Έτσι, η νομισματική πολιτική του Ευρωσυστήματος, ως προς τα συστήματα πληρωμών, εκτελείται από το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ, που λαμβάνει τις κεντρικές αποφάσεις, και από τις εθνικές κεντρικές τράπεζες (όπως η ΤτΕ), που είναι αρμόδιες για την εφαρμογή τους !!!
Καταστατικό καθήκον του Ευρωσυστήματος είναι η προώθηση της ομαλής λειτουργίας των συστημάτων πληρωμών και διακανονισμού (βλ. άρθρο 127 παράγραφος 2 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και άρθρα 3 και 22 του καταστατικού του Ευρωπαϊκού Συστήματος Κεντρικών Τραπεζών και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας).
Τα μέσα που χρησιμοποιεί το Ευρωσύστημα για την εκτέλεση των καθηκόντων του είναι τα ακόλουθα :
- Παρέχει μηχανισμούς πληρωμών και διακανονισμού τίτλων, με τη λειτουργία συστήματος πληρωμών μεγάλης αξίας σε ευρώ (TARGET2), καθώς και ενός μηχανισμού που επιτρέπει τη διασυνοριακή χρήση ασφαλειών (CCBM). Επίσης, το Ευρωσύστημα αναπτύσσει μια πανευρωπαϊκή υπηρεσία (T2S) που θα επιτρέπει στα κεντρικά αποθετήρια αξιών να διακανονίζουν συναλλαγές τίτλων σε χρήμα κεντρικής τράπεζας.
- Χαράσσει πολιτικές εποπτείας και θεσπίζει τα αντίστοιχα πρότυπα για τα συστήματα πληρωμών μεγάλης αξίας, τα συστήματα πληρωμών μικρής αξίας, τα μέσα πληρωμών, τα συστήματα εκκαθάρισης, τα συστήματα διακανονισμού τίτλων, καθώς και για ορισμένους τρίτους φορείς παροχής υπηρεσιών. Επίσης εκτελεί δραστηριότητες εποπτείας αυτών των υποδομών, αξιολογώντας τη συμβατότητά τους με τα προαναφερθέντα πρότυπα και πολιτικές και, εφόσον χρειαστεί, ωθεί σε αλλαγές.
- Θεσπίζει απαιτήσεις όσον αφορά τη συνέχεια των εργασιών στις υποδομές αγοράς και συντονίζει τις διαδικασίες εφαρμογής τους.
- Παρακολουθεί και, εφόσον χρειαστεί, χαράσσει κατευθύνσεις για τις εξελίξεις στις αγορές και για νομικές πρωτοβουλίες που επηρεάζουν την εποπτεία των υποδομών και τις ρυθμίσεις όσον αφορά τις πληρωμές, την εκκαθάριση και τον διακανονισμό τίτλων.
- Ενεργεί ως καταλύτης για την πραγματοποίηση αλλαγών, ενισχύοντας την αποτελεσματικότητα των συστημάτων πληρωμών και, στον τομέα των πληρωμών μικρής αξίας, τη μετάπτωση στον SEPA, τον Ενιαίο Χώρο Πληρωμών σε Ευρώ. Επίσης, προωθεί μια αποτελεσματική αγορά τίτλων, ενισχύοντας την εναρμόνιση των προτύπων της αγοράς και ενθαρρύνοντας την άρση των εμποδίων προς την ενοποίηση.
Στρατηγική Νομισματικής Πολιτικής
Το Ευρωσύστημα είναι αρμόδιο για την άσκηση της νομισματικής πολιτικής στη ζώνη του ευρώ, με πρωταρχικό σκοπό τη διασφάλιση της σταθερότητας των τιμών.
Η νομισματική πολιτική, δηλαδή η πολιτική καθορισμού των βασικών επιτοκίων της ΕΚΤ, ασκείται από το Διοικητικό Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ). Οι αποφάσεις νομισματικής πολιτικής λαμβάνονται συνήθως στην πρώτη συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου κάθε μήνα με γνώμονα την επίτευξη του πρωταρχικού στόχου και κοινοποιούνται μέσα από συνέντευξη Τύπου του Προέδρου της ΕΚΤ.
Η στρατηγική νομισματικής πολιτικής του Ευρωσυστήματος διατυπώθηκε από το Διοικητικό Συμβούλιο το 1998 και επιβεβαιώθηκε κατά την αξιολόγηση που πραγματοποιήθηκε τον Μάιο του 2003. Η στρατηγική αυτή περιλαμβάνει:
2) Δύο αναλυτικές προσεγγίσεις
Οικονομική ανάλυση. Αξιολογεί τις τρέχουσες οικονομικές και χρηματοοικονομικές εξελίξεις και τις συνέπειές τους για τον πληθωρισμό βραχυπρόθεσμα έως μεσοπρόθεσμα. Στο πλαίσιο της οικονομικής ανάλυσης, δημοσιεύονται και οι προβλέψεις των εμπειρογνωμόνων της ΕΚΤ και του Ευρωσυστήματος τέσσερεις φορές τον χρόνο.
Ο ρόλος της Τράπεζας της Ελλάδος
Η Τράπεζα της Ελλάδος ως αναπόσπαστο τμήμα του Ευρωσυστήματος:
Συμμετέχει στη διαμόρφωση της νομισματικής πολιτικής του Ευρωσυστήματος. Ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος είναι μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ το οποίο λαμβάνει τις αποφάσεις της νομισματικής πολιτικής.
Συμμετέχει στην άσκηση της νομισματικής πολιτικής του Ευρωσυστήματος. Η Τράπεζα της Ελλάδος παρέχει ρευστότητα και δέχεται καταθέσεις από τα εγχώρια πιστωτικά ιδρύματα στο πλαίσιο της νομισματικής πολιτικής του Ευρωσυστήματος.
Ενημερώνει το ελληνικό κοινό για τη νομισματική πολιτική που ακολουθείται στη ζώνη του ευρώ, μέσα από τις τακτικές εκδόσεις της (Έκθεση Διοικητή, Έκθεση για τη Νομισματική Πολιτική).
Το Ευρωσύστημα έχει στη διάθεσή του ένα σύνολο εργαλείων νομισματικής πολιτικής προκειμένου να επιτευχθεί ο κύριος στόχος του (η διατήρηση της σταθερότητας των τιμών). Ενώ η στρατηγική νομισματικής πολιτικής καθορίζει το επίπεδο επιτοκίων στην αγορά χρήματος που απαιτούνται για να διατηρήσουν τη σταθερότητα τιμών, το λειτουργικό πλαίσιο επιτρέπει την επίτευξη του επιτοκίου.
Με τη χρησιμοποίηση κάθε φορά του κατάλληλου συνόλου εργαλείων νομισματικής πολιτικής, η ΕΚΤ:
- κατευθύνει τα βραχυπρόθεσμα επιτόκια της αγοράς χρήματος με τη διαχείριση της ρευστότητας στην αγορά χρήματος,
- σηματοδοτεί τις προθέσεις νομισματικής πολιτικής της μέσω του καθορισμού των βασικών επιτοκίων της,
- προωθεί τη λειτουργική αποδοτικότητα και βοηθά τα πιστωτικά ιδρύματα να ικανοποιήσουν τις ανάγκες ρευστότητάς τους κατά τρόπο ομαλό.
Πιο συγκεκριμένα, το λειτουργικό πλαίσιο του Ευρωσυστήματος είναι βασισμένο σε ορισμένες αρχές, οι οποίες στοχεύουν:
- στη διευκόλυνση της αποδοτικής κατανομής των πόρων μιας ανοικτής οικονομίας με ελεύθερο ανταγωνισμό,
- στην εξασφάλιση της λειτουργικής αποδοτικότητας στη διασφάλιση ίσης μεταχείρισης των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων ανεξάρτητα από το μέγεθος και τη θέση τους στην περιοχή του ευρώ,
- στην προστασία της αρχής της αποκέντρωσης στην εφαρμογή της νομισματικής πολιτικής μέσα στη ζώνη του ευρώ,
- στην εφαρμογή των αρχών της απλότητας, της διαφάνειας και της αποδοτικότητας δαπανών.
Η νομισματική πολιτική του Ευρωσυστήματος εκτελείται με αποκεντρωμένο τρόπο: Το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ λαμβάνει την απόφαση και οι εθνικές κεντρικές τράπεζες είναι αρμόδιες για την εφαρμογή της.
