Η χώρα ζει το αποκορύφωμα του διχασμού. «Ναι» ή «Όχι»; Μνημόνιο ή ρήξη; Ευρώ ή δραχμή; Αριστεροί ή μνημονιακοί; Ερωτήματα που είχαν γίνει δεύτερη φύση στο μεγαλύτερο μέρος του ελληνικού λαού. Μέχρι όμως να έρθει η μέρα του δημοψηφίσματος, είχαν ακολουθήσει σημαντικά, για τους πολίτες, γεγονότα τα οποία πολλοί δεν είχαν αντιληφθεί εκείνες τις ημέρες.
Πρώτη φορά αριστερά
Έξι μήνες περίπου μετά την εκλογική νίκη του Σύριζα και τις ιαχές των αριστερών, η Ελλάδα βρίσκεται με τη πλάτη στον τοίχο. Οι πολυθρόνες της εξουσίας μπορεί να είναι αναπαυτικές, αλλά συνοδεύονται με κάτι που απεχθάνεται το λεγόμενο συνταγματικό τόξο: Την ευθύνη. Ο Γιάνης με το γνωστό του ύφος συνομιλούσε με Ευρωπαίους ομολόγους του. Ομολόγους του; Όχι βέβαια! Ο Γιάνης τους δίδασκε την οικονομική επιστήμη. Οι αντιδράσεις των Ευρωπαίων πολλές, αλλά ο πρωθυπουργός έδωσε την απάντηση: «Ο Γιάνης ξέρει καλύτερα τα οικονομικά από αυτούς.» Με τις «ευχές» του πρωθυπουργού του ο Γιάνης έβαλε στις ζωές μας την «δημιουργική ασάφεια». Οι αριστεροί εμμέσως πλην σαφώς έλεγαν στους εταίρους θέλοντας να απειλήσουν: «Εμείς έχουμε τον ελληνικό λαό με το μέρος μας». Η απάντηση των εταίρων σαφής: «Εσείς έχετε τον ελληνικό λαό με το μέρος σας αλλά εμείς έχουμε τα λεφτά που μας ζητάτε». Η αριστερή ρητορική περί ρήξης και αντιμνημονίου, έγινε σύνθημα αλλά ταυτόχρονα η ανησυχία τους ήταν προφανής. Ευθύνη είπαμε
Πως φτάσαμε στο δημοψήφισμα
Ελληνική κυβέρνηση και εταίροι σε μια «σύγκρουση» που τότε στα μάτια πολλών έμοιαζε με ένα ηφαίστειο έτοιμο να εκραγεί. Οι συνέπειες ενός Grexit για την ίδια Ελλάδα και την Ευρώπη, μονοπωλούν το ενδιαφέρον στα ΜΜΕ. «Grexit εσείς; Δημοψήφισμα εμείς!». Αυτή η αποφυγή και μετάθεση ευθυνών αλλά και αυτό το δείγμα μιας κυβέρνησης σε πανικό, στην Ελλάδα παρουσιάστηκε ως μαχητικότητα. Μη ξεχνάμε, τότε το «ηθικό πλεονέκτημα» της αριστεράς δεν είχε καεί ακόμη. Ο Ιούνιος του 2015, είναι ένας μήνας που δεν πρέπει να ξεχαστεί. Προτάσεις από τους εταίρους, αντιπροτάσεις από την ελληνική κυβέρνηση εν μέσω δηλώσεων και απειλών. Όμως όλα ήταν πλέον δρομολογημένα. Απόδειξη; Το βράδυ της 26ης Ιουνίου, κυβέρνηση και εταίροι δεν φτάνουν σε συμφωνία για το ποσό των 400 εκ, ευρώ, ένα ποσό φαινομενικά μικρό.
Ήταν περίπου 30 λεπτά μετά τις 12 τα μεσάνυχτα της ίδιας ημέρας, οπότε και το διάγγελμα του Τσίπρα για τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος μεταδόθηκε. Ένα διάγγελμα το οποίο τα είχε όλα. Κατηγορούσε τους ξένους, εξυμνούσε τους δικούς του, ωδές για τη δημοκρατία και εννοείται το γνωστό παραμύθι της λαϊκής κυριαρχίας στην καπιταλιστική Ευρώπη. Το ερώτημα ήταν αν πρέπει να γίνει αποδεκτό το σχέδιο συμφωνίας που κατέθεσαν οι εταίροι.Ασφαλώς υπήρξε η δέσμευση του Τσίπρα, ότι θα σεβόταν το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος όποιο και αν ήταν αυτό… Το ξημέρωμα της 27ης Ιουνίου, βρήκε τους Ευρωπαίους σε αναβρασμό και τους πρώτους Έλληνες να τρέχουν στα ΑΤΜ. O έλεγχος όμως στη κίνηση κεφαλαίων ήρθε λίγο αργότερα. Κυριακή 28 Ιουνίου και το υπουργικό συμβούλιο συνεδριάζει. Τα ξημερώματα της επόμενης Δευτέρας ανακοινώθηκε τραπεζική αργία από 28 Ιουνίου έως τις 6 Ιουλίου. Το όριο αναλήψεων ορίζεται στα 60 ευρώ. Τότε ήταν που οι ουρές στα ΑΤΜ ήταν μέρος της καθημερινότητάς μας….
Ο διχασμός ξεκινά!
Μέσα σε αυτό το κλίμα αβεβαιότητας και οικονομικής ασφυξίας, τα κόμματα έχουν καταστρώσει τις στρατηγικές τους για το δημοψήφισμα. Ο κόσμος καθώς περίμενε στις ουρές των ΑΤΜ άρχισε να καταλαβαίνει ότι τα πράγματα δεν είναι τόσο εύκολα όπως τους έλεγαν οι αριστεροί. Τότε άρχισαν να καταλαβαίνουν ότι ο κάθε αγώνας έχει τις συνέπειές του, αντιθέτως με τα λεγόμενα της «πρώτης φοράς αριστερά». Φυσικά υπήρξαν και μεγάλες επιπτώσεις στη λειτουργία των επιχειρήσεων, αλλά είπαμε οι αριστεροί είχαν καλέσει σε αγώνα! Οι οικονομικές αναλύσεις, οι εκτιμήσεις για το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος και τις συνέπειες του καθενός εξ αυτών ακούγονται παντού. Στον δρόμο, στα ΜΜΜ, στα καφενεία μεταξύ καφέ και πρέφας, πολλοί συμπολίτες μας ως τυφλοί θέλησαν να τρέξουν με ορμή, με τις δικές τους ασφαλώς πολιτικο-οικονομικές εκτιμήσεις. «Τίποτα κακό δεν θα γίνει, μου το είπε συγγενής μου που είναι έξω».«Πάμε κατά διαόλου, μου το είπε άνθρωπος από μέσα…» Είτε οι πληροφορίες ήταν από «μέσα» ή από «έξω», η κοινή γνώμη ήταν αμήχανη αλλά και φανατισμένη. Η απέχθεια για τα μνημόνια αλλά και ο φόβος για την επόμενη μέρα ήταν συνθετικά στοιχεία των χαρακωμάτων που σχηματίστηκαν, τα οποία στάθηκαν το ένα απέναντι στο άλλο με ιδιαίτερο φανατισμό. Ο διχασμός ήταν πραγματικός!
Τα κόμματα
Ασφαλώς τα κόμματα δεν άφησαν τον φανατισμένο αλλά και διχασμένο ελληνικό λαό ανεκμετάλλευτο. Άλλωστε ήταν το μεγαλύτερο προπαγανδιστικό εργαλείο και μάλιστα δωρεάν! Σύριζα και Χρυσή Αυγή τάσσονται υπέρ του “ΟΧΙ”, ενώ οι Αν.Ελ αν και στήριζαν την επιλογή του Σύριζα είχαν εσωτερικά θέματα με λίγους βουλευτές τους να διαφοροποιούνται μερικώς. Από την άλλη, ΝΔ, Ποτάμι, Δημ.Αρ, στηρίζουν το “ΝΑΙ” με το Πα.Σο.Κ να το στηρίζει και εκείνο στην ουσία, αλλά είχε προηγηθεί η θέση του περί αντισυνταγματικότητας του δημοψηφίσματος. Το ΚΚΕ, όπως πάντα, έκανε τη διαφορά καθώς κατέθεσε τη δική του πρόταση.
Τα αποτελέσματα
Η συμμετοχή στο δημοψήφισμα ανήλθε στο 62,5% και το ΝΑΙ συγκέντρωσε ποσοστό 61,31% ενώ το ΟΧΙ 38,69%. Στη πλατεία Συντάγματος αλλά και σε όλες τις πλατείες, Έλληνες πανηγυρίζουν, τραγουδάνε και χορεύουν. Πιστεύοντας ότι το ηχηρό τους μήνυμα αλλά και η ισχυρή εντολή για ρήξη προς τον πρωθυπουργό θα αλλάξει τις ζωές τους, την Ελλάδα αλλά και την Ευρώπη. Η Ευρώπη όμως δεν άλλαξε, οι ζωές μας δεν άλλαξαν (όπως περίμεναν κάποιοι τουλάχιστον) και η Ελλάδα παραμένει στη θέση που ήταν πριν το δημοψήφισμα, στη θέση που την έφερε το συνταγματικό τόξο. Το πραγματικό αποτέλεσμα; Δυο μνημόνια της αριστεράς!
Τα μνημόνια παρέμειναν μνημόνια και οι αριστεροί παρέμειναν αριστεροί
Αυτό που άλλαξε, είναι ο αριθμός των μνημονίων καθώς είμαστε πλέον και επισήμως…στα τέσσερα! Βιασμός της δημοκρατίας; Χλευασμός της λαϊκής εντολής; Βαθιά ανικανότητα των πολιτικών; Πολλά έχουν ακουστεί από τότε. Η θέληση για ρήξη υπήρξε και υπάρχει μόνο στους πολίτες και αυτό δεν συμβαίνει με το πολιτικό σύστημα. Δεν όμως μόνο η ρήξη. Οι Έλληνες στην ουσία ζητούν ηγεσία και όχι θεσμικά αρμόδιους να εφαρμόζουν τις οδηγίες των εταίρων. Μια ηγεσία που θα οδηγεί και δεν θα ζητάει να καθοδηγηθεί από τους πολίτες. Άλλωστε αυτό σημαίνει ηγέτης, αλλιώς αναφερόμαστε απλά σε…εκλεγμένους! Μιχάλης Τάντης…