βράδυ, ο Κωνσταντίνος έρχεται σε συμφωνία με τους πρεσβευτές της Entante και ο βομβαρδισμός σταματάει, με τραγικό απολογισμό δεκάδες νεκρούς και τραυματίες και από τις δύο πλευρές.
Τις επόμενες μέρες οι συμμαχικές δυνάμεις αποσύρθηκαν αφήνοντας να κυριαρχεί χάος στην Ελλάδα, καθώς οι “βενιζελικοί” και οι “βασιλικοί” συμπλέκονταν σφοδρά, και σημειώνονταν πολλές λεηλασίες και καταστροφές σε καταστήματα και σπίτια.
Στις 25 Νοεμβρίου, η προσωρινή κυβέρνηση της Θεσσαλονίκης (η λεγόμενη “Τριανδρία”) κήρυξε με ειδικό διάγγελμα τον βασιληά Κωνσταντίνο έκπτωτο. Οι δυνάμεις της Entente αναγνώρισαν την κυβέρνηση του Βενιζέλου, αφού πρώτα είχαν επιβάλλει -ως αντίποινα για τα γεγονότα της 18ης Νοεμβρίου- έναν γενικό ναυτικό αποκλεισμό, που παρέλυσε την αγορά και οδήγησε σε λιμοκτονία πολλές πόλεις της Νοτίου Ελλάδος.
Ο λαός που (ξ)έχασε την Ιστορία του, είναι βέβαιο πως δεν έχει μέλλον! Ο λαός που δεν θυμάται (ή δεν γνωρίζει) την Ιστορία του είναι εύκολο να ονομάσει τον προδότη, “πατριώτη” και τον έξωθεν επιβεβλημένο δικτάτορα, “εθνάρχη”! Αυτό, άλλωστε, μπορούμε να συμπεράνουμε βλέποντας την επανάληψη των ανθρωπίνων λαθών, που έχει καταγράψει η Ιστορία ανά τους αιώνες. Τόσοι άνθρωποι πέρασαν από τον πλανήτη, τόσοι λαοί χάθηκαν, αλλά κανείς δεν έχει την σοφία να διδαχθεί από τα λάθη των προηγούμενων γενεών.
του Μ. Βολουδάκη
