Όταν ορισμένοι άνθρωποι κατασκευάζουν ένα δρόμο, για να οδηγηθούν κάπου ψηλά, πολλές φορές έχουν μεταξύ τους διαφωνίες και έριδες, αλλά όταν φθάνουν στον προορισμό τους όλοι είναι ευτυχείς! Δεν θα θυμίσω τις διαφωνίες Σωκράτους και Πρωταγόρα, του οποίου τα βιβλία κάηκαν δημοσίως, ούτε τις διαφωνίες του Αριστοτέλους με τον ίδιο τον Πλάτωνα, την ώρα που ο Σταγειρίτης φιλόσοφος καταδίκαζε την Ελεατική σχολή του Ζήνωνος, όπως τουλάχιστον γνωρίζουμε από το ειδικό βιβλίο που έγραψε γι’ αυτό το θέμα: Περί γενέσεως και φθοράς.
.jpg)
ΕΠΕΙΔΗ σε καθημερινή βάση οι αρχαιολόγοι ανακαλύπτουν παλιές χριστιανικές εκκλησίες πλησίον ή άνωθεν των αρχαίων ναών, εκ των πραγμάτων ο νους μας ανατρέχει σε έριδες και διαφωνίες ή σε συμφωνίες που υπήρχαν απ’τον καιρό εκείνο.
Προλαμβάνω, βεβαίως, ένα ερώτημα: «Πώς γίνεται και υπάρχουν τόσα πολλά κοινά σημεία της φιλοσοφικής ή θεολογικής σκέψεως των Αρχαίων Ελλήνων Φιλοσόφων με την Αγία Γραφή, αφού άλλα πίστευε ο ένας και άλλα ο άλλος;».
Πράγματι. Το γεγονός αυτό είναι αναντίρρητο, αλλά παράλληλα και κατανοητό. Όταν ορισμένοι άνθρωποι κατασκευάζουν ένα δρόμο, για να οδηγηθούν κάπου ψηλά, πολλές φορές έχουν μεταξύ τους διαφωνίες και έριδες, αλλά όταν φθάνουν στον προορισμό τους όλοι είναι ευτυχείς!
Δεν θα θυμίσω τις διαφωνίες Σωκράτους και Πρωταγόρα, του οποίου τα βιβλία κάηκαν δημοσίως, ούτε τις διαφωνίες του Αριστοτέλους με τον ίδιο τον Πλάτωνα, την ώρα που ο Σταγειρίτης φιλόσοφος καταδίκαζε την Ελεατική σχολή του Ζήνωνος, όπως τουλάχιστον γνωρίζουμε από το ειδικό βιβλίο που έγραψε γι’ αυτό το θέμα: Περί γενέσεως και φθοράς.
Από πού ν’ αρχίσω και πού να τελειώσω; Ποιον να πρωτοθυμηθώ και ποιον να λησμονήσω;
► Ο φιλόσοφος Φίλων ο Λαρισαίος σημάδεψε την αρχή (μετά τον Καρνεάδη) μιας νέας περιόδου στην ιστορία και εξέλιξη της Ακαδημίας, καθώς την επανέφερε από την πολεμική εναντίον της Στοάς πίσω πάλι στην πλατωνική έννοια της αλήθειας.
► Ο φιλόσοφος Χαρμάδης (ή Χαρμίδης), Ακαδημικός, μαθητής του Καρνεάδη και επιφανής στην εποχή του δάσκαλος, ήτο άγριος αντίπαλος της ρητορικής. Τον μνημονεύει επανειλημμένα ο Κικέρωνας.
► Ο Αττικός, ένας Πλατωνικός. φιλόσοφος, ήτο αντίθετος στις προσπάθειες για εναρμόνιση Πλάτωνα-Αριστοτέλη, ανοιχτός όμως σε ορισμένες στωικές επιδράσεις.
► Ο Ευφράτης ο Σύριος, ένας Στωικός. φιλόσοφος του Ιου αι. μ.Χ., από την Τύρο, ήτο μαθητής του C. Mousonius Rufus, ο ίδιος δάσκαλος του Τιμοκράτη από την Ηράκλεια και – όταν αργότερα εργαζόταν στη Ρώμη – του Πλίνιου του νεότερου. Για τον άνθρωπο αυτό μνημονεύεται ένα εριστικό έργο του εναντίον του Απολλωνίου Τυανέως, ενώ στον Επίκτητο παρατίθεται ένα κομμάτι από κάποιον λόγο του.
► Ο Καλβίσιος (ή Καλβίνος), ένας Πλατωνικός φιλόσοφος και δάσκαλος του Α Gellius και του Ηρώδη του Αττικού. Ήταν φίλος του Πλουτάρχου. Εκτός από τα υπομνήματα σε έργα του Πλάτωνος (Γοργίας, Τίμαιος) έγραψε –κατά την Σούδα- και μία πραγματεία για την διαφορά μεταξύ των διδασκαλιών του Πλάτωνος και του Αριστοτέλους.
► Ο Μαρίνος ο Νεαπολίτης, ένας Νεοπλατωνικός φιλόσοφος, υπήρξε μαθητής του Πρόκλου και το 485 διάδοχός του στη διεύθυνση της Ακαδημίας στην Αθήνα. Το ότι είχε δυσκολίες με την διδακτική παράδοση της σχολής φαίνεται από το γεγονός ότι, ύστερα από την κριτική του Ισίδωρου, έκαψε το υπόμνημα του στον Φίληβο του Πλάτωνα. Ανάλογες αντιρρήσεις προκάλεσε ένα υπόμνημα του στον πλατωνικό Παρμενίδη κλπ. κλπ. κλπ.
.jpg)
Βεβαίως, φοβερές και αβυσσαλέες διαφορές, δεν θα βρούμε μόνον μεταξύ των Αρχαίων Ελλήνων Φιλοσόφων, αλλά και μέσα στην ίδια την Αγία Γραφή: Ο Μωϋσής, για παράδειγμα, αναγκάσθηκε να θρυμματίσει τις πλάκες με τις Δέκα Εντολές μόλις είδες τους συμπατριώτες του να προσκυνούν τα είδωλα, ενώ οι ίδιοι οι Ιουδαίοι εσταύρωσαν τον Ιησού Χριστό! («Άρον, άρον σταύρωσον αυτόν»).
Ιδού, λοιπόν, γιατί η διαφωνία, η αντίθεσις και η διαφορά απόψεων μεταξύ των Αρχαίων Ελλήνων Φιλοσόφων ή των εξελληνισθέντων κατοίκων της Παλαιστίνης (και όχι μόνον), κάθε άλλο παρά δημιούργησαν εμπόδιο στην οικοδόμηση της αλήθειας, αφού οι ίδιοι – μέσω των φοβερών αντιθέσεών τους- προετοίμασαν το έδαφος για την Έλευση του Θεανθρώπου πάνω στην γη!
Με σεβασμό και τιμή
ΑΓΓΕΛΟΣ ΠΑΝ. ΣΑΚΚΕΤΟΣ
