ΠΡΟΛΟΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΟΥ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥ Κ. ΚΩΣΤΑ ΚΑΡΑΜΑΝΛΗ
Η σημαντικότερη κατάκτηση της ελληνικής κοινωνίας από τη Μεταπολίτευση μέχρι σήμερα, η εξέλιξη που ουσιαστικά σηματοδοτεί την έναρξη μιας ιστορικής περιόδου για την Ελλάδα και τους Έλληνες, είναι η στην πράξη εξάλειψη των διαχωριστικών γραμμών του χθες. Είναι η συνειδητοποίηση ότι, ανεξαρτήτως ιδεολογικής αφετηρίας και πολιτικής τοποθέτησης, οι Ελληνίδες και οι Έλληνες μπορούμε μπροστά στα μεγάλα και τα σημαντικά, να παραμερίζουμε τις επιμέρους διαφωνίες μας και να ενώνουμε τις δυνάμεις μας σε κοινή προσπάθεια.
Αν η Ελλάδα του 2006 δικαιούται να αντικρίζει το μέλλον με αισιοδοξία, αυτό σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στο ότι οι Έλληνες πλέον αντιλαμβανόμαστε τη δημοκρατία, όχι ως μάχη για την εξόντωση του αντιπάλου, αλλά ως τη διαρκώς εξελισσόμενη ευρετική διαδικασία, στην οποία, μέσα από την αντιπαράθεση διαφορετικών 3εών, απόψεων και προτάσεων, παράγεται το πλαίσιο και το περιεχόμενο της συνολικής δράσης.
Αυτή η συνειδητοποίηση έχει βεβαίως ως θεμέλιο και προϋπόθεση τη βαθιά κατανόηση των διδαγμάτων της ιστορίας. Γιατί εντέλει, είναι οι πολλές και οδυνηρές περιπέτειες του ελληνισμού που, μέσα από την μετριοπαθή και υπεύθυνη μελέτη τους, υπαγορεύουν την καταδίκη των νοοτροπιών και των πρακτικών που οδηγούν στη διχόνοια και το διχασμό. Είναι οι περιπέτειες αυτές που υπαγορεύουν το δρόμο της αναγνώρισης και του σεβασμού στην άλλη άποψη, το δρόμο της συνεννόησης ναι της ομόνοιας.
Σ’ αυτή τη βαθύτερη κατανόηση των διδαγμάτων της ιστορίας έρχεται να συμβάλει το βιβλίο του Νίκου Νικολόπουλου για τον Δημήτριο Γούναρη, για έναν πολιτικό που σημάδεψε με την προσωπικότητα και τη δράση του μία από τις πλέον φορτισμένες ιστορικές περιόδους του νέου ελληνισμού.
Η τεκμηριωμένη μελέτη του Νίκου Νικολόπουλου έχει ως προγραμματικό στόχο τη σφαιρική αποτίμηση του Γούναρη. Μια αποτίμηση που ακόμη και σήμερα δυσχεραίνει το βάρος της εκτέλεσής του, μετά τη «δίκη των έξι» και η μανιχαϊστική ανάλωση της περιόδου του Διχασμού. Ο Γούναρης υπεύθυνος πολιτικός αρχών και ένας από τους κύριους υποστηρικτές του αιτήματος για τον εκσυγχρονισμό της ελληνικής κοινωνίας, εντάσσεται έτσι οργανικά στο πολιτικό περιβάλλον της εποχής, το οποίο, μη επιτρέποντας την ήρεμη ανταλλαγή απόψεων, οδήγησε στη λήψη λάθος αποφάσεων με ολέθριες συνέπειες για τον τόπο και τους ανθρώπους.
Το συμπέρασμα στο οποίο φτάνει ο συγγραφέας, ότι δηλαδή η ουσιαστική δημοκρατία, και όχι οι ικανότητες ή οι προθέσεις των πολιτικών ανδρών και γυναικών, είναι η προϋπόθεση για την πρόοδο μιας κοινωνίας, είναι η θεμελιώδης αρχή βάσει της οποίας οι ελεύθεροι πολίτες οφείλουμε να σχεδιάζουμε τη δράση μας. Είναι η αρχή που καθιστά το αίτημα για διαρκή ενίσχυση του δημοκρατικού πολιτεύματος, για την διαρκή βελτίωση της ποιότητας της δημοκρατίας μας, υποχρέωση όλων μας, χρέος που οφείλουμε τόσο στους άνδρες και τις γυναίκες, από όλους τους πολιτικούς χώρους, που αγωνίστηκαν και θυσιάστηκαν για την ελευθερία και τη δημοκρατία, όσο και στις γενιές των Ελλήνων του μέλλοντος.