Το περιβάλλον αποτέλεσε κι αυτό έναν τομέα άσκησης συντηρητικών και μεροληπτικών πολιτικών, πολιτικών για λίγους, από τις προηγούμενες κυβερνήσεις. Το ελληνικό περιβάλλον υπήρξε θύμα της πολιτικής της Νέας Δημοκρατίας και του ΠΑΣΟΚ, στερώντας από την κοινωνία μας θέσεις εργασίας, ορθολογική και βιώσιμη ανάπτυξη, πόρους και ενέργεια, προκαλώντας, δυστυχώς, παράλληλα ελλείμματα στην ποιότητα ζωής, στη δημόσια υγεία, στο οικολογικό απόθεμα. Η ρύπανση και η υποβάθμιση του περιβάλλοντος συνιστούν μείωση της δημόσιας περιουσίας, ενός κοινού αγαθού, αλλά και αντιπάλους της ζωής.
Δεν μας κάνει εντύπωση πλέον το γεγονός ότι η χώρα μας είναι πρωταθλήτρια στην Ευρώπη στα πρόστιμα για περιβαλλοντικές παραβάσεις και τελευταία στην ενσωμάτωση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας αλλά και στην ανακύκλωση, στην προστασία της βιοποικιλότητας και των δασών κ.λπ. Ολα τα παραπάνω δεν αποτέλεσαν απλώς αμέλεια των προηγούμενων κυβερνήσεων ή αποτέλεσμα της έλλειψης προσωπικού. Ηταν επιλογή τους.
Ο παλαιός δικομματισμός -και το σύστημα εξουσίας που τον στήριζε- επέλεξε ένα μοντέλο ανάπτυξης εχθρικό προς το περιβάλλον, χωρίς σχεδιασμό, με υπερκατανάλωση πόρων και αξιών, με κοντόφθαλμες λογικές οικονομικής «φούσκας», χωρίς πραγματικό προϊόν. Μια καθαρά πολιτική επιλογή, που αναδείκνυε εμμέσως το περιβάλλον ως αντίπαλο της ανάπτυξης, πολύ απλά γιατί δεν είχε ως προτεραιότητα την ανάπτυξη, αλλά τα υπερκέρδη των λίγων, που είχαν καλύτερη πρόσβαση στα κέντρα αποφάσεων, στα δάνεια με «αέρα», στα μέσα ενημέρωσης, στους ελέγχους περιβάλλοντος και φοροδιαφυγής.
Ομως αυτό το αντιπεριβαλλοντικό μοντέλο πολιτικής διέδιδε στην κοινωνία, στους πολίτες και στους οικονομικούς παραγωγούς ένα πρότυπο αξιών με θεοποιημένη την ατομική λύση, το πρότυπο του «καταφερτζή» και του ενδιάμεσου, που σου λύνει όλα τα προβλήματα, αρκεί να πάρει την ψήφο σου. Ενα σύστημα αξιών, όπου το ιδιωτικό κυριαρχούσε στο κοινό αγαθό, εφόσον υποτιμούσε και ρύπαινε όλα τα κοινά μας αγαθά, το κλίμα, το νερό, τη θάλασσα, τα δάση, τη θέα, τον αέρα – όλα αυτά που είναι η Ελλάδα.
Το αποτέλεσμα, φανερό παντού γύρω μας. Ανεξέλεγκτες χωματερές, βρώμικες πόλεις, απορρίμματα εκτός κάδων, αυθαίρετες κατασκευές, παρατημένα λατομεία, καταπατημένες ακτές και δάση, ό,τι από την Ελλάδα μάς πληγώνει.
Δεν νοείται χώρα στον 21ο αιώνα να μην έχει χώρο για βιομηχανικά επικίνδυνα απόβλητα. Είναι σαν να μην έχει βιομηχανία. Κι όμως αυτή ήταν η επιλογή των κυβερνήσεων για την Ελλάδα: προσωρινές άδειες αποθήκευσης επικινδύνων αποβλήτων στις αυλές των βιομηχανικών μονάδων. Δεν νοείται χώρα ευρωπαϊκή να μην έχει σύστημα περιβαλλοντικής προστασίας και ελεγκτές, φορείς προστασίας της φύσης και των οικοτόπων. Κι όμως, εκτός από τα μνημόνια και το χρέος, ήταν και αυτό το αποτύπωμα αρνητικών πολιτικών για τη χώρα μας εδώ και δεκαετίες.
Το περιβάλλον δεν είναι πρόβλημα. Αντίθετα, είναι η ζωή μας και παράλληλα η ταυτότητα και η αξία της χώρας μας. Εχει τη δυνατότητα τροφοδοσίας της ανάπτυξης με αξιοποίηση των ανθρώπων της γνώσης και της καινοτομίας, ενός δυναμικού που έχουμε στην Ελλάδα. Μπορεί να τροφοδοτήσει το νέο μοντέλο ανάπτυξης, την ανασυγκρότηση της οικονομίας με λειτουργίες κυκλικής οικονομίας, με πολλαπλή αξιοποίηση πόρων και ενέργειας, με προτεραιότητα στην πρόληψη και την εξοικονόμηση. Με αποκέντρωση της ανάπτυξης, με δημιουργία νέων και μόνιμων θέσεων εργασίας που θα παράγουν προϊόν ανταγωνιστικό και εξωστρεφές, με μορφές και ιδιωτικής και κοινωνικής οικονομίας. Με δημόσιες δομές που θα στηρίζουν ισότιμα την οικονομία και θα προστατεύουν τον κοινό μας πλούτο.
Και αυτό πρέπει να αποτελέσει τη βάση μιας νέας κοινωνικής συμφωνίας. Αλλάζουμε σελίδα σημαίνει αλλάζουμε και εμείς.
Πηγή
