Γράφει ο Ιωάννης Αυξεντίου
Όσοι από εμάς είναι κάποιας ηλικίας, αντιλήφθηκαν και με έντονο τρόπο το πέρασμα από τη νεωτερική στη μετανεωτερική εποχή. Βλέπουμε, ακούμε και βιώνουμε πράγματα και καταστάσεις που στην εποχή της νεότητάς μας θα φαίνονταν αδιανόητα, σχεδόν τρελά. Ας φέρουμε μερικά παραδείγματα: εάν κάποιος, τη δεκαετία του 1970, έλεγε ότι σε λίγα χρόνια, δύο άνδρες (ή δύο γυναίκες) όχι μόνο θα μπορούν να παντρεύονται μεταξύ τους αλλά και να υιοθετούν παιδιά· εάν έλεγε στους συγχωριανούς του ότι κάτοικοι της Κίνας σε λίγο καιρό θα έχουν ανοίξει μαγαζί στην πλατεία του χωριού· πως στην παρέλαση της 25ης Μαρτίου την ελληνική σημαία θα την κρατάει μια μουσουλμάνα ή αν ισχυριζόταν ότι γκέι αστυνομικοί θα παρελαύνουν στους δρόμους της Αθήνας, ο άνθρωπος αυτός ή θα γινόταν ο “τρελός του χωριού” ή θα τον πέρναγαν για χρήστη ισχυρότατων ψυχοτρόπων ουσιών…
Με ποιο τρόπο λοιπόν, θα μπορούσαμε σήμερα να φανταστούμε πως θα είναι και πως θα εξελιχθεί ηβαθειά μετανεωτερικότητα; Μόνο με ένα τρόπο, με το να γίνουμε οι “τρελοί του χωριού” και να αρχίσουμε να αφηγούμαστε τις εξωφρενικές φαντασίες μας.
Σε αυτή λοιπόν την -όχι και τόσο μακρινή μελλοντικά- εποχή, η αρχαία παγανιστική μυθολογία θα αποκτήσει ρεαλιστικές εφαρμογές· θα θεσμοθετηθεί και θα γίνει “πολιτικά ορθή” η ζωοεραστία και, γιατί όχι, η σύναψη γάμου μεταξύ ανθρώπων και ζώων ή και μεταξύ ανθρώπων και αντικειμένων. Η Ευρώπη θα θυμηθεί, με…νοσταλγία, ότι κάποτε συνευρέθηκε με το Δία-Ταύρο, οπότε ο κάθε βαθειά μετανεωτερικός Ευρωπαίος θα αναφωνήσει: «Γιατί να μη νυμφευόμαστε με όλα τα πλάσματα της φύσης;». Από τον πανθεϊσμό των ανατρεπτικών-εξωτικών κινημάτων της δεκαετίας του ’60, θα βρεθούμε στον… παν-συνουσιασμό. Βέβαια, αυτό δεν θα γίνεται πλέον ανεπίσημα και με το φόβο της κοινωνικής κατακραυγής αλλά επίσημα, “με παπά και με κουμπάρο”· θα θεωρείται δε πολύ προοδευτικό και δημοκρατικό.
Όμως, καλύτερη ικανότητα πρόβλεψης από τη δική μας έχει σίγουρα ένας οραματιστής αυτής της ερχόμενης εποχής, ο Jacques Attali, ο γνωστός μέντορας του σημερινού προέδρου της Γαλλίας. Στο βιβλίο του με τίτλο Dictionnaire du XXIe Siècle (ελ. Το λεξικό του 21ου αιώνα) γράφει: «Κάθε άνθρωπος θα γίνει ένα ον χωρίς πατέρα και μητέρα, χωρίς προγόνους, χωρίς ρίζες, θα είναι ο απόλυτος νομάδας. Ο καθένας θα έχει το δικαίωμα να σχηματίζει ταυτόχρονα περισσότερα ζευγάρια. Η πολυγαμία και η πολυανδρία θα γίνουν ο κανόνας. Θα γίνει επιτρεπτό να έχουν, μέσω μιας “κλωνοεικόνας” (δηλ. ολογράμματος) όλες εκείνες τις σεξουαλικές σχέσεις που απαγορεύονται στο ανθρώπινο ον…»
Σε αυτόν τον ερχόμενο κόσμο, τα νομίσματα θα έχουν από πολύ καιρό καταργηθεί και κάθε συναλλαγή θα γίνεται όχι με κάρτες αλλά με ένα μικροτσίπ που θα βρίσκεται κάτω από το δέρμα ή στην καλύτερη των περιπτώσεων, μέσα σε ένα βραχιόλι που ο πολίτης, με υπερηφάνεια, θα φέρει στο χέρι του. Ασφαλώς, τα διαθέσιμα χρηματικά ποσά που θα υπάρχουν καταγεγραμμένα στο μικροτσίπ δεν θα εξαρτώνται μόνον από τις αποταμιεύσεις και τη μισθοδοσία του πολίτη ή από τα χρέη και τις οφειλές του αλλά και από τη εν γένει κοινωνική διαγωγή του. Εάν αυτή είναι “πολιτικά ορθή”, τότε θα παίρνει μπόνους ή και αύξηση· ενώ αντίθετα, εάν η συμπεριφορά του θα χαρακτηρίζεται ως “αντισυστημική”, τότε θα υποβάλλεται σε κρατήσεις και μειώσεις μισθού, οι οποίες αυτομάτως θα περνούν στο ηλεκτρονικό μικροτσίπ.
Στη βαθεία νεωτερικότητα, μια οικογένεια θα θεωρείται κοινωνικά αποδεκτή και “καθώς πρέπει” μόνον εάν έχει τουλάχιστον ένα μέλος της έγχρωμο. Οι οικογένειες που θα αποτελούνται μόνο από λευκούς συγγενείς θα θεωρούνται οπισθοδρομικές, ανάξιες σεβασμού και ασφαλώς ύποπτες “ρατσισμού”. Οι διαφυλετικές σχέσεις δεν θα είναι η εξαίρεση αλλά ο κανόνας, πολύ πιθανόν και νομικά επιβεβλημένος.
Επιδόματα πολύτεκνων οικογενειών θα δίνονται στους γκέι συζύγους που θα έχουν αποκτήσει, με διάφορους τρόπους και μεθόδους, πάνω από δύο παιδιά. Τα ζευγάρια των ετερόφυλων συζύγων θα θεωρούν καμάρι τους να γεννήσουν ένα μη-ετεροφυλόφιλο παιδί, διότι στην ερώτηση: «πόσα παιδιά έχετε;» η απάντηση: «δύο, ένα κοριτσάκι και ένα αγοράκι», θα θεωρείται για “βλάχους”· η “trendy” απάντηση θα είναι: «τρία, το ένα γένους Α, το δεύτερο γένους Β και το τρίτο γένους Γ».
Σε πολιτικό επίπεδο, στην εποχή που περιγράφουμε, τα ονόματα των εθνών θα έχουν καταργηθεί, καθώς το να αποκαλείσαι και να αυτοχαρακτηρίζεσαι Έλληνας ή Γάλλος ή Γερμανός θα θεωρείται “ρατσιστικό”. Ο λόγος για αυτό θα είναι πως δεχόμενος ότι έχεις μία ιδιαίτερη ταυτότητα είναι σαν να επιθυμείς να ξεχωρίσεις από τους άλλους, ενώ αντίθετα πρέπει να είσαι “όλα μαζί”.
Θα πρέπει δηλαδή να είσαι το “όλο” και ταυτόχρονα το “τίποτα”. Διότι ασφαλώς, όταν όλοι είναι όλα, τότε πρακτικά κανείς δεν είναι τίποτα… Έτσι λοιπόν, αντί για έθνη-κράτη, θα έχουμε τη χώρα 1, τη χώρα 2, τη χώρα 3 κλπ. Εν τέλει, αφού οι ταυτότητες θα έχουν εξαλειφθεί και στις χώρες ακόμα και ο “πολιτικά ορθός” (επί του παρόντος βέβαια) civic nationalism θα θεωρείται απομεινάρι του παρελθόντος, οι χώρες θα ενοποιηθούν υπό μια τραπεζικο-γραφεικρατική εξουσία, παραπλήσια αυτής των Βρυξελλών.
Ας μη ξεχνάμε άλλωστε, πως η Ευρωπαϊκή Ένωση θεωρείται από τη σύγχρονη αριστερά ως το μοντέλο στο οποίο πρέπει να προσανατολιστεί όλος ο πλανήτης, εξού και οι σχιζοφρενικές και αλλοπρόσαλλες αντιδράσεις των “προοδευτικών δυνάμεων” στο ΒREXIT.
Eπιπρόσθετα, η “Νέα Ευρωπαϊκή Εκκλησία” θα κηρύξει την άνευ όρων αγάπη και την ανοχή στα πάντα. Οι έννοιες της συγχώρεσης και της μετάνοιας δεν θα υπάρχουν πλέον, διότι απλούστατα δεν θα υπάρχουν απαγορεύσεις και αμαρτίες· με εξαίρεση βέβαια μερικά “αμαρτήματα” όπως αυτά του “ρατσισμού”, της “ξενοφοβίας”, του “σεξισμού” κλπ. Αυτά τα τελευταία θα οδηγούν σε τιμωρίες σκληρότερες κι από αυτές που ψευδώς απέδιδε η προτεσταντική προπαγάνδα στην Ιερά Εξέταση. Ως εκ τούτου, σε αυτή τη νέα εκκλησία, θα λατρεύεται ένας Θεός που θα έχει διαγράψει τις δέκα εντολές και θα τις έχει αντικαταστήσει με μία και μόνο: «κάνε ό,τι επιθυμείς!».
Θα μπορούσαμε να γράψουμε εκτενώς και για άλλα δεδομένα και φαινόμενα της βαθειάς μετανεωτερικότητας· φαινόμενα που, επί του παρόντος, ακόμα και οι περισσότεροι υπερπροοδευτικοί πολίτες βρίσκουν ακραία, όπως για παράδειγμα τη νομιμοποίηση της νεκροφιλίας και της αιμομιξίας, αλλά νομίζουμε πως αντιλαμβάνεσθε τη γενική ιδέα.
Κάποιος θα μπορούσε να ρωτήσει: «όπως έγινε το πέρασμα από τη νεωτερική στη μετανεωτερική εποχή, δεν θα μπορούσαμε επίσης να φανταστούμε πως θα είναι η εποχή μετά τη μετανεωτερικότητα;». Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα είναι πως για να συμβεί κάτι τέτοιο, αυτή η νέα εποχή θα πρέπει να έχει στοιχεία που να τη διαφοροποιούν ριζικά από την προηγούμενη. Επομένως οχι, όσο και να προσπαθεί η φαντασία μας δεν μπορεί να συλλάβει πως θα μπορούσε να είναι μία τέτοια εποχή και εάν είναι δυνατόν και να υπάρξει κιολας.
Κατά συνέπεια, μπορούμε μόνο να κάνουμε δύο πιθανές υποθέσεις. Η πρώτη υπόθεση είναι η εξής: στο βάθος της μετανεωτερικότητας ενδέχεται να συμβεί κάτι αναπάντεχο, το οποίο και θα προκαλέσει μία απότομη επιστροφή ή μάλλον ένα “κβαντικό άλμα”, όχι πλέον στη νεωτερικότητα αλλά σε μία εποχή με προ-νεωτερικές αποχρώσεις και χαρακτήρα. Ενδέχεται να γίνει δηλαδή μια βίαιη και απότομη μετατόπιση του εκκρεμούς προς την αντίθετη κατεύθυνση. Η δεύτερη υπόθεση είναι η ανθρωπότητα να οδηγηθεί σταδιακά σε μία διαδικασία σήψης και μαρασμού. Ως αποτέλεσμα, το Κατέχον θα αποτραβηχθεί από τον κόσμο και έτσι τίποτα πλέον δεν θα εμποδίζει την έλευση του Αυγερινού, του Υιού του Πρωινού…
